Bắc Giang tiếp tục khơi dậy tiềm năng, nâng cao chất lượng sản phẩm OCOP
Chương trình OCOP chính là bước mở để kinh tế nông thôn Bắc Giang phát huy nội lực, gia tăng giá trị cho các sản phẩm thế mạnh, phát triển bền vững.
Nằm trong khu vực các tỉnh trung du miền núi phía Bắc, Bắc Giang có nhiều sản vật, đặc sản mang tính vùng miền độc đáo. Từ lợi thế này, trong triển khai thực hiện Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP), Bắc Giang đặc biệt chú trọng chất lượng sản phẩm gắn với lợi thế bản địa, từ đó, thúc đẩy kết nối thị trường, tạo sự phát triển bền vững cho từng sản phẩm OCOP.
Chương trình này chính là bước mở để kinh tế nông thôn phát huy nội lực, gia tăng giá trị cho các sản phẩm thế mạnh, phát triển bền vững.
Phát huy thế mạnh điều kiện tự nhiên
Những năm gần đây, ngành nông nghiệp của tỉnh phát triển ổn định, cơ cấu chuyển dịch theo hướng tích cực, hình thành nhiều vùng sản xuất tập trung quy mô lớn, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.
Trong đó, vùng cây ăn quả gần 52.000 ha, gồm có vùng vải thiều tập trung 28.000 ha, vùng cây có múi gần 11.000 ha; ngoài ra vùng rau an toàn gần 12.000 ha, đàn lợn gần 1 triệu con, đàn gia cầm trên 20 triệu con…
Xuất phát từ những tiền đề và lợi thế lớn của tỉnh, những năm qua, được sự tham gia của các cấp, ngành, hệ thống chính trị, Chương trình OCOP triển khai trên địa bàn tỉnh đã thể hiện được sự phù hợp về định hướng, chính sách để phát huy thế mạnh điều kiện tự nhiên, bản sắc văn hóa, khơi dậy tiềm năng sản xuất nông nghiệp, tác động đến phát triển kinh tế - xã hội khu vực nông thôn, gắn với xây dựng nông thôn mới.
Lũy kế kết thúc đánh giá phân hạng đợt 1 năm 2023, toàn tỉnh Bắc Giang có 253 sản phẩm OCOP. Trong đó, có 33 sản phẩm 4 sao, 220 sản phẩm 3 sao (trong đó có 29 sản phẩm đánh giá, phân hạng lại và thực hiện nâng sao). Bắc Giang xếp thứ 2 khu vực Trung du Miền núi phía Bắc, thuộc tốp đầu cả nước về số lượng sản phẩm OCOP, trong đó đã có 10 sản phẩm được xuất khẩu, 56 sản phẩm vào chuỗi cửa hàng, siêu thị. Doanh thu các sản phẩm OCOP đạt trên 626 tỷ đồng, mang lại giá trị kinh tế cao cho các chủ thể, người nông dân.
Về số lượng sản phẩm từng địa phương, tính đến tháng 8/2023, đã có 10/10 huyện, thành phố có sản phẩm OCOP được công nhận. Nhiều nhất là Lục Ngạn có 40 sản phẩm (10 sản phẩm 4 sao; 30 sản phẩm 3 sao); thấp nhất là huyện Sơn Động có 7 sản phẩm được công nhận (7 sản phẩm 3 sao).
Hiện nay, tại Bắc Giang, có nhiều chủ thể hợp tác xã (HTX) có trình độ, nhiệt huyết khởi nghiệp từ nông nghiệp, tạo ra nhiều sản phẩm thể hiện sự sáng tạo của người dân. Trong đó, HTX Xuân Hồng là một ví dụ điển hình trong việc nỗ lực xây dựng quảng bá thương hiệu sản phẩm “Vải thiều Lục Ngạn”.
Ngay từ những năm đầu tiên Chương trình OCOP được triển khai trên địa bàn tỉnh, HTX Hồng Xuân đã đưa sản phẩm “Vải thiều Lục Ngạn” tham gia đánh giá, phân hạng và đạt kết quả 4 sao.
Đến nay, HTX Hồng Xuân có 5 sản phẩm được công nhận là sản phẩm OCOP, gồm 1 sản phẩm 4 sao và 4 sản phẩm 3 sao. HTX cũng là một trong những đơn vị được cấp mã số đóng gói xuất khẩu vải thiều sang thị trường Trung Quốc hàng năm chiếm 90% sản lượng vải thiều xuất khẩu của cả tỉnh.
Với khát khao tiếp tục nâng cao vị thế sản phẩm nông sản chủ lực của tỉnh, tiếp tục quảng bá thương hiệu sản phẩm vải thiều Lục Ngạn, HTX Hồng Xuân đã phối hợp với các sở, ngành, đơn vị hoàn thiện hồ sơ nâng hạng sản phẩm OCOP từ 4 sao cấp tỉnh lên 5 sao đạt tiêu chuẩn quốc gia cho sản phẩm “Vải thiều Lục Ngạn”.
Ngoài những sản phẩm nông sản là thế mạnh của địa phương như: Gà đồi Yên Thế; vải thiều Lục Ngạn; giấm Kim Ngân; trà hoa vàng; rau quả các loại… nhiều sản phẩm làng nghề và làng nghề truyền thống được công nhận OCOP như: Mỳ Chũ, Mỳ Châu Sơn, Bún Đa Mai…
Các sản phẩm được công nhận có đầy đủ những minh chứng rõ ràng về chất lượng, nguồn gốc sản phẩm và áp dụng quy trình sản xuất tiên tiến, chất lượng đạt tiêu chuẩn theo quy định.
Nỗ lực nâng cao chất lượng sản phẩm OCOP
Thời gian qua, để sản phẩm OCOP phát triển bền vững, nâng cao giá trị UBND tỉnh, các sở, ban, ngành và địa phương của Bắc Giang đã thường xuyên chỉ đạo, hướng dẫn việc ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác quản lý chương trình sản phẩm OCOP, xây dựng website OCOP… đồng thời, đẩy mạnh các hoạt động tư vấn, triển khai nhiều cuộc hội thảo, phương án, kế hoạch tạo cơ hội kết nối giữa các tổ chức kinh tế, nhà khoa học, doanh nghiệp, nhà quản lý để nâng cao hơn nữa trình độ sản xuất, chất lượng sản phẩm OCOP.
Tỉnh tập trung đẩy mạnh quảng bá, tiếp thị bằng nhiều hình thức như: Xúc tiến thương mại đối với các sản phẩm đạt tiêu chuẩn hạng 3 sao trở lên; triển khai xây dựng điểm, trung tâm quảng bá, giới thiệu, bán sản phẩm OCOP cấp huyện… đưa sản phẩm OCOP thành hàng hóa có thương hiệu, tham gia vào chuỗi sản phẩm OCOP chủ lực, đảm bảo gia tăng cao về giá trị kinh tế, phát triển bền vững.
Bắc Giang cũng có chính sách hỗ trợ các chủ thể quảng bá sản phẩm, xúc tiến thương mại thông qua các phương tiện truyền thông, tăng cường kết nối giao lưu tại các hội chợ thương mại, triển lãm, trên các trang thương mại điện tử website: ocop.bacgiang.gov.vn; Hội chợ Làng nghề và sản phẩm OCOP Việt Nam trực tuyến; Postmart-VNPost; hệ thống quản lý và giám sát sản phẩm OCOP Quốc gia...
Bắc Giang định hướng phát triển sản phẩm OCOP có thương hiệu, theo chuỗi giá trị dựa trên thế mạnh, lợi thế về nguyên liệu địa phương, văn hóa và tri thức bản địa, đặc biệt là các đặc sản, sản vật, sản phẩm làng nghề và dịch vụ du lịch của làng, xã, cộng đồng theo hướng kinh tế tuần hoàn, bảo đảm hệ sinh thái bền vững.
Tỉnh phấn đấu hết năm 2025, có ít nhất 310 sản phẩm OCOP được công nhận đạt từ 3 sao trở lên (mỗi năm có khoảng 30-35 sản phẩm), trong đó có khoảng 1-2 sản phẩm OCOP đạt 5 sao cấp quốc gia.
Ngoài ra, Bắc Giang cũng sẽ tập trung ưu tiên phát triển các sản phẩm đặc sản, sản phẩm truyền thống gắn với lợi thế về điều kiện sản xuất, văn hóa địa phương, đặc biệt là sản phẩm các làng nghề, nghề truyền thống, dịch vụ du lịch nông thôn.
Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn Bắc Giang Nguyễn Văn Luy nhận định, các sản phẩm tham gia Chương trình OCOP là các sản phẩm chủ lực mang tính đặc trưng ở mỗi địa phương. Để tiếp tục khơi dậy tiềm năng này, thời gian tới, Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh tiếp tục hướng dẫn các địa phương tập trung phát triển sản phẩm OCOP gắn với du lịch nhằm thu hút du khách, đồng thời quảng bá hoạt động du lịch, tiêu thụ và nâng cao giá trị cho sản phẩm OCOP của tỉnh. Triển khai thực hiện từ 1-3 sản phẩm dịch vụ du lịch cộng đồng và điểm du lịch tại các huyện Lục Ngạn, Sơn Động, Yên Thế...
Ngoài ra, Chi cục sẽ tăng cường xây dựng và hoàn thiện các chuỗi liên kết gắn sản xuất với tiêu thụ sản phẩm nhằm nâng cao chất lượng các sản phẩm OCOP để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường.