Bắc Ninh: Cận cảnh 'làng biệt thự' bên cạnh cụm công nghiệp ô nhiễm vì luyện thép
Những ông chủ lò luyện thép nay đã trở thành đại gia, có nhà cửa cao tầng, biệt thự, nhà vườn mọc lên san sát, tạo nên khung cảnh phồn thịnh khác biệt giữa lòng làng nghề luyện thép từ phế liệu Châu Khê (thuộc Thành phố Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh). Tuy nhiên, phía sau sự phồn vinh ấy là một thực tế ít ai muốn nhìn nhận: Cụm công nghiệp ô nhiễm đang đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe và môi trường sống của cộng đồng.

Cận cảnh ‘làng biệt thự’ bên cạnh cụm công nghiệp ô nhiễm vì luyện thép ở Bắc Ninh
Theo người dân, từ khi bước vào thời kỳ mở cửa kinh tế, nghề thu mua phế liệu và tái chế sắt thép tại Đa Hội đã phát triển rầm rộ. Người dân nơi đây đua nhau đầu tư xây dựng lò đúc, nhập dây chuyền cán thép và máy đột dập hiện đại từ nước ngoài. Sản phẩm sau tái chế bán ra với giá cao, mang lại lãi ròng lớn. Không ít người một bước thành tỷ phú, liên tục xây dựng nhà lầu, lâu đài giữa lòng quê hương.
Theo thống kê, trung bình mỗi tháng gần 200 cơ sở trong cụm công nghiệp tại Châu Khê tiêu thụ khoảng hơn 20 tỷ đồng tiền điện. Đây là một con số khổng lồ, cho thấy mức độ, cường độ sản xuất cao và liên tục của các hộ kinh doanh luyện thép ở đây. Ngay từ khi cụm công nghiệp được hình thành vào cuối những năm 1990, mục tiêu ban đầu là tách hoạt động tái chế ra khỏi khu dân cư để thuận tiện quản lý và giảm thiểu tác động tiêu cực. Tuy nhiên, theo thời gian, nhiều hộ vẫn tiếp tục sản xuất trong khu dân cư hoặc mở rộng quy mô vượt ngoài tầm kiểm soát.
Sự đối lập đang hiện hữu từng ngày: Một bên là những ngôi biệt thự trăm tỷ nguy nga, bên kia là dòng nước đen đặc chảy quanh khu dân cư, mùi khét của sắt nóng trộn với khí thải bốc lên nồng nặc. Trẻ em bị ho, người già mắc bệnh phổi, người lớn thường xuyên đau đầu. Đây là những hệ quả rõ rệt từ một cụm công nghiệp ô nhiễm tồn tại ngay giữa khu dân cư đông đúc.