Bắc Ninh: Kiên quyết khởi tố vi phạm, xóa sổ điểm nóng ô nhiễm Đại Bái

Nỗi lo ô nhiễm từ làng nghề truyền thống

Đại Bái là một làng nghề có lịch sử lâu đời, nổi tiếng với nghề gò đúc đồng và các sản phẩm thủ công mỹ nghệ. Nơi đây có 2.326 hộ dân với 8.390 nhân khẩu, trong đó có nhiều hộ chuyên sản xuất hàng mỹ nghệ, đúc nhôm, đồng và tái chế phế liệu. Bên cạnh những giá trị kinh tế và văn hóa, làng nghề cũng đối mặt với những thách thức về môi trường.

Toàn cảnh Hội nghị.

CCN làng nghề Đại Bái được xây dựng từ năm 2002, với diện tích 6,2ha và 75 hộ sản xuất. Tuy nhiên, CCN này đang gặp phải tình trạng "6 không": Không có khu xử lý nước thải tập trung, không có khu xử lý chất thải từ hoạt động tái chế nhôm, đồng, không có hệ thống tự xử lý nước thải, không chấp hành nghiêm theo quy định về bảo vệ môi trường; không được cấp phép hoạt động sản xuất công nghiệp; không được cấp phép đất ở.

Đáng chú ý, thời gian gần đây, làng nghề phát sinh thêm một số nghề mới, đặc biệt là hoạt động cô đúc, tái chế phế liệu nhôm, đồng và tẩy rửa kim loại. Đây là những hoạt động tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm cao. Chất thải từ các hoạt động này phần lớn không được xử lý, xả thẳng ra môi trường, gây ô nhiễm và ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân.

Thông tin từ Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế, tham nhũng và môi trường, Công an tỉnh Bắc Ninh cho biết, lực lượng chức năng đã bắt quả tang công nhân đổ trái phép xỉ thải từ lò nấu nhôm tại thôn Đại Bái. Qua xác minh, cơ quan chức năng đã phát hiện gần 123 tấn xỉ thải bị đổ trái phép. Cơ sở này không được cấp phép đất ở, hoạt động sản xuất công nghiệp và cũng không được cấp phép chôn lấp, đổ chất thải.

Khu vực phát hiện người dân đổ xỉ thải trái phép.

“Xóa sổ” ô nhiễm, tạo môi trường bền vững

Trước tình trạng ô nhiễm đáng báo động, ngày 21/3, UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 171 về tăng cường quản lý, kiểm tra, giám sát và xử lý ô nhiễm môi trường tại các làng nghề, CCN và cơ sở gây ô nhiễm nghiêm trọng. Theo kế hoạch, từ ngày 25/3 đến 30/4/2025, các cơ quan chức năng sẽ tiến hành kiểm tra việc chấp hành các quy định về môi trường, phòng cháy chữa cháy, an toàn điện... tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh.

Trong đó, kiểm tra tập trung vào việc chấp hành các quy định về môi trường, phòng cháy và chữa cháy, an toàn điện... tại các cơ sở, hộ gia đình, cá nhân có hoạt động sản xuất, kinh doanh ở làng nghề đúc đồng Đại Bái và CCN Đại Bái (huyện Gia Bình); nghề bánh, bún Khắc Niệm (thành phố Bắc Ninh); làng nghề tái chế thép Đa Hội, CCN Châu Khê, CCN Châu Khê mở rộng, phường Châu Khê, CCN Mả Ông, phường Đình Bảng (thành phố Từ Sơn); CCN Xuân Lâm, phường Xuân Lâm (thị xã Thuận Thành); và các cơ sở sản xuất nằm trong khu đô thị đông dân cư, khu vực nông thôn gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.

Phát biểu tại hội nghị về xử lý ô nhiễm môi trường cụm công nghiệp (CCN) làng nghề Đại Bái (huyện Gia Bình) và các làng nghề, CCN, cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng trên địa bàn tỉnh vào chiều 22/3, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh Vương Quốc Tuấn khẳng định: “Tỉnh kiên quyết không để tình trạng ô nhiễm môi trường kéo dài, không chấp nhận các điểm nóng và các vi phạm về môi trường tồn tại”. Yêu cầu các Sở, ngành, địa phương quán triệt chỉ đạo của tỉnh, tập trung rà soát và xử lý dứt điểm các vấn đề ô nhiễm môi trường. Yêu cầu huyện Gia Bình triển khai ra quân quyết liệt, đồng bộ, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, kiên quyết lập hồ sơ khởi tố đối với các trường hợp vi phạm nghiêm trọng, tái vi phạm.

Đồng thời đặt ra thời hạn cụ thể cho việc xử lý ô nhiễm tại Đại Bái: "Từ nay đến ngày 15/4, phải xử lý toàn bộ cơ sở gây ô nhiễm môi trường tại xã Đại Bái". Các cơ sở không đủ điều kiện hoạt động về đất đai, xây dựng, môi trường, an toàn điện, phòng cháy... phải dừng hoạt động ngay lập tức.

Để đảm bảo hiệu quả, Chủ tịch UBND tỉnh giao Sở Nông nghiệp và Môi trường, Công an tỉnh, Tổ công tác 491 của tỉnh hỗ trợ các địa phương trong quá trình rà soát, kiểm tra và xử lý vi phạm. Các xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh cũng được yêu cầu triển khai rà soát, kịp thời xử lý các vi phạm về môi trường thuộc địa bàn quản lý; khẩn trương tham mưu thành lập đường dây nóng để tiếp nhận mọi phản ánh, kiến nghị của người dân; tập trung tuyên truyền, cập nhật thường xuyên về công tác xử lý ô nhiễm môi trường, đảm bảo thông tin đến người dân một cách nhanh chóng và chính xác.

Những hành động quyết liệt và đồng bộ của tỉnh Bắc Ninh cho thấy quyết tâm cao độ trong việc giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường. Mục tiêu cuối cùng là bảo đảm các yếu tố môi trường bền vững, song hành cùng sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Những kết quả tích cực từ việc xử lý ô nhiễm tại các làng nghề Phong Khê, Phú Lâm, Văn Môn là minh chứng cho thấy hiệu quả của các giải pháp đồng bộ và quyết liệt này.

Nguyên Khánh