Bắc Ninh: Xuất khẩu có thể đạt kỷ lục mới với 95 tỷ USD

Vượt lên những biến động mạnh của kinh tế thế giới, ngành Công Thương Bắc Ninh 2025 ghi dấu ấn đặc biệt với bước bứt tốc mạnh mẽ trong sản xuất, lập kỷ lục xuất khẩu mới đạt 95 tỷ USD.

IIP tăng 16,6%, khẳng định vai trò cực tăng trưởng quốc gia

Chỉ số IIP của tỉnh Bắc Ninh ước năm 2025 có mức tăng trưởng khá cao so với cùng kỳ, phản ánh vị thế của tỉnh là điểm đến đầu tư hấp dẫn (sau khi sáp nhập từ hai tỉnh Bắc Giang và Bắc Ninh cũ thì tỉnh Bắc Ninh mới có giá trị sản xuất công nghiệp nằm trong tốp 5 cả nước về sản xuất công nghiệp).

Sau sáp nhập, tỉnh Bắc Ninh có 35 khu công nghiệp với tổng diện tích là 10.495,86ha, tỷ lệ lấp đầy đạt khoảng 55,04%. Các khu công nghiệp đóng vai trò then chốt trong kinh tế Bắc Ninh với việc thu hút vốn đầu tư lớn, tạo việc làm cho người lao động, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Chỉ số sản xuất công nghiệp tỉnh Bắc Ninh ước năm 2025 so với cùng kỳ đạt 116,6% (tăng 16,6%).

Xuất nhập khẩu đóng vai trò tích cực trong thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của tỉnh. Tổng giá trị xuất nhập khẩu hàng hóa ước đạt 183,5 tỷ USD. Trong đó: Giá trị xuất khẩu ước đạt 95 tỷ USD, giá trị nhập khẩu ước đạt 88,5 tỷ USD.

Sản xuất công nghiệp đóng vai trò then chốt trong kinh tế của tỉnh Bắc Ninh. (Ảnh: Danh Lam).

Thị trường trong nước và giá cả tương đối ổn định, hàng hóa phong phú nhưng động lực tăng trưởng dựa vào tiêu dùng cuối cùng phục hồi chậm, phụ thuộc và có độ trễ so với hoạt động sản xuất nên sức mua trong dân yếu. Các chính sách điều hành linh hoạt, chú trọng hơn đến liên kết vùng để thúc đẩy tiêu dùng và lưu thông hàng hóa giữa các vùng, nhất là vùng xâu, vùng xa đã được triển khai nhưng chưa thấy hiệu quả rõ rệt.

Mặt khác, xu hướng tiêu dùng năm nay tập trung vào trải nghiệm cá nhân, ưu tiên cho giáo dục, chăm sóc sức khỏe, giải trí và thư giãn phù hợp lối sống của trào lưu công nghệ hiện đại.

Năm 2025 hàng hóa, dịch vụ trên địa bàn tỉnh vẫn được cung ứng dồi dào, giá cả hàng hóa ổn định phục vụ tốt nhu cầu của người dân. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ năm 2025 ước đạt 176.000 tỷ đồng, tăng 8,03% so với cùng kỳ năm 2024, đạt 100% kế hoạch.

Phó Giám đốc Sở Công Thương Bắc Ninh Nguyễn Văn Phương (Ảnh: Trần Khoa).

Năm 2025, ngành Công Thương Bắc Ninh chứng kiến sự tăng tốc mạnh mẽ của lĩnh vực công nghiệp. Theo báo cáo của Phó Giám đốc Sở Công Thương Bắc Ninh Nguyễn Văn Phương, chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) ước tăng 16,6% so với cùng kỳ, mức tăng cao trong bối cảnh nhiều địa phương gặp khó do chi phí đầu vào và thị trường tiêu thụ giảm tốc. Đà tăng trưởng này đến từ nền tảng hạ tầng công nghiệp rất lớn của tỉnh sau sáp nhập: 35 khu công nghiệp với tổng hơn 10.495 ha, tỷ lệ lấp đầy 55,04%.

Ở cấp cụm công nghiệp (CCN), toàn tỉnh có 64/96 CCN hoàn thiện hạ tầng và đi vào hoạt động, thu hút 1.427 dự án, vốn đăng ký 44.731 tỷ đồng; tỷ lệ lấp đầy 73,3%. Nhiều CCN do doanh nghiệp làm chủ đầu tư hoạt động hiệu quả, tạo không gian sản xuất quan trọng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Công nghiệp hỗ trợ cũng ghi nhận bước tiến mới. Sở Công Thương Bắc Ninh thực hiện Biên bản ghi nhớ giữa Bộ Công Thương, UBND tỉnh Bắc Ninh và Công ty TNHH Samsung Electronics Việt Nam về chương trình hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam tại tỉnh Bắc Ninh.

Ngày 16/10, tại Trung tâm Văn hóa Kinh Bắc (phường Kinh Bắc, tỉnh Bắc Ninh), Bộ Công Thương phối hợp Samsung Việt Nam và Sở Công Thương tổ chức hội nghị tổng kết “Dự án hợp tác phát triển nhà máy thông minh năm 2025” cho 5 doanh nghiệp khu vực phía Bắc.

Sau hơn 5 tháng triển khai, dự án đạt kết quả nổi bật như triển khai hệ thống hiển thị dữ liệu sản xuất theo thời gian thực, giúp doanh nghiệp giám sát tiến độ và ra quyết định kịp thời. Thông qua mô hình giúp các doanh nghiệp dần chuyển đổi sang phương thức sản xuất hiện đại, tự động hóa và số hóa. Đó cũng là cầu nối giúp doanh nghiệp tiếp cận và tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Theo ông Vũ Quý - Trưởng phòng Quản lý Công nghiệp (Sở Công Thương Bắc Ninh) nhận định, cạnh tranh hiện nay không còn dừng lại ở lợi thế so sánh truyền thống mà là khả năng đáp ứng và thích ứng nhanh. Do đó, các doanh nghiệp cần chủ động xây dựng kế hoạch, sẵn sàng ứng phó với sự cố. Việc xây dựng nhà máy thông minh cho phép tính toán các tình huống, xây dựng lệnh sản xuất tối ưu dựa trên đơn đặt hàng, từ đó lập kế hoạch cho từng khâu. Để tham gia chương trình phát triển nhà máy thông minh, doanh nghiệp cần có hệ thống quản lý sản xuất tương đối hoàn chỉnh. Đây là thách thức với các doanh nghiệp nhỏ, khi điều kiện tham gia còn hạn chế.

Ông Phạm Văn Thịnh - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh (Ảnh: Danh Lam).

Để tiếp tục nhân rộng mô hình nhà máy thông minh trên địa bàn, ông Phạm Văn Thịnh - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh cho biết, các chủ đầu tư hạ tầng kỹ thuật các khu, cụm công nghiệp cần nâng cấp hạ tầng công nghệ, đặc biệt là mạng 5G để bảo đảm không có độ trễ trong quá trình tự động hóa và quản trị sản xuất; mở rộng đối tượng tham gia chương trình; tư vấn thêm các nội dung liên quan đến sản xuất xanh, tiết kiệm năng lượng; triển khai hợp tác với các doanh nghiệp vốn đầu tư nước ngoài và các đơn vị liên quan nhằm hỗ trợ cải tiến, nâng cao năng lực cho doanh nghiệp trong nước, từng bước đáp ứng các tiêu chí phát triển nhà máy thông minh.

Xuất khẩu lập kỷ lục 95 tỷ USD

Đây là con số đáng ghi nhận sau sáp nhập 2 tỉnh Bắc Giang và Bắc Ninh (cũ). Theo báo cáo của Sở Công Thương, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2025 ước đạt 183,5 tỷ USD, trong đó xuất khẩu đạt mức kỷ lục mới 95 tỷ USD. Đây là thành tựu đáng chú ý khi thương mại toàn cầu vẫn bị tác động bởi căng thẳng địa chính trị, rào cản xanh và xu hướng sản xuất dịch chuyển.

Cùng với đó, việc ổn định thị trường nội địa, tăng cường quản lý và đảm bảo nguồn cung hàng hóa thiết yếu trong mọi tình huống, nhất là thời điểm bão lũ, biến động giá cả, cũng góp phần quan trọng giúp ngành Công Thương Bắc Ninh gặt hái nhiều kết quả tích cực trong năm 2025.

Theo báo cáo, thị trường nội địa năm 2025 diễn biến ổn định. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ đạt 176.000 tỷ đồng, tăng 8,03% và hoàn thành 100% kế hoạch. Dù bão số 10 và 11 gây ảnh hưởng cục bộ tại một số khu vực, ngành Công Thương đã chủ động chỉ đạo doanh nghiệp dự trữ hàng hóa thiết yếu, thực hiện phân phối theo phương châm “4 tại chỗ”, điều tiết kịp thời tới các vùng bị chia cắt.

Trong lĩnh vực quản lý thị trường, lực lượng Quản lý thị trường Bắc Ninh tăng cường kiểm tra, xử lý mạnh các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng kém chất lượng, vi phạm an toàn thực phẩm và thương mại điện tử. 10 tháng đầu năm, Quản lý thị trường kiểm tra 605 vụ, xử lý 553 vụ; chuyển cơ quan điều tra 12 vụ; tổng số tiền xử phạt và hàng hóa tịch thu gần 19,8 tỷ đồng. Kết quả này góp phần giữ vững môi trường kinh doanh lành mạnh và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Chính sách đi trước, tạo nền tảng tăng trưởng 2026

Ngay sau hợp nhất, Sở Công Thương đã tham mưu mạnh mẽ hệ thống văn bản quy phạm pháp luật mới, trình 3 Nghị quyết của HĐND tỉnh và 11 Quyết định của UBND tỉnh; đồng thời hoàn thành việc công bố 291 thủ tục hành chính cấp tỉnh và 21 thủ tục cấp xã theo mô hình chính quyền 2 cấp.

Ở lĩnh vực năng lượng, Sở Công Thương tập trung đôn đốc tiến độ đường dây và TBA 110kV Sơn Động, cải tạo đường dây 110kV Bắc Giang - Lạng Sơn; tham mưu điều chỉnh công suất Nhà máy xử lý rác, phát điện Bắc Giang; phối hợp triển khai các dự án đường dây phục vụ Cảng hàng không quốc tế Gia Bình. Những dự án này giúp bảo đảm an ninh năng lượng, ổn định nguồn cung cho sản xuất và dân sinh.

Từ những kết quả đạt được năm 2025, năm 2026, Bắc Ninh đặt mục tiêu duy trì tốc độ tăng trưởng công nghiệp cao, hướng tới các ngành mới như bán dẫn, rô-bốt, năng lượng tái tạo, công nghiệp hàng không; tổng mức bán lẻ dự kiến 185.000 tỷ đồng, xuất khẩu 105,7 tỷ USD.

Ngành Công Thương tiếp tục tập trung hoàn thiện cơ chế, hỗ trợ doanh nghiệp, thúc đẩy chuyển đổi số, thương mại điện tử và tăng liên kết giữa doanh nghiệp nội địa với khu vực FDI.

Trần Khoa