Bác sĩ cảnh báo tai nạn hóc dị vật đường thở ở người già và trẻ em khi ăn uống
Trong thời gian gần đây, các bệnh viện tại TP Hồ Chí Minh liên tục tiếp nhận nhiều trường hợp hóc dị vật đường thở ở cả trẻ nhỏ và người lớn. Các bác sĩ cảnh báo, đây là tai nạn nguy hiểm có thể xảy ra bất kỳ lúc nào, ở mọi lứa tuổi và nếu không được xử trí kịp thời, có thể dẫn đến tử vong.
Mới đây, vào đêm 14/4, Bệnh viện Nhi đồng Thành phố (huyện Bình Chánh) tiếp nhận trường hợp bé trai 22 tháng tuổi (ngụ tại Long An) trong tình trạng tím tái môi, khó thở dữ dội và nôn ói liên tục. Theo lời người nhà, trước đó bé đang ăn hạt dưa thì bất ngờ ho sặc sụa, khóc thét và ói ra thức ăn. Ngay lập tức, gia đình đưa bé vào bệnh viện.

Hạt dưa hấu gây bít tắc đường thở của bé trai. Ảnh: BV
Hình ảnh CT cho thấy, dị vật là một hạt dưa hấu nằm gần như bít kín hoàn toàn đường thở. Êkíp bác sĩ đã khẩn trương hội chẩn và tiến hành nội soi mềm. May mắn, dị vật được lấy ra kịp thời, giúp bé
Đây chỉ là một trong nhiều trường hợp trẻ nhập viện cấp cứu vì hóc dị vật tại bệnh viện. Trước đó, bệnh viện cũng từng tiếp nhận một bệnh nhi 16 tháng tuổi (người Hàn Quốc) bị hóc dị vật đường thở do hạt bắp, tình trạng suy hô hấp nguy hiểm tính mạng. Theo lời mẹ bé, trong lúc ăn bắp rang, trẻ bất ngờ nghẹn, ho khan và khóc, tuy không có dấu hiệu tím tái hay sốt nên gia đình quyết định theo dõi tại nhà trong hai ngày đầu. Tuy nhiên, đến ngày thứ 3, trẻ xuất hiện tình trạng thở gấp, bứt rứt, quấy khóc. Gia đình lập tức đưa bé đến bệnh viện địa phương. Tại đây, kết quả chụp CT scan ngực cho thấy dị vật có kích thước khoảng 5 x 3mm nằm sâu ở đoạn cuối phế quản gốc trái, gây ứ khí, giãn rộng phổi trái và tắc nghẽn các nhánh phế quản phụ. Bệnh nhi được sơ cứu, sau đó chuyển đến Bệnh viện Nhi Đồng Thành phố.
Bác sĩ Nguyễn Minh Tiến, Phó giám đốc Bệnh viện Nhi đồng Thành phố cho biết, khi nhập viện, tình trạng của bệnh nhi này khá nghiêm trọng và được chẩn đoán hóc dị vật đường thở gây biến chứng suy hô hấp. Ngay lập tức, bệnh nhi được hỗ trợ hô hấp, dùng kháng sinh và hội chẩn êkíp nội soi đường thở.
Trong quá trình nội soi dưới gây mê, các bác sĩ phát hiện một mảnh hạt bắp ngô dẹt màu vàng, kích thước khoảng 6 x 2mm nằm ngang tại phế quản gốc trái, gây bít gần hoàn toàn đường thở bên trái, niêm mạc xung quanh sung huyết, dễ chảy máu, hình thành giả mạc.

Bệnh viện Thống Nhất đã tiếp nhận và xử lý thành công ca hóc dị vật đường thở trong tình trạng nguy kịch cho bệnh nhân H.T.N, 85 tuổi, ngụ quận Gò Vấp. Ảnh: BV
Theo đó, bác sĩ Nguyễn Minh Tiến khuyến cáo phụ huynh khi cho trẻ nhỏ dưới 5 tuổi, đặc biệt là dưới 3 tuổi ăn trái cây phải lừa hết hột ra để tránh trẻ hóc dị vật đường thở, làm tắc nghẽn gây khó thở, nguy hiểm đến tính mạng trẻ.
Bác sĩ Phan Châu Quyền, Phó Trưởng khoa Hồi sức tích cực chống độc cho biết, không riêng trẻ nhỏ, người lớn tuổi cũng đối diện với nguy cơ hóc dị vật rất cao, đặc biệt là những người có rối loạn chức năng nuốt hoặc suy giảm ý thức.
Điển hình mới đây, Bệnh viện Thống Nhất đã tiếp nhận và xử lý thành công ca hóc dị vật đường thở trong tình trạng nguy kịch cho bà cụ 85 tuổi (ngụ quận Gò Vấp). Qua khai thác bệnh sử, người nhà bà cụ cho biết sau khi ăn xoài, cụ bà xuất hiện triệu chứng khó thở và được đưa đến một bệnh viện trên địa bàn. Tại đây, các bác sĩ đã nhanh chóng tiến hành cấp cứu ban đầu, thực hiện thủ thuật Heimlich để tống dị vật nhưng không thành công nên chuyển bệnh nhân đến Bệnh viện Thống Nhất.
Bệnh nhân vào khoa Cấp cứu của Bệnh viện Thống Nhất trong tình trạng lơ mơ, khó thở, nguy kịch, đe dọa đến tính mạng. Sau khi tiếp nhận, các bác sĩ cấp cứu đã nhanh chóng đặt nội khí quản và chuyển bệnh nhân lên khoa Hồi sức tích cực chống độc. Các bác sĩ đã tiến hành nội soi phế quản và phát hiện một mảnh xoài nằm ở phế quản gốc bên trái.
Bác sĩ Phan Châu Quyền khuyến cáo, phụ huynh không nên để trẻ nhỏ tiếp xúc với các vật thể nhỏ dễ gây hóc; tránh cho trẻ ngậm đồ chơi, đưa vật lạ vào mũi hoặc miệng. Khi ăn uống, nên nhai kỹ, không cười đùa để hạn chế nguy cơ dị vật rơi vào đường thở. Khi hóc dị vật, cần được sơ cứu khẩn cấp vì gây nhiều biến chứng nghiêm trọng ở đường hô hấp,thậm chí dẫn đến tử vong.
Theo bác sĩ Quyền, phương pháp điều trị và theo dõi khác nhau tùy vào mức độ nghiêm trọng của triệu chứng, vật chất người bệnh hít phải và nguyên nhân bệnh lý dẫn đến hóc dị vật đường thở. Khi xảy ra tình trạng hóc dị vật, người bệnh phải được sơ cấp cứu đúng cách và gọi cấp cứu ngay để được hỗ trợ.