Bài 2: Thước đo đánh giá năng lực, trách nhiệm của cán bộ

Do ảnh hưởng của bão số 3 và hoàn lưu sau bão, trên địa bàn bản Ta Đo, xã Mường Típ, tỉnh Nghệ An đã xảy ra 2 trận lũ quét, lũ ống trong vòng chưa đầy 1 tuần.

Giấu nỗi niềm riêng để lo việc chung

Lưu lượng nước về lòng hồ Thủy điện Bản Vẽ lên tới gần 13.000m3/s, vượt công suất thiết kế của hồ (10.500m3/s). Thủy điện tăng lưu lượng xả, cộng với nước từ sông Nậm Nơn đổ xuống khiến lũ tràn về các bản dọc quốc lộ 7 tăng nhanh theo từng phút, vượt mốc lũ lịch sử năm 2018.

Cán bộ xã Tương Dương phối hợp các lực lượng vũ trang đóng chân trên địa bàn tỏa vào từng bản, từng ngõ, từng nhà kêu gọi, hướng dẫn người dân sơ tán khẩn cấp. Các phương tiện đường thủy được huy động tối đa, len lỏi vào từng ngõ, sơ tán người già, trẻ em, người ốm đến nơi an toàn.

“Việc di dời người dân phải tính bằng phút, bằng giây. Nhiều anh em cán bộ xã bị ngập nhà, mất tài sản nhưng vẫn bám trụ tại vị trí được phân công để cứu dân”, Bí thư Đảng ủy xã Tương Dương Lê Văn Lương cho biết.

Dù nhà bị ngập nặng, tài sản bị cuốn trôi, hư hỏng nhưng chị Lô Thị Lan, Phó Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc, Bí thư Đoàn Thanh niên xã Tương Dương vẫn luôn tỏ ra lạc quan, luôn sát cánh cùng các lực lượng giúp đỡ nhân dân dọn dẹp bùn đất, khắc phục hậu quả mưa lũ.

Chồng của chị Lô Thị Lan, Phó Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc, Bí thư Đoàn Thanh niên xã Tương Dương là bộ đội, thuộc Phòng thủ khu vực 4 - Tương Dương, cũng ở tuyến đầu giúp dân chống lũ.

Khi người dân cuối cùng nơi chị phụ trách đã rời khỏi nhà đến điểm sơ tán, chị Lan nhận được điện thoại thông tin, căn nhà của vợ chồng chị ngay sát bờ sông Lam bị nước lũ nhấn chìm. May mắn, mẹ già và hai đứa con nhỏ đã được lực lượng chức năng đưa đến nhà người thân an toàn, song tài sản tích góp sau 15 năm cùng bao dự định, kế hoạch vun đắp cho mái ấm... trôi theo dòng lũ.

Nước lũ đổ về, hàng nghìn người dân ở các xã Tương Dương, Mỹ Lý, Con Cuông, Nhôn Mai... được hỗ trợ sơ tán khẩn cấp.

Hay như câu chuyện của chị Lương Thị Hiên, Trưởng phòng Kinh tế xã Tương Dương. Từ ngày 20 đến ngày 21/7, chị Hiên gần như túc trực hoàn toàn tại trụ sở Ủy ban nhân dân xã. Khuya ngày 22/7, sau cuộc họp khẩn của xã, chị cùng đồng nghiệp và các lực lượng lập tức bắt tay vào việc hỗ trợ người dân sơ tán để tránh nguy hiểm tính mạng, giảm thiểu thiệt hại về tài sản. Chị Hiên chỉ kịp gọi một cuộc điện thoại ngắn gọn, giục chồng đưa 2 con nhỏ đến nơi có địa hình cao để tránh lũ. Những ngày sau, chị bị mất liên lạc với chồng và con, hỏi tung tích nhưng không ai biết.

Bốn bề ngập nước, đường sá bị chia cắt, không biết tình hình của chồng và các con như thế nào khiến lòng chị như lửa đốt. Trong hoàn cảnh ấy, chị Hiên vẫn không rời bỏ “vị trí” của mình. Lũ rút, mặc ngôi nhà của mình cũng bị ngập nặng, chị lao vào giúp đỡ nhân dân khắc phục hậu quả mưa lũ, dọn dẹp bùn đất. Phải đến 3 ngày sau, đêm ngày 25/7, chị Hiên mới biết được chồng và con đang trú ở nhà một người dân trên đồi.

“Khi biết được 3 bố con an toàn, tôi mừng không kìm được nước mắt, mọi người mới biết chuyện”, chị Hiên xúc động kể lại.

Còn ngôi nhà của Phó Bí thư Đảng ủy xã Tương Dương Kha Văn Lập cũng bị ngập sâu hơn 2m, toàn bộ tài sản bị nước lũ nhấn chìm. Cả hai vợ chồng đều công tác ở xã. Nhiệm vụ cứ cuốn cả hai vợ chồng đi, thành thử, việc nhà cửa gác lại, tranh thủ được lúc nào dọn lúc đó. Nhờ có người thân ở bên xã khác qua, cùng bà con hàng xóm giúp dọn dẹp, sắp xếp lại nhà cửa.

“Trong khó khăn, chúng tôi đến với nhân dân, nhưng cũng chính nhân dân bao bọc, giúp đỡ chúng tôi”, Phó Bí thư Đảng ủy xã Tương Dương chia sẻ.

Năng lực, thái độ, trách nhiệm được bộc lộ một cách rõ nhất

Từ ngày 21/7, trên địa bàn xã Mường Típ mưa xối xả, cộng với nước lũ từ Lào ào ào theo dòng Nậm Nơn tràn về khiến nước sông, suối dâng lên rất nhanh, gây nên tình trạng sạt lở, chia cắt dọc đường tỉnh 543D.

Một điểm sạt lở trên tuyến đường tỉnh 543D - Tuyến đường vào xã Mường Típ theo hướng Mường Xén-Ta Đo-Khe Kiền.

Chiều tối cùng ngày, lũ quét xảy ra tại bản Ta Đo nhưng nhờ có sự cảnh báo sớm và cắt cử lực lượng túc trực, một số hộ dân trong diện sạt lở nguy hiểm đã được di dời trước nên dù thiệt hại nặng về nhà ở, tài sản của người dân nhưng không ảnh hưởng về con người. Thời điểm này, Bí thư, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã đang trên đường xuống tỉnh họp, lập tức quay về, trực tiếp chỉ đạo công tác ứng phó với mưa lũ.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Mường Típ Vi Văn Sơn cho hay: “Khi nghe tin bản Ta Đo xảy ra lũ quét, ruột gan ai cũng nóng như lửa đốt”.

Đường sạt lở, đứt gãy, lãnh đạo xã Mường Típ quyết định cuốc bộ, lội bùn, có những đoạn phải vòng lên núi. Sau hơn nửa ngày hành trình vượt sạt lở, lãnh đạo xã Mường Típ về đến bản Ta Đo, trực tiếp chỉ huy công tác ứng phó và khắc phục thiên tai.

Ông Sơn cho hay, Tỉnh lộ 543D độc đạo, nối quốc lộ 7 vào Mường Típ bị sạt lở, đứt gãy, đặc biệt điểm sạt lở đoạn bản Xốp Típ đang chia xã vùng biên này thành 2 khu vực. Điểm sạt lở này cũng vô tình chia xã Mường Típ thành 2 khu vực, buộc lãnh đạo địa phương này phải “chia đôi” nhân sự để chỉ đạo, điều hành công việc và tiếp nhận, phân bổ hàng hóa hỗ trợ người dân.

Giao thông chia cắt, các bản đều bị cô lập, một cán bộ từ trụ sở chính, có nhiệm vụ vượt các điểm sạt lở vào bản phía trong Xốp Típ để truyền đạt thông tin, nắm tình hình. Hôm sau, hành trình theo chiều ngược trở lại.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Mường Típ Vi Văn Sơn kể lại những ngày "chiến đấu" với mưa lũ.

Ông Sơn cho biết mưa lũ khiến địa bàn mất điện, sóng điện thoại, việc liên lạc, xin chỉ đạo từ cấp trên khó khăn. Ở những thời điểm then chốt, nhiệm vụ cần kíp, không thể chờ chỉ đạo từ cấp trên, Ban Thường vụ Đảng ủy xã hội ý, thống nhất chủ trương để triển khai nhanh công tác ứng cứu người dân, phân vai, phân việc cho từng cán bộ, nhân viên được được thực hiện một cách rõ ràng, cụ thể.

Lương thực cạn dần, người dân các bản đối diện với nguy cơ thiếu ăn, đứt bữa. Nguồn cứu trợ từ trực thăng và các đoàn từ thiện bằng nhiều cách, đã được tập kết, nhưng để đưa được đến từng bản là điều không đơn giản.

Lực lượng Đồn Biên phòng Mường Ải, công an xã Mường Típ, cán bộ xã Mường Típ được huy động để gùi lương thực vào các bản, bất trắc có thể xảy ra bất kỳ lúc nào.

Đoàn viên, thanh niên tham gia dọn dẹp bùn đất trên các tuyến đường.

Nhìn lại cơn lũ lịch sử, Bí thư Đảng ủy xã Tương Dương Lê Văn Lương cho rằng, thành công lớn nhất là đã bảo vệ tuyệt đối an toàn tính mạng của người dân.

Bí thư Đảng ủy xã Tương Dương luôn khẳng định, đó là may mắn, nhưng chúng tôi hiểu, sự may mắn ấy đã đến từ những quyết định quyết liệt ở lúc then chốt nhất. Sự may mắn được tạo ra từ đoàn kết, đồng lòng, cộng sự và phối hợp nhịp nhàng giữa các bộ phận và từ chính đội ngũ cán bộ mới chỉ có 22 ngày làm việc kể từ khi bộ máy chính quyền xã chính thức đi vào vận hành.

Sau cuộc họp khẩn, cấp ủy, chính quyền xã Tương Dương nhanh chóng sơ tán người dân trong đêm.

Theo Bí thư Đảng ủy xã Tương Dương, trong trận lũ lịch sử này, năng lực, thái độ, trách nhiệm của mỗi cán bộ, công chức, viên chức cũng đã được bộc lộ một cách rõ nhất.

Ai xuất hiện ở những điểm nóng, ai lăn xả, ai có khả năng tiếp nhận, xử lý thông tin, điều phối công việc, ai linh hoạt nhạy bén, ai có năng lực, ai có giới hạn... đều có thể nhìn thấy qua từng việc làm, từng hành động. Đây cũng là căn cứ quan trọng để lãnh đạo địa phương đánh giá, chọn người để phân việc.

3 cây cầu treo ở xã Tương Dương bị lũ cuốn sập trong đêm, gây chia cắt giao thông. (Ảnh: NT)

Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Tương Dương Nguyễn Phùng Hùng cho biết, trong một đêm, hơn 2.000 hộ dân, chiếm hơn một nửa số hộ dân của xã được di dời khẩn cấp đến nơi an toàn. Phương châm “4 tại chỗ” được chính quyền xã Tương Dương vận dụng một cách triệt để. Bên cạnh đó, tinh thần tự quyết, tự chịu trách nhiệm trong công tác phòng, chống lũ được phát huy cao độ.

Theo Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Tương Dương: Nếu như trước đây, khi triển khai công tác phòng, chống lũ lụt, xã phải báo cáo, xin ý kiến cấp huyện rồi chờ chỉ đạo, có những lúc rất bị động. Còn bây giờ, xã nhận chỉ đạo trực tiếp từ tỉnh, chủ động nắm bắt thông tin từ nhà máy Thủy điện Bản Vẽ, trên cơ sở đánh giá thực tế để đưa ra các quyết định kịp thời.

(Còn nữa)

TRẦN TRUNG HIẾU