Bài 8: Cơ hội phát triển đô thị sau hợp nhất

Ngày 12/6/2025, Quốc hội chính thức thông qua Nghị quyết về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, trong đó hợp nhất hai tỉnh Hưng Yên và Thái Bình. Việc hợp nhất hai tỉnh không chỉ là tái cấu trúc hành chính mà còn là cơ hội để hai địa phương cộng hưởng thế mạnh, tối ưu hóa nguồn lực, mở rộng không gian phát triển đô thị.

Tiềm năng từ các khu đô thị hiện hữu

Tại các buổi làm việc chuẩn bị cho quá trình hợp nhất, lãnh đạo hai tỉnh Hưng Yên và Thái Bình đều nhấn mạnh, việc hợp nhất không chỉ mở rộng quy mô, dân số, diện tích hành chính mà còn tạo động lực thúc đẩy không gian đô thị, hình thành các trục phát triển liên vùng, liên tỉnh.

Trước thời điểm hợp nhất, tỉnh Hưng Yên đặt mục tiêu đến năm 2030 có 18 đô thị. Trong đó, thành phố Hưng Yên là đô thị loại I; thành phố Mỹ Hào và thành phố Văn Giang (đô thị toàn huyện Văn Giang) là đô thị loại II; thành phố Văn Lâm (đô thị toàn huyện Văn Lâm) và thành phố Yên Mỹ (đô thị toàn huyện Yên Mỹ) là đô thị loại III; thị xã Khoái Châu, thị xã Kim Động và đô thị Ân Thi (đều là đô thị toàn huyện) là đô thị loại IV; còn lại 10 đô thị loại V. Tỉnh xác định đến năm 2030 cơ bản đạt tiêu chí đô thị loại I và đến năm 2037 đạt tiêu chí trở thành thành phố trực thuộc Trung ương. Hưng Yên quy hoạch 3 đô thị trung tâm gồm: Thành phố Hưng Yên, đô thị Văn Giang và đô thị Mỹ Hào. Trong đó, thành phố Hưng Yên được quy hoạch là trung tâm của tỉnh và vùng phía Nam, đóng vai trò trung tâm hành chính, chính trị, kinh tế - xã hội, văn hóa, du lịch, giáo dục - đào tạo và khoa học - công nghệ. Đô thị Văn Giang là trung tâm vùng phía Bắc, phát triển theo hướng sinh thái, thông minh, hiện đại, tận dụng hiệu quả các tuyến đường vành đai 3, 5 và vành đai 4 - vùng Thủ đô Hà Nội, kết nối với phía Đông và Nam Hà Nội, đồng thời thúc đẩy quá trình đô thị hóa vùng phía Bắc Hưng Yên. Đô thị Mỹ Hào là trung tâm công nghiệp, thương mại, dịch vụ, nhà ở hiện đại, phát triển gắn với hành lang công nghiệp – đô thị và trục Bắc – Nam phía Đông, đóng vai trò là đầu mối logistics quan trọng của tỉnh…

Tại tỉnh Thái Bình, hiện nay có 12 đô thị hiện hữu trong mạng lưới đô thị quốc gia. Trong đó, thành phố Thái Bình là đô thị loại II, giữ vai trò trung tâm chính trị, hành chính, kinh tế và văn hóa của tỉnh. Ngoài ra, tỉnh có 2 đô thị loại IV là thị trấn Diêm Điền (huyện Thái Thụy) và thị trấn Tiền Hải mở rộng (huyện Tiền Hải) và 9 đô thị loại V như: thị trấn Hưng Hà, Đông Hưng, Quỳnh Côi, Tiền Hải, Vũ Thư, Kiến Xương...

Thành phố Thái Bình phát triển đô thị theo hướng hiện đại

Trong Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050, Thái Bình cũng xác định rõ lộ trình phát triển đô thị của mình. Trong đó, giai đoạn đến năm 2025, tỉnh phấn đấu có 19 đô thị, tỉ lệ đô thị hóa đạt từ 25 –30%. Cụ thể là thành phố Thái Bình được nâng cấp thành đô thị loại I; 4 đô thị loại IV gồm: Thị trấn Diêm Điền, thị trấn Vũ Thư, thị trấn Đông Hưng, thị trấn Tiền Hải (đều mở rộng); đồng thời, hình thành 14 đô thị loại V là thị trấn huyện lỵ và các đô thị mới.

Giai đoạn 2026 – 2030, toàn tỉnh sẽ có 25 đô thị, tỉ lệ đô thị hóa trên 35%. Trong đó, thành phố Thái Bình tiếp tục mở rộng, giữ vai trò đô thị loại I; hình thành thêm 1 đô thị loại III là Thái Thụy; 5 đô thị loại IV gồm: Vũ Thư, Đông Hưng, Tiền Hải, Hưng Hà và Quỳnh Côi (đều mở rộng). 18 đô thị loại V sẽ được quy hoạch, xây dựng và nâng cấp trên khắp các huyện. Việc phát triển hệ thống đô thị đồng bộ, có chiến lược là bước đi quan trọng nhằm hiện thực hóa mục tiêu đưa Thái Bình trở thành cực tăng trưởng mới của vùng đồng bằng sông Hồng.

Bà Nguyễn Thị Hương Lan, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư Bảo Hưng - Chủ đầu tư dự án khu đô thị Vaquarius (huyện Văn Giang) cho biết: Việc hợp nhất hai tỉnh Hưng Yên và Thái Bình tạo ra một không gian phát triển đô thị lớn và có tính chiến lược, nhất là đối với các nhà đầu tư dài hạn. Sự kiện này mở ra dư địa để tích hợp hạ tầng, liên kết vùng và thu hút nguồn lực. Các khu vực như Văn Giang sẽ không chỉ giữ vai trò là đô thị vệ tinh của Hà Nội mà còn trở thành hạt nhân phát triển của tỉnh Hưng Yên mới.

Một góc thành phố Hưng Yên

Cơ hội mới sau hợp nhất

Thời gian qua, hai tỉnh Hưng Yên và Thái Bình đã và đang triển khai hàng loạt dự án lớn về phát triển đô thị. Tại Hưng Yên, bên cạnh các khu đô thị lớn như: Ecopark, Vinhomes Ocean Park 2, V-GreenCity Phố Nối..., gần đây tỉnh đã khởi công dự án khu phức hợp đô thị, du lịch sinh thái, sân golf Khoái Châu với diện tích quy hoạch trên 990 ha, tổng vốn đầu tư khoảng 1,5 tỷ USD. Dự án được kỳ vọng sẽ thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và thu hút nhiều dòng vốn FDI vào các lĩnh vực đô thị, du lịch, dịch vụ cao cấp.Tại Thái Bình, thành phố Thái Bình đang triển khai nhiều dự án lớn như: Hạ tầng kỹ thuật khu trung tâm thành phố; phát triển nhà ở tại khu đô thị mới Tân Bình và phường Tiền Phong; dự án khu đô thị mới Đông Hòa. Trong đó, dự án khu trung tâm đóng vai trò quan trọng trong hoàn thiện hệ thống giao thông và hạ tầng thương mại, dịch vụ. Dự án khu đô thị Kiến Giang với diện tích trên 96 ha là một trong những dự án trọng điểm có tính kết nối cao giữa các khu hành chính, thương mại và dân cư…

Đồng chí Trần Tuấn Khải, Trưởng phòng Quy hoạch và Phát triển đô thị (Sở Xây dựng tỉnh Thái Bình) cho biết: Thái Bình đã và đang tích cực chuẩn bị các điều kiện để thực hiện mục tiêu đô thị hóa bền vững. Sau hợp nhất, không gian hành chính – đô thị mở rộng là cơ hội cũng như đặt ra yêu cầu cấp thiết phải rà soát lại hệ thống quy hoạch, đồng bộ hạ tầng và cải cách thủ tục đầu tư. Sở Xây dựng sẽ chủ động tham mưu với UBND tỉnh và đề xuất các nhóm giải pháp; trong đó, chú trọng quy hoạch các khu nhà ở xã hội, phát triển các tuyến giao thông huyết mạch kết nối đô thị với khu công nghiệp. Chúng tôi xác định rõ đô thị không chỉ là hạ tầng mà phải là nơi đáp ứng trọn vẹn nhu cầu sống của người dân và doanh nghiệp.

Thực tế cho thấy, đến nay, cả 2 tỉnh Hưng Yên và Thái Bình đều đã phủ kín quy hoạch vùng tỉnh, vùng huyện và các quy hoạch chung đô thị, tạo điều kiện thuận lợi để triển khai đồng bộ các chương trình, dự án đầu tư phát triển đô thị. Đồng chí Lưu Văn Dương, Phó Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Hưng Yên nhấn mạnh: Việc hợp nhất 2 tỉnh là tiền đề quan trọng để tỉnh Hưng Yên mới huy động nguồn lực, hoàn thiện hệ thống đô thị theo hướng hiện đại, bền vững, thông minh; thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội toàn diện trong giai đoạn mới. Với nền tảng hiện có, cộng hưởng từ lợi thế địa lý, quy hoạch và chính sách đầu tư, tỉnh Hưng Yên sau hợp nhất đang đứng trước cơ hội vàng để vươn mình mạnh mẽ, trở thành cực tăng trưởng mới, một điểm sáng trong phát triển đô thị vùng đồng bằng sông Hồng và cả nước.

Phạm Đăng – Nguyễn Thơi