Bài học từ sự gia tăng sốt xuất huyết tại một xã miền núi
Phun hóa chất diệt muỗi để xử lý ổ dịch sốt xuất huyết tại thôn Suối Cối 2 (xã Xuân Quang 1, huyện Đồng Xuân). Ảnh: QUỐC HỘI
Nếu lơ là, chủ quan, không quyết liệt trong công tác phòng chống bệnh sốt xuất huyết (SXH) thì không thể hạn chế số ca mắc. Công tác phòng chống SXH tại xã Xuân Quang 1 (huyện Đồng Xuân) là lời nhắc nhở để chính quyền các địa phương khác nêu cao tinh thần trách nhiệm trong công tác phòng chống bệnh truyền nhiễm này.
Chưa bao giờ bệnh SXH gia tăng đáng báo động ở các địa phương miền núi như hiện nay. Trong 6 tháng đầu năm 2020, huyện Đồng Xuân ghi nhận 203 ca mắc SXH, riêng tại xã Xuân Quang 1 đã có đến 158 ca mắc, tập trung ở thôn Suối Cối 1 và Suối Cối 2 với 155 ca mắc. Vì sao bệnh SXH gia tăng và kéo dài trong suốt hai tháng qua tại hai thôn này? Đó là do việc diệt bọ gậy còn yếu kém; chính quyền xã chưa quyết liệt trong công tác phòng chống dịch bệnh. Ổ dịch được xử lý 5 lần tại thôn Suối Cối 2 và một lần tại thôn Suối Cối 1 nhưng số ca mắc vẫn tăng. Theo quy định, chỉ số bọ gậy trong cộng đồng còn cao thì sẽ không áp dụng biện pháp xử lý muỗi bằng hóa chất. Mỗi lần sử dụng hóa chất để xử lý ổ dịch vô cùng tốn kém nhưng hiệu quả lại phụ thuộc vào công tác diệt bọ gậy. Cho dù xử lý muỗi bằng hóa chất bao nhiêu lần đi chăng nữa, nhưng nếu chỉ số bọ gậy trong cộng đồng còn cao thì bọ gậy sẽ phát triển thành những thế hệ muỗi tiếp theo.
Tại hội nghị phòng chống bệnh SXH của tỉnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phan Đình Phùng đã chỉ đạo các địa phương, ban chỉ đạo Chăm sóc sức khỏe nhân dân các cấp thể hiện vai trò, trách nhiệm, phối hợp với Mặt trận và các đoàn thể tổ chức những chiến dịch và đi từng ngõ, gõ từng nhà, gặp từng người dân, tuyên truyền vận động bà con tổng vệ sinh, diệt bọ gậy.
Bác sĩ Biện Ngọc Tân, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh, cho biết: Ngành đã huy động một đội ngũ cán bộ có kinh nghiệm trong công tác xử lý dịch và huy động các máy phun hóa chất xử lý muỗi gây bệnh, từ máy đeo vai để xử lý muỗi trong nhà đến máy phun công suất lớn xử lý muỗi trên diện rộng bên ngoài. Đây là biện pháp chuyên môn khẩn cấp có giá trị trong thời gian ngắn. Về lâu dài và mang tính bền vững, diệt bọ gậy vẫn là biện pháp then chốt.
Trong hai ngày 7 và 8/7 vừa qua, ngành Y tế tiếp tục huy động lực lượng chuyên môn đến hỗ trợ xã Xuân Quang 1, bao gồm đội chống dịch của CDC và Trung tâm Y tế huyện Đồng Xuân. 4 giờ 30, lực lượng y tế đã có mặt tại hai thôn Suối Cối 1 và Suối Cối 2 để xử lý ổ dịch. Theo dự báo của ngành Y tế, chưa có dấu hiệu để hy vọng tình hình SXH sẽ giảm tại hai thôn này, thậm chí có thể gia tăng trên quy mô toàn xã.
Trong 9 đợt ra quân diệt bọ gậy của hai thôn trên, các ban ngành, hội đoàn thể xã chỉ tham gia vài đợt, mỗi đợt cũng chỉ có vài người, trong khi hai thôn có khoảng 700 hộ. Việc kiểm tra và xử lý bọ gậy tại các gia đình sống trong ổ dịch đặt nặng lên vai cán bộ y tế xã, y tế thôn và sẽ không hiệu quả nếu không có sự vào cuộc của chính quyền địa phương. Qua điều tra dịch tễ gần nhất tại thôn Suối Cối 2, chỉ số BI (số dụng cụ chứa nước có bọ gậy muỗi Aedes) = 30, trong khi chỉ số an toàn BI phải dưới 20. Điều này cho thấy, công tác diệt bọ gậy chưa hiệu quả, và lý giải vì sao số ca bệnh SXH trên địa bàn xã Xuân Quang 1 liên tục gia tăng trong suốt hai tháng qua.
Trước tình hình trên, Phó Chủ tịch UBND huyện Đồng Xuân Đặng Văn Trọng đã chỉ đạo UBND xã Xuân Quang 1 cần quyết liệt trong công tác này, yêu cầu lãnh đạo xã nêu cao tinh thần trách nhiệm, vai trò người đứng đầu trong chỉ đạo, điều hành công tác phòng chống dịch; huy động lực lượng trên địa bàn xã cùng tham gia phòng chống dịch, phân công trách nhiệm cụ thể cho từng thành viên Ban chỉ đạo Chăm sóc sức khỏe nhân dân của xã trong phòng chống dịch bệnh SXH…
Lơ là, chủ quan, không quyết liệt trong phòng chống SXH sẽ không thể hạn chế số ca mắc. Công tác phòng chống bệnh SXH tại xã Xuân Quang 1 là bài học, nhắc nhở chính quyền các địa phương khác cần nêu cao tinh thần trách nhiệm trong công tác phòng chống bệnh truyền nhiễm này.
