Bãi rác Xuân Sơn và nỗi lo nước rỉ rác

Báo động đỏ

Sáng 6/7, trao đổi với báo Kinh tế & Đô thị lãnh đạo Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội (Urenco) cho biết, do ảnh hưởng của cơn mưa lớn diễn ra chiều và tối 5/7, công tác tiếp nhận rác tại bãi rác Xuân Sơn đang gặp rất nhiều khó khăn do lượng nước mưa tràn vào hồ chứa nước rỉ rác. Nếu tiếp tục tổ chức tiếp nhận rác, những sự cố về môi trường có thể xảy ra.

Bãi rác Xuân Sơn.

Điều đáng nói, đây không phải là lần đầu bãi rác Xuân Sơn rơi vào hoàn cảnh này. Trước đó, ngày 7/6, Urenco đã có Văn bản số 550/MTĐT-KTCN gửi Sở Xây dựng, Ban Duy tu các công trình hạ tầng kỹ thuật đô thị về tình hình khẩn cấp trong công tác quản lý vận hành bãi Xuân Sơn (Sơn Tây), trong đó dự báo nếu điều kiện hạ tầng không đảm bảo buộc phải dừng tiếp nhận từ ngày 22/6/2022.

Theo lý giải của Urenco, lượng nước rác phát sinh tại bãi Xuân Sơn mỗi ngày khoảng 700 - 800m3, trạm xử lý nước rác của Công ty CP Môi trường và Công trình đô thị Sơn Tây công suất 700m3/ngày đã dừng hoạt động từ ngày 1/6/2022 (đây là trạm xử lý nước rác duy nhất tại bãi rác Xuân Sơn), dẫn đến lượng nước rác phát sinh hàng ngày không được xử lý, trong khi tổng khối lượng nước rác lưu chứa tại các hồ tính đến ngày 23/6/2022 khoảng 70.152m3/71.000m3. Nếu tiếp tục thực hiện tiếp nhận rác tại bãi Xuân Sơn chắc chắn sẽ xảy ra sự cố tràn nước rác ra môi trường.

Trong khi đó, việc chôn lấp rác thải tại bãi rác Xuân Sơn đang thực hiện tại ô 2,3ha Ba Vì, dự kiến đến hết ngày 31/10/2022 sẽ hết khối lượng xử lý rác bằng phương pháp chôn lấp theo gói thầu số 6. Các hồ chứa cơ bản đã gần hết khả năng lưu chứa nước rỉ rác phát sinh. Thậm chí, tại vị trí góc hồ chứa số 1.3 đã xảy ra hiện tượng ngấm, rò rỉ nước rác ra môi trường…

Nhằm ngăn chặn các sự cố môi trường có thể xảy ra, ngày 30/6/2022, Sở TN&MT Hà Nội đã có Văn bản số 4673/STNMT-CCBVMT gửi Công ty CP Môi trường và Công trình đô thị Sơn Tây yêu cầu phải vận hành thường xuyên trạm xử lý nước rác, đảm bảo nước rác sau xử lý đạt chuẩn kỹ thuật môi trường về nước thải theo quy định. Song, đến thời điểm này, những vướng mắc trong các văn bản pháp lý như đơn giá, giấy phép xả thải… khiến công tác xử lý nước rác gặp nhiều khó khăn khiến những nguy cơ về sự cố môi trường ngày càng hiện hữu, đặc biệt là Hà Nội đang trong cao điểm của mùa mưa.

Sớm giải quyết những vướng mắc

Liên quan đến công tác xử lý nước rỉ rác tại bãi rác Xuân Sơn, Phó Giám đốc Công ty CP Môi trường và Công trình đô thị Sơn Tây Đinh Ngọc Quyền cho biết, thực hiện chỉ đạo của Sở Xây dựng, ngày 1/7, đơn vị đã tiến hành bơm nước rỉ rác về các trạm để xử lý với khối lượng là 1.129m3. Trong đó, đã xử lý và xả ra hồ quan trắc là 250m3, khối lượng còn lại đang được lưu chứa tại bể của các trạm xử lý.

Tuy nhiên, hiện nay công ty chưa có văn bản điều chỉnh nội dung tại Giấy phép xả thải số 170/GP-UBND ngày 4/6/2020 và Giấy phép xả thải số 249/GP-UBND ngày 11/8/2029. Bên cạnh đó, Sở Xây dựng chưa đề cập đến công tác xác nhận, nghiệm thu, thanh toán cho công ty trong giai đoạn chờ điều chỉnh giấy phép theo đúng quy định.

Để có cơ sở pháp lý về công tác vận hành, xả thải nước sau xử lý ra môi trường của các trạm xử lý nước rỉ rác tại Khu xử lý chất thải rắn Xuân Sơn (Sơn Tây), ông Đinh Ngọc Quyền kiến nghị Sở TN&MT, Sở NN&PTNN, Sở Xây dựng, Phòng Cảnh sát môi trường; Chi cục Bảo vệ môi trường, Ban Duy tu các công trình hạ tầng kỹ thuật có ý kiến chỉ đạo để đơn vị có căn cứ thực hiện.

Ngoài ra, Công ty CP Môi trường và Công trình đô thị Sơn Tây cũng đề nghị Sở TN&MT, Sở NN&PTNT sớm xét duyệt hồ sơ xin điều chỉnh Giấy phép xả thải cho các trạm xử lý nước rác Khu xử lý chất thải Xuân Sơn (Sơn Tây) của đơn vị trình UBND TP cấp phép.

Liên quan đến vấn đề này, các chuyên gia trong lĩnh vực môi trường cho rằng, Hà Nội đang bước vào giai đoạn cao điểm của mùa mưa, nếu không có các biện pháp xử lý nước rỉ rác phù hợp thì chỉ cần mưa lớn, mực nước trong các hồ chứa nước rác sẽ dâng cao kéo theo hàng loạt những hệ lụy, ảnh hưởng đến công tác vận hành của bãi Xuân Sơn nói riêng và các bãi rác trên địa bàn TP nói chung. Từ đó, các chuyên gia kiến nghị đơn vị chức năng sớm xem xét, xử lý những vướng mắc về pháp lý để công tác tiếp nhận, xử lý nước rác diễn ra liên tục, an toàn.

Theo báo cáo của Sở NN&PTNT, năm 2020, trại giam Suối Hai có sử dụng nước hồ Suối Hai cho mục đích sinh hoạt. Tuy nhiên, hiện nay Trại giam Suối Hai đã sử dụng nguồn nước sạch từ sông Đà mà không còn sử dụng nước hồ Suối Hai cho mục đích sinh hoạt; hồ Suối Hai cũng không còn nhiệm vụ cấp nước cho mục đích sinh hoạt.

Từ đó, Sở TN&MT kiến nghị UBND TP xem xét cho phép Công ty CP Môi trường và Công trình đô thị Sơn Tây được gia hạn thời hạn áp dụng tiêu chuẩn xả thải QCTĐHN 02:2014/BTNMT (cột B - quy định về giá trị C của các thông số ô nhiễm trong nước thải công nghiệp khi xả vào nguồn nước không dùng cho mục đích cấp nước sinh hoạt) và QCVN 25:2009/BTNMT (cột B2 - quy định nồng độ tối đa cho phép của các thông số ô nhiễm trong nước thải của bãi chôn lấp chất thải rắn xây dựng).

Vân Nhi