Bài toán khó của Chủ tịch Fed: 'Mù' thông tin tại cuộc họp tháng 12

Chủ tịch Fed Jerome Powell sẽ đối mặt với tình thế khóa khăn tại cuộc họp tháng 12

Chính thức “mù” thông tin

Cục Thống kê Lao động (BLS) thuộc Bộ Lao động Mỹ vừa cho biết trang web của mình rằng, họ đã hủy bỏ việc công bố chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 10 mà nguyên nhân chủ yếu do việc chính phủ đóng cửa kéo dài khiến cơ quan này không thể "thu thập hồi tố" một số phần dữ liệu khảo sát. Trong khi thời điểm công bố dữ liệu CPI tháng 11 cũng được lui lại tới 18/12 thay vì ngày 10/12 như dự kiến trước đây.

Trước đó BLS cũng thông báo là báo cáo việc làm tháng 10 sẽ được gộp chung với bào cáo việc làm tháng 11 và sẽ được công bố vào ngày 16/12.

Không chỉ vậy, Cục Phân tích Kinh tế thuộc Bộ Thương mại cũng cho biết, thời điểm công bố chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE) – thước đo lạm phát ưa thích của Fed - "sẽ được lên lịch lại", song không đưa ra ngày cụ thể nào. Theo dự kiến trước đó, chỉ số PCE sẽ được công bố vào ngày 26/11.

Điều dó có nghĩa Fed sẽ bước vào cuộc họp chính sách tháng 12 (diễn ra trong hai ngày 9-10/12) mà không có bất cứ dữ liệu chính thức nào về việc làm và lạm phát của hai tháng trước đó, trong khi đây là những dữ liệu vô cùng quan trọng để các nhà hoạch định chính sách đưa ra quyết định lãi suất.

Dữ liệu duy nhất mà Fed có trong tay là báo cáo việc làm và CPI tháng 9. Tuy nhiên theo các nhà kinh tế, những dữ liệu này chỉ là hình ảnh phản chiếu bức tranh lạm phát và thị trường lao động từ mấy tháng trước, nên nó không giúp ích gì nhiều cho Fed.

Cũng có ý kiến cho rằng, Fed có thể tham chiếu dữ liệu từ các tổ chức tư nhân để thay thế cho các dữ liệu chính thức từ các cơ quan của chính phủ. Tuy nhiên dữ liệu từ các tổ chức tư nhân thường có độ tin cậy không cao. Chưa kể, các dữ liệu việc làm của các tổ chức tư nhân cho đến nay là khá nhiễu và nó đang vẽ nên một bức tranh khá trái ngược về thị trường lao động Mỹ.

Chẳng hạn dữ liệu việc làm của công ty xử lý bảng lương ADP công bố cho thấy, số lượng việc làm trong khu vực tư nhân tại Mỹ đã tăng thêm tới 42.000 việc làm trong tháng 10, cao hơn nhiều so với ước tính của các nhà kinh tế được Reuters khảo sát là 28.000 việc làm và càng cao hơn so với ước tính đồng thuận của Dow Jones là 22.000 việc làm.

Trong khi, dữ liệu từ công ty phân tích lực lượng lao động Revelio Labs cho thấy, đã có 9.100 việc làm bị mất trong tháng 10. Tương tự, dữ liệu từ công ty dịch vụ việc làm toàn cầu Challenger, Gray & Christmas cũng cho thấy, số lượng người lao động bị cho nghỉ việc theo kế hoạch đã tăng vọt 183% lên 153.074 người trong tháng 10, mức cao nhất trong tháng trong 22 năm.

Theo các nhà phân tích, những thông tin trái ngược nêu trên càng gây thêm khó khăn cho các nhà hoạch định chính sách của Fed trong việc hình dung bức tranh tổng thể về việc làm và lạm phát, để từ đó đưa ra quyết định lãi suất.

Làm sao dung hòa các quan điểm trái chiều?

Mặc dù khá đồng thuận với quyết định cắt giảm lãi suất 25 điểm cơ bản tại cuộc họp tháng 9 và tháng 10, tuy nhiên Biên bản cuộc họp chính sách tháng 10 vừa được công bố mới đây cho thấy, các nhà hoạch định chính sách của Fed đang chia rẽ về lộ trình chính sách sắp tới.

“Nhiều thành viên (Ủy ban Thị trường mở liên bang - FOMC) ủng hộ việc hạ thấp phạm vi mục tiêu của lãi suất quỹ liên bang”, Biên bản nếu rõ, nhưng cũng lưu ý, một số thành viên của nhóm này cũng sẽ hài lòng nếu Fed giữ nguyên lãi suất. Trong khi một số người khác phản đối việc cắt giảm lãi suất và "bày tỏ lo ngại rằng tiến độ hướng tới mục tiêu lạm phát 2% của Ủy ban đã bị đình trệ ... đồng thời lưu ý rằng kỳ vọng lạm phát dài hạn có thể tăng lên nếu lạm phát không trở lại mức 2% kịp thời".

Việc thiếu vắng các dữ liệu chính thức về việc làm và lạm phát khiến cho sự bất đồng quan điểm giữa các nhà hoạch định chính sách ngày càng trở nên sâu sắc.

Chẳng hạn như Chủ tịch Fed Dallas đã cho biết mới đây rằng: “Với hai lần cắt giảm lãi suất hiện đang được áp dụng, tôi thấy khó có thể cắt giảm lãi suất thêm vào tháng 12 trừ khi có bằng chứng rõ ràng cho thấy lạm phát sẽ giảm nhanh hơn dự kiến hoặc thị trường lao động sẽ hạ nhiệt nhanh hơn”.

Ngược lại, Thống đốc Fed Christopher Waller khẳng định: “Trọng tâm của tôi là thị trường lao động, và sau nhiều tháng suy yếu, báo cáo việc làm tháng 9 vào cuối tuần này hoặc bất kỳ dữ liệu nào khác trong vài tuần tới khó có thể thay đổi quan điểm của tôi rằng cần phải cắt giảm thêm nữa”.

Tình hình càng trở nên phức tạp khi nhiều nhà hoạch định chính sách trung lập đã chọn phe. Chẳng hạn như Chủ tịch Fed Boston Susan Collins, Chủ tịch Fed Chicago Austan Goolsbee hay Chủ tịch Fed St. Luis Alberto Musalem cũng muốn giữ nguyên lãi suất do lo ngại lạm phát đang cao hơn nhiều mục tiêu 2% của Fed.

Ngược lại, Chủ tịch Fed New York John Williams – một thành viên thường trực và là Phó chủ tịch của FOMC lại cho rằng, Fed có thể giảm thêm lãi suất mà không gây nguy cơ cho mục tiêu lạm phát, đồng thời giúp ngăn chặn sự sụt giảm trên thị trường việc làm.

Đó quả là vấn đề nan giải đối với Chủ tịch Fed Jerome Powell. Rõ ràng việc thiếu vắng các dữ liệu về việc làm và lạm phát chẳng những khiến ông khó đưa ra quyết định, mà còn gặp nhiều khó khăn trong việc dung hòa các quan điểm trái ngược nêu trên, bởi việc thiếu vắng các dữ liệu về việc làm và lạm phát càng khiến cho các nhà hoạch định chính sách khó thay đổi quan điểm của mình.

Ngay cả trong trường hợp ông muốn tạm dừng giảm lãi suất do thiếu vắng dữ liệu như ông đã từng phát biểu hôm 29/10: “Bạn biết đấy, bạn sẽ làm gì nếu lái xe trong sương mù? Bạn phải giảm tốc độ”; thì chưa chắc phe “bồ câu” đã đồng tình.

Bởi Thống đốc Fed Christopher Waller đã từng thẳng thắn phản bác: “Câu chuyện sương mù cần phải chấm dứt: nó có thể bảo bạn chậm lại, nhưng không bảo bạn phải tấp vào lề đường”. “Bạn có thể cẩn thận, nhưng nó không có nghĩa là dừng lại. Và điều đúng đắn cần làm với chính sách là tiếp tục cắt giảm”.

Trong phát biểu hôm thứ Hai (24/11), Waller tiếp tục cho biết, dữ liệu hiện có cho thấy thị trường lao động Mỹ vẫn còn yếu để đảm bảo việc cắt giảm lãi suất thêm 0,25 điểm phần trăm tại cuộc họp chính sách của Fed vào ngày 9-10/12.

Hà Vy