Bài toán thanh khoản bất động sản sau tin đồn sáp nhập tỉnh

Trong vài tháng gần đây, thị trường bất động sản tại nhiều địa phương bất ngờ sôi động trở lại, không phải nhờ vào nền tảng phát triển bền vững hay chính sách quy hoạch rõ ràng, mà bởi những tin đồn về việc sáp nhập các đơn vị hành chính cấp tỉnh. Hiện tượng "sốt đất" theo tin đồn này đặt ra một bài toán lớn về thanh khoản cho cả người mua, người bán và cả các cơ quan quản lý nhà nước.

Rủi ro thanh khoản từ kỳ vọng ảo

Ngay sau khi có thông tin về việc Bộ Nội vụ đề xuất sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp tỉnh giai đoạn 2023 - 2030, trong đó có khả năng một số tỉnh sẽ được sáp nhập để tinh gọn bộ máy và tối ưu hóa nguồn lực, thị trường bất động sản lập tức ghi nhận phản ứng mạnh mẽ. Tại nhiều khu vực như Quảng Trị – Thừa Thiên Huế, Hà Tĩnh – Nghệ An, Bắc Giang – Bắc Ninh, hoặc tại các huyện giáp ranh, giá đất nền đã tăng từ 20% đến 50% chỉ trong thời gian ngắn.

Sau cơn "sốt đất" theo tin đồn sáp nhập tỉnh là bài toán lớn về thanh khoản. Ảnh minh họa

Giới đầu cơ, môi giới và cả những nhà đầu tư nhỏ lẻ ngay lập tức "ăn theo" thông tin chưa được xác thực. Sàn giao dịch tự phát xuất hiện dày đặc, người dân địa phương thậm chí còn bán cả đất vườn, đất nông nghiệp với kỳ vọng lướt sóng kiếm lời nhanh. Nhiều trường hợp, giá đất được đẩy lên cao gấp 2 - 3 lần giá trị thực tế, dù chưa có bất kỳ quyết định chính thức nào về việc sáp nhập hay điều chỉnh quy hoạch.

Việc thị trường phản ứng thái quá với những thông tin chưa chính thức có thể khiến thanh khoản rơi vào trạng thái "nghẽn dòng". Bởi vì, nhiều nhà đầu tư mua vào với mức giá cao trong giai đoạn "sốt ảo", nhưng khi thị trường bình ổn hoặc thông tin bị bác bỏ, họ gặp khó khăn trong việc bán ra, thậm chí không có người mua vì giá vượt xa giá trị thực tế. Nếu nhà đầu tư dùng vốn vay ngân hàng hoặc đòn bẩy tài chính để “lướt sóng” cũng rơi vào cảnh nợ chồng nợ, đứng trước nguy cơ mất khả năng thanh toán.

Tình trạng thanh khoản sụt giảm không chỉ ảnh hưởng đến nhà đầu tư cá nhân mà còn gây ra hệ lụy dây chuyền cho các chủ đầu tư dự án, sàn giao dịch, tổ chức tín dụng và cả chính quyền địa phương. Các kế hoạch phát triển hạ tầng, thu ngân sách từ đất đai cũng có thể bị đình trệ nếu thị trường rơi vào trạng thái “đóng băng” sau cơn sốt.

Cảnh báo từ các địa phương và cơ quan chức năng

Trước thực trạng bất thường, nhiều địa phương đã nhanh chóng phát đi cảnh báo. UBND tỉnh Thái Bình, Bắc Giang, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Nghệ An, Quảng Ngãi đều yêu cầu các sở, ngành, chính quyền cấp huyện theo dõi sát sao diễn biến thị trường, xử lý nghiêm hành vi “thổi giá”, đầu cơ, môi giới tung tin thất thiệt để trục lợi.

Công an các địa phương này cũng khuyến cáo người dân và nhà đầu tư không nên tin theo các thông tin chưa được xác thực về việc sáp nhập tỉnh, tránh rơi vào bẫy của các đối tượng môi giới, đầu cơ có dấu hiệu lừa đảo. Cơ quan chức năng nhấn mạnh, quá trình sắp xếp đơn vị hành chính là chủ trương lớn, cần thời gian nghiên cứu, đánh giá kỹ lưỡng và chưa có tỉnh nào được chính thức phê duyệt phương án sáp nhập.

Từ những bài học thực tế của các cơn sốt đất theo tin đồn như trong giai đoạn 2021 - 2022 và hiện tại, giới chuyên gia cho rằng nhà đầu tư cần thay đổi tư duy đầu tư bất động sản. Thay vì chạy theo tâm lý đám đông và kỳ vọng “lướt sóng”, nhà đầu tư nên hướng tới các sản phẩm có pháp lý rõ ràng, hạ tầng hoàn thiện và nằm trong quy hoạch phát triển thực sự.

Bất động sản vẫn là kênh đầu tư bền vững, nhưng hiệu quả chỉ đến với những người có tầm nhìn dài hạn, nắm chắc thông tin chính thống và kiểm soát tốt nguồn vốn. Thị trường hiện tại không còn dễ dàng như trước, nên việc mua đất chỉ vì “nghe nói sắp sáp nhập” là một hành động đầy rủi ro và có thể dẫn đến hệ quả mất trắng vốn đầu tư.

Nguyễn Vy