'Bài toán vỉa hè' nan giải ở phố cổ Hà Nội

Theo ghi nhận của chúng tôi, nhiều tuyến phố trên địa bàn quận Hoàn Kiếm đặc biệt là ở các phố cổ, tình trạng lấn chiếm vỉa hè để kinh doanh, buôn bán đã có chuyển biến rõ nét.

Vỉa hè phong quang

Phố Tạ Hiện, phường Hàng Buồm, quận Hoàn Kiếm vốn là nơi tập trung yêu thích của cả du khách nước ngoài cũng như khách Việt khi đến Hà Nội. Phố Tạ Hiện còn được du khách thường gọi là “ngã tư quốc tế” giữa Hà Thành. Chính bởi nơi đây thu hút nhiều du khách đến vui chơi, giải trí, thưởng thức ẩm thực nên các hàng quán thường lấn chiếm vỉa hè bày biện bàn ghế kinh doanh, đáp ứng nhu cầu của đông đảo du khách. Khách ngồi tràn ra vỉa hè, thậm chí cả lòng đường khiến người đi bộ, các phương tiện giao thông đi qua đây nhiều thời điểm rơi vào tình trạng tắc nghẽn. Tuy nhiên, theo ghi nhận của chúng tôi ngày 28/2, phố Tạ Hiện đã được hoàn trả đường thông hè thoáng sau sự vào cuộc, ra quân quyết liệt của UBND phường Hàng Buồm và BCĐ 197 phường Hàng Buồm. Các điểm hè phố, lòng đường bị chiếm dụng trái phép để làm nơi kinh doanh, buôn bán, trông giữ phương tiện sai quy định được xóa bỏ.

Không chỉ dẹp hàng quán vỉa hè, phường Hàng Buồm còn kiên quyết xử lý các biển quảng cáo không đúng quy định, cũng như gây cản trở giao thông, mỹ quan đô thị. Gần 100 bảng hiệu đã bị cưỡng chế gỡ bỏ, thu giữ trong đợt cao điểm. Trực tiếp có mặt tại phố Tạ Hiện ngày 28/2, Đại úy Phạm Văn Bá, Phó trưởng Công an phường Hàng Buồm cho biết, để duy trì trật tự vỉa hè, Công an phường thường xuyên tổ chức công tác tuần tra, thậm chí “cắm” chốt tại khu vực “điểm nóng” này.

Phố Tạ Hiện phong quang, sạch sẽ sau khi lực lượng chức năng ra quân quyết liệt “dẹp” vỉa hè.

Phố Nhà Thờ, phường Hàng Trống từ lâu đã được biết đến là con phố đẹp với những hàng trà chanh là địa điểm quen thuộc của giới trẻ. Để phục vụ số lượng khách đông, các hàng kinh doanh trà chanh thường lấn chiếm hết vỉa hè để bày bàn ghế cho khách ngồi uống trà chanh. Tuy nhiên, theo ghi nhận của chúng tôi ngày 28/2, tình trạng lấn chiếm đã không còn. Các hộ kinh doanh chấp hành nghiêm quy định không lấn chiếm vỉa hè. Du khách, đặc biệt là khách du lịch nước ngoài, có thể đi bộ trên vỉa hè.

Phố Phủ Doãn cũng từng biết đến là con phố tình trạng lấn chiếm vỉa hè để bán trà đá diễn ra khá phổ biến nhất là khu vực đối diện với Bệnh viện Việt -Đức. Các hàng trà đá ở đây chủ yếu phục vụ người nhà, bệnh nhân đi khám bệnh, xe ôm, taxi… Khách đông nên ngồi chiếm hết cả vỉa hè một cách lộn xộn, không còn chỗ cho người đi bộ. Ngày 28/2, khi lưu thông qua đây, hình ảnh chúng tôi ghi nhận được là vỉa hè phố Phủ Doãn đã quy củ hơn. Ngoài xe máy được để trên vỉa hè ở vị trí phía ngoài vạch vàng theo quy định, lối đi dành cho người đi bộ khá thông thoáng. Không còn cảnh các hàng trà đá “đu bám” vỉa hè một cách nhếch nhác.

Nhiều khó khăn để duy trì trật tự vỉa hè

Theo Đại úy Phạm Văn Bá, thực hiện kế hoạch Ban Chỉ đạo 197 quận Hoàn Kiếm, Ban Chỉ đạo 197 phường Hàng Buồm đã quyết liệt ra quân, xử lý vi phạm lấn chiếm vỉa hè kinh doanh, buôn bán. Gần 1 tháng qua, lực lượng chức năng đã xử lý hàng chục trường hợp vi phạm. Tuy nhiên, là những người “bám” cơ sở, trực tiếp tham gia công tác “dẹp” vỉa hè, các cán bộ Công an phường trên địa bàn quận Hoàn Kiếm như Đại úy Phạm Văn Bá thường xuyên trăn trở với việc làm sao giải quyết dứt điểm tình trạng lấn chiếm vỉa hè.

Đại úy Phạm Văn Bá cho biết, hầu hết các hộ kinh doanh nhận thức được việc kinh doanh buôn bán lấn chiếm vỉa hè là không đúng quy định. Tuy nhiên, đây đều là những hộ dân sinh sống, kinh doanh lâu năm ở phố cổ. Do diện tích nhà phố cổ chật chội, vỉa hè bé, hầu hết các hộ dân đều bám vỉa hè làm nơi sinh hoạt và nơi kinh doanh, buôn bán. Chính vì vậy, khi có lực lượng chức năng tuần tra, “cắm chốt” thì các hộ kinh doanh lại chấp hành nghiêm quy định. Tuy nhiên, khi vắng bóng lực lượng chức năng, họ lại tái phạm. Trong khi đó, lực lượng Công an phường còn mỏng.

Còn Thượng úy Bùi Ngọc Hoàng, Tổ Cảnh sát trật tự, Công an phường Hàng Trống chia sẻ, không chỉ đợt ra quân lần này, Công an phường Hàng Trống thường xuyên tuyên truyền nhắc nhở, yêu cầu các hộ kinh doanh tại các tuyến phố ký cam kết chấp hành nghiêm quy định không lấn chiếm vỉa hè. Các hộ vi phạm đều bị lập biên bản, xử lý nghiêm.

“Trong vòng hơn một tháng qua, Công an phường Hàng Trống đã lập biên bản xử lý nhiều lần các hộ lấn chiếm vỉa hè kinh doanh trên phố Nhà Thờ. Như hộ kinh doanh Bùi Bình Minh, số 24 phố Nhà Thờ đã bị xử phạt trong ngày 24/1 và ngày 18/2 lại tiếp tục bị xử phạt. Hộ kinh doanh Thúy Nga, số 26 Nhà Thờ cũng bị xử phạt 2 lần chỉ trong vòng hơn 1 tháng”, Thượng úy Bùi Ngọc Hoàng cho biết. Tuyên truyền, nhắc nhở nhiều, xử phạt cũng không ít nhưng các hộ kinh doanh ở đây vẫn tái phạm. Khi lực lượng chức năng quyết liệt ra quân thì các hộ kinh doanh “co cụm” chấp hành. Tuy nhiên, chỉ sau 1 thời gian, vi phạm tái diễn. Họ còn có những “chiêu” đối phó với cơ quan chức năng như nhanh chóng thu xếp ghế cất vào trong nhà khi thấy lực lượng kiểm tra. Khách hàng dường như cũng đã quen với việc nhanh chóng cầm cốc nước đứng dậy như không có việc gì xảy ra. Chờ khi lực lượng chức năng đi qua, các hàng quán này nhanh chóng tiếp tục bày bán.

“Lực lượng Công an phường thì mỏng, không thể thường xuyên “cắm chốt” ở những khu vực này”, Thượng úy Bùi Ngọc Hoàng cho biết.

Còn Đại úy Phạm Văn Bá cho biết, nhiều hộ kinh doanh ở khu vực phố Tạ Hiện bày tỏ nguyên vọng được thuê vỉa hè để kinh doanh. Như bà Nguyễn Thị Lợi, số 18 Tạ Hiện tâm sự: “Cuộc sống của chúng tôi đã gắn bó với vỉa hè cả hàng chục năm nay. Nhà nước có thể nghiên cứu thay vì cấm kinh doanh trên vỉa hè thì cho chúng tôi thuê lại vỉa hè. Chúng tôi sẽ đóng phí đầy đủ”.

Đồng suy nghĩ với bà Nguyễn Thị Lợi, chị Trần Khánh Linh, số 27 Tạ Hiện cũng cho biết, du khách đặc biệt du khách nước ngoài rất thích ngồi ở vỉa hè. Chị Trần Khánh Linh mong Nhà nước nghiên cứu cho các hộ dân được thuê lại vỉa hè để yên tâm kinh doanh, đồng thời đảm bảo thu nhập ổn định cuộc sống.

Có lẽ, thay vì thường xuyên ra quân, xử lý vi phạm, đã đến lúc chúng ta cần phải tìm ra giải pháp căn cơ cho bài toán vỉa hè.

Nguyễn Hương