Bàn hướng hiện đại hóa, nâng tầm giáo dục đại học Việt Nam

Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương chủ trì tại hội thảo. Ảnh: Nghiêm Ý.

Ngày 24-10, tại thành phố Hồ Chí Minh, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh tổ chức Hội thảo khoa học “Hiện đại hóa, nâng tầm giáo dục đại học Việt Nam, tạo đột phá phát triển nhân lực trình độ cao và nhân tài, dẫn dắt nghiên cứu, đổi mới sáng tạo”.

Tham dự hội thảo có: Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương và địa phương, nhà quản lý, nhà khoa học...

Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa phát biểu tại hội thảo. Ảnh: Nghiêm Ý.

Phát biểu chỉ đạo, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa nhấn mạnh: Nghị quyết số 71-NQ/TW là một trong 7 Nghị quyết của Bộ Chính trị mang tầm quyết sách chiến lược, tạo nên chỉnh thể thống nhất, là mũi đột phá để đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới.

Đây là nghị quyết mang tính thực thi, thể hiện tư duy mới của Đảng trong việc chuyển từ “ban hành chủ trương” sang “quản trị thực thi”, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm, lấy hiệu quả thực tiễn làm thước đo.

Để triển khai hiệu quả Nghị quyết số 71-NQ/TW, trọng tâm là hiện đại hóa, nâng tầm giáo dục đại học, đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa đề nghị các cấp ủy, cơ quan, cơ sở giáo dục đại học, đội ngũ cán bộ quản lý, giảng viên, chuyên gia, nhà khoa học nắm vững quan điểm chỉ đạo, mục tiêu chiến lược và giải pháp đột phá của nghị quyết. Chỉ khi nhận thức đầy đủ, toàn diện, sâu sắc, việc triển khai mới bảo đảm đúng, trúng, sáng tạo và hiệu quả.

Các đại biểu tham dự hội thảo. Ảnh: Nghiêm Ý.

Chia sẻ tại hội thảo, PGS. TS Đỗ Phú Trần Tình, Viện trưởng Viện Phát triển chính sách Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh thông tin, thực hiện Nghị quyết 71, các cơ quan quản lý cần tăng cường phân cấp, phân quyền cho hai Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh, nhất là phân cấp, phân quyền về cơ cấu tổ chức và bộ máy nhân sự tại các đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ tài chính trong lĩnh vực giáo dục để góp phần khắc phục những bất cập hiện có.

Đơn cử: Một trường đại học có quy mô 4.000 sinh viên hay 40.000 sinh viên cũng chỉ có tối đa 3 Phó Hiệu trưởng. Điều này là chưa phù hợp. Vì vậy, cần cho phép thí điểm cơ chế tự chủ tại một số trường đại học trọng điểm trong việc quy định về cơ cấu tổ chức và bộ máy nhân sự, đáp ứng yêu cầu thực tế, nâng cao chất lượng đào tạo. Đi cùng với đó, cơ quan quản lý thực hiện nghiêm cơ chế giám sát, đánh giá hiệu quả để đảm bảo tính minh bạch, trách nhiệm giải trình của các trường.

PGS.TS Đỗ Phú Trần Tình chia sẻ tại hội thảo. Ảnh Nghiêm Ý.

Còn chuyên gia kinh tế Trần Thị Ánh Nguyệt (Ngân hàng Thế giới) cho rằng, Việt Nam đã đặt nguồn nhân lực, giáo dục đại học ngang hàng với khoa học và công nghệ như ưu tiên hàng đầu quốc gia nhằm thúc đẩy phát triển và tăng trưởng kinh tế. Nghị quyết 71 nhấn mạnh rằng các cơ sở giáo dục đại học là nền tảng chủ chốt để đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và nhân tài, cũng như thúc đẩy khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Mặc dù có những tín hiệu tích cực, nhưng đến nay, vẫn chưa có cơ sở giáo dục đại học nào của Việt Nam lọt vào nhóm 100 đại học hàng đầu trong các ngành về khoa học hoặc kỹ thuật. Từ thực tế đó, chuyên gia Trần Thị Ánh Nguyệt đề xuất ngân sách đầu tư việc triển khai chương trình phát triển khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo và giáo dục đại học ước tính sẽ cần tối thiểu 12-17 tỷ USD trong giai đoạn 2026–2030.

Thanh Tàu