Bản 'Thiên hùng ca bất tử' về sự hy sinh vì Tổ quốc bằng âm nhạc

PV (phóng viên): Điều gì đã thôi thúc nhạc sĩ thực hiện một sản phẩm âm nhạc mang ý nghĩa tri ân, thấm đẫm tinh thần dân tộc như “Thiên hùng ca bất tử”?

Nhạc sĩ Kiên Ninh: Trong kế hoạch sáng tác của tôi, hàng năm sẽ cho ra mắt ít nhất một tác phẩm âm nhạc để gửi tới công chúng. Và năm nay, trong tháng 7 này, tôi đã thực hiện tác phẩm “Thiên hùng ca bất tử”. Đây là một MV ca nhạc với chủ đề, nội dung, ý nghĩa nhằm tri ân các Anh hùng liệt sĩ- những người đã hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc.

Tháng 7 là tháng của tưởng nhớ và tri ân, điều này không chỉ riêng với tôi mà trong mỗi người Việt Nam đều hướng tâm tư của mình đến những hoạt động tri ân, đền ơn đáp nghĩa đối với những chiến sĩ đã hy sinh cho dân tộc. Với tâm trạng đó, tôi đã ấp ủ và mong muốn sẽ viết được nhiều tác phẩm âm nhạc về đề tài Thương binh- Liệt sĩ. Vào thời điểm cuối tháng 7-2022, tôi đã có cơ duyên tìm được ý tưởng để viết ca khúc: “Thiên hùng ca bất tử”.

Nhạc sĩ Kiên Ninh.

Trong quá trình tư duy, tìm tòi ý tưởng, nội dung chủ đề thì bất chợt tôi nghe được bài thơ “Lời người bên sông” của nhà thơ Lê Bá Dương-một cựu chiến binh đã từng chiến đấu ở Thành cổ Quảng Trị. Bài thơ có đoạn “Đò lên Thạch Hãn ơi…chèo nhẹ/Đáy sông còn đó bạn tôi nằm/Có tuổi hai mươi thành sóng nước/Vỗ yên bờ mãi mãi ngàn năm…”.

Khi đọc được những vần thơ ấy, dường như có một năng lượng nào đó thôi thúc tôi phải thực hiện MV này. Tôi như bắt được mạch cảm xúc quý giá mà bấy lâu mình đang tìm kiếm. Vì thế, tôi đã bắt tay ngay vào viết một đoạn nhạc chủ đề chính (câu nhạc chính nằm trong điệp khúc) dựa trên bốn câu thơ trên.

Trong quá trình viết, tôi đã đọc và tìm hiểu thêm về bối cảnh ra đời, xuất xứ bài thơ, cũng như tất cả những câu chuyện xung quanh cuộc chiến đấu tại Thành cổ Quảng Trị, bên dòng sông Thạch Hãn linh thiêng.

Ca khúc “Thiên hùng ca bất tử” khởi ý từ bốn câu thơ của nhà thơ Lê Bá Dương là một câu chuyện âm nhạc về những người lính- sinh viên gác lại bút nghiên lên đường chiến đấu. Các anh đã kiên cường, bất khuất chiến đấu và anh dũng hy sinh. Thân thể các anh đã hòa vào lòng đất mẹ Quảng Trị anh hùng, để rồi vĩnh viễn nằm lại ở nghĩa trang không bia mộ “dòng sông Thạch Hãn”. Các anh ra đi, để lại những tấm gương sáng mãi nghìn đời sau về lòng quả cảm, đức hy sinh, tình yêu nước và chủ nghĩa anh hùng cách mạng.

PV: Tại sao nhạc sĩ lại lấy tên bài hát là “Thiên hùng ca bất tử” ?

Nhạc sĩ Kiên Ninh: Ban đầu tôi định đặt tên bài hát theo tên của bài thơ là “Lời người bên sông” bởi vốn dĩ bài thơ này đã được nhiều người biết đến. Bài thơ rất xúc động, được khắc ở bia tưởng niệm trên bến thả hoa đăng, bên dòng sông Thạch Hãn.

Tuy nhiên, tôi đã quyết định đặt tên cho tác phẩm là “Thiên hùng ca bất tử” bởi tôi muốn ý nghĩa và thông điệp của tác phẩm được lan tỏa rộng lớn hơn.

PV: Ý đồ âm nhạc trong tác phẩm là gì, thưa nhạc sĩ?

Nhạc sĩ Kiên Ninh: Ca khúc được viết cho giọng Dmoll với cấu trúc hai đoạn đơn. Giai điệu có hai trạng thái, mềm mại da diết đan xen với hào sảng hào hùng.

Tôi đã gửi gắm ca khúc cho nhạc sĩ Hà Trung hòa âm theo phong cách Epic, Pop balad classic. Phần thể hiện là giọng hát solo của Nghệ sĩ Nhân dân Quốc Hưng đan xen với phần bè, vocal lót phụ họa của tốp ca nữ.

Ở đoạn gian tấu (dạo giữa) tôi sử dụng phần Vocal nữ để tạo màu sắc hồi tưởng, nó như âm thanh của các Anh hùng liệt sĩ từ không gian linh thiêng vọng về.

Nghệ sĩ Nhân dân Quốc Hưng trong MV “Thiên hùng ca bất tử”.

PV: Tại sao nhạc sĩ lại chọn NSND Quốc Hưng thể hiện tác phẩm này?

Nhạc sĩ Kiên Ninh: Ở những tác phẩm mang màu sắc chính thống, trữ tình cách mạng và đặc biệt là ca khúc mang tính chất hào hùng thì ngay từ khi đặt bút viết, tôi đã mong muốn gửi gắm cho NSND Quốc Hưng.

Hơn nữa, chúng tôi đã cùng nhau trải qua một quá trình 20 năm làm việc, thông qua nhiều chương trình, nhiều dự án và tác phẩm âm nhạc thì tôi thấy, NSND Quốc Hưng là một giọng hát truyền cảm sâu sắc, đầy nội lực và có sức lan tỏa tới công chúng. Giọng hát của anh có độ dày, độ đằm về chiều sâu tâm hồn mà không phải nghệ sĩ nào cũng có được.

MV này là câu chuyện kể lại cuộc chiến đấu khốc liệt năm xưa tại Thành cổ Quảng Trị. Vì vậy tôi và Anh Quân đã lên ý tưởng ghi hình NSND Quốc Hưng vào vai người dẫn chuyện. Trong MV là câu chuyện hồi tưởng đan xen giữa thực tại và quá khứ. Thực tại là hình ảnh anh bộ đội về thăm chiến trường năm xưa, về viếng đồng đội…. Những cảnh hồi tưởng chúng tôi dùng chính những hình ảnh, clip của những các bác, các chú năm xưa trong cuộc chiến đấu tại mảnh đất Quảng Trị anh hùng.

PV: Được biết, hình ảnh trong MV là bức ảnh “Nụ cười chiến thắng bên Thành cổ Quảng Trị” của Nghệ sĩ nhiếp ảnh Đoàn Công Tính, nguyên phóng viên chiến trường của Báo Quân đội nhân dân. Tại sao nhạc sĩ lại chọn bức ảnh này làm hình ảnh nổi bật cho tác phẩm của mình?

Nhạc sĩ Kiên Ninh: Trong cuộc đời làm phóng viên chiến trường của Nghệ sĩ nhiếp ảnh Đoàn Công Tính có những kỷ niệm mãi in đậm trong ký ức như việc chụp bức ảnh “Nụ cười chiến thắng bên Thành cổ Quảng Trị”. Thời điểm đó, nhà báo, chiến sĩ Đoàn Công Tính khát khao ghi lại những khoảnh khắc của chiến trường nên đã tìm mọi cách để vào được trong Thành cổ, nơi chiến sự ác liệt nhất. Và rồi bức ảnh chụp người chiến sĩ ở Thành cổ là đồng chí Lê Xuân Chinh vào khoảng cuối tháng 8-1972 được ra đời, khi cuộc chiến tại Thành cổ Quảng Trị vẫn đang tiếp diễn ác liệt. Trước khi thực hiện MV, tôi đã tìm hiểu kỹ về tác giả của bức ảnh và quyết định chọn để đưa vào tác phẩm.

Bức ảnh này đặt làm ảnh bìa MV bởi vì tôi muốn truyền tải ý nghĩa của tác phẩm, đó là dù cuộc chiến đấu khốc liệt đến đâu thì ở nơi đó vẫn có niềm tin chiến thắng, khát vọng hòa bình và nơi đó vẫn có những nụ cười hồn hậu và thanh bình.

PV: Nhạc sĩ gửi gắm điều gì vào tác phẩm này?

Nhạc sĩ Kiên Ninh: Tôi muốn tác phẩm như góp thêm một lời tri ân sâu sắc tới những người đã ngã xuống. Và mong muốn tác phẩm như thêm một “cầu nối” giữa quá khứ hiện tại và tương lai…để các thế hệ sau cũng dễ dàng cảm nhận về lịch sử hào hùng của thế hệ cha ông đi trước.

PV: Xin cảm ơn nhạc sĩ!

KHÁNH HUYỀN (thực hiện)