Bang California kiện Tổng thống Donald Trump

Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu tại Nhà Trắng, Washington, D.C. Ảnh: THX/TTXVN

Tổng thống Trump đang áp mức thuế cơ bản 10% đối với tất cả hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ từ ngày 5/4; áp thuế đối với nhôm và thép nhập khẩu từ ngày 12/3, áp thuế đối với ô tô và phụ tùng ô tô nhập khẩu từ ngày 3/4 và dự kiến sẽ áp các mức thuế đối ứng khác nhau đối với tùy từng đối tác thương mại có thâm hụt thương mại mới Mỹ sau khi đợt trì hoãn 90 ngày kết thúc. Riêng đối với Trung Quốc, Tổng thống Trump hiện áp tổng mức thuế lên tới 245%. Đáp lại, Trung Quốc trả đũa bằng mức thuế 125% đối với hàng hóa Mỹ.

Trong đơn kiện đệ trình tòa án liên bang ở thành phố San Francisco, bang California khẳng định Hiến pháp Mỹ trao quyền áp thuế cho Quốc hội và rằng đạo luật mà Tổng thống Trump viện dẫn - Đạo luật Quyền hạn Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA) - không cho phép ông "tùy tiện đánh thuế tất cả hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ". Bang California cho rằng chính sách thuế quan mới của Tổng thống Trump đang gây tác động tiêu cực đến nền kinh tế, làm hỗn loạn thị trường chứng khoán và trái phiếu khiến hàng trăm tỷ USD "bốc hơi", đồng thời có thể đẩy đất nước vào suy thoái.

Là bang nhập khẩu hàng hóa nhiều nhất nước Mỹ, California đang phải gánh chịu chi phí thuế quan lớn. Theo đơn kiện, các biện pháp thuế quan của Tổng thống Trump có thể làm tê liệt 12 cảng của California, nơi tiếp nhận tới 40% lượng hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ và mang lại nguồn thu thuế ổn định cho đất nước. Ngoài ra, các biện pháp trả đũa của các quốc gia, trong đó có Trung Quốc, có thể gây thiệt hại lớn cho hoạt động xuất khẩu nông sản của California và khiến hàng nghìn lao động mất việc làm.

Thống đốc California, Gavin Newsom, và Tổng chưởng lý Rob Bonta đã đề nghị tòa án ra phán quyết cấm Bộ An ninh Nội địa cũng như Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Mỹ thực thi các biện pháp thuế quan.

Trong phản ứng đưa ra cùng ngày, người phát ngôn Nhà Trắng Kush Desai cho rằng Thống đốc Newsom nên tập trung giải quyết các vấn đề nội bộ của bang như tội phạm, tình trạng vô gia cư và giá cả tăng cao, thay vì tìm cách cản trở chính sách thuế quan của chính quyền liên bang.

Ngoài vụ kiện của bang California, chính quyền Tổng thống Trump cũng đang đối mặt với 3 vụ kiện tương tự, bao gồm vụ kiện tại Tòa án Thương mại quốc tế có trụ sở tại New York do nhóm vận động doanh nghiệp Liberty Justice Center đệ trình, vụ kiện tại tòa án liên bang Florida do một chủ doanh nghiệp nhỏ đệ trình và vụ kiện do các thành viên của Blackfeet Nation - bộ tộc người Mỹ bản địa - đệ trình tại Montana.

Phan An (TTXVN)