Bánh bắp hấp, món ăn dân dã của người K'Ho ở Lâm Đồng

Món bánh bắp hấp đặc biệt được người phụ nữ K’Ho sáng tạo bằng đôi bàn tay khéo léo, không chỉ để cải thiện bữa ăn trong gia đình mà trở thành hàng hóa, mang lại nguồn thu nhập.

Gia đình bà Liêng Hót Ka Hiên (dân tộc K’Ho nhánh Cil) ở thôn Srê Đăng, xã Tân Hội, tỉnh Lâm Đồng, có truyền thống làm bánh dân gian, trong đó bánh bắp đã trở thành “thương hiệu” nổi tiếng trong vùng. Khi bà Liêng Hót Ka Hiên lớn tuổi, bà đã truyền lại những bí quyết làm bánh bắp cho các chị em, con cháu trong gia đình, nên có thể gọi đó là món “bánh bắp gia truyền”.

Hấp dẫn món bánh bắp hấp của người K'Ho.

Chị Liêng Hót Zi Jăk gọi bà Liêng Hót K’Hiên bằng dì. Sau khi tốt nghiệp trung cấp dược, chị dùng kiến thức đã học để làm cho món “bánh bắp gia truyền” của gia đình thêm phần bổ dưỡng. Chị Liêng Hót Zi Jăk, cho biết: “Bánh bắp ngon, đảm bảo chất lượng phụ thuộc vào giống bắp. Mà bánh ngon nhất là bánh được làm từ giống bắp nếp nghệ của dân tộc mình tự trồng lấy. Và bắp để dùng làm bánh thì không được quá già hoặc quá non. Bắp vừa đủ độ già thì như vậy sẽ không bị nhão hoặc khô không được dẻo”.

Người K’Ho hiện nay thường sử dụng giống bắp nếp trắng để làm bánh. Giống bắp này dẻo, ngon, năng suất cao hơn và thời gian thu hoạch sớm hơn so với giống bắp nghệ. Theo kinh nghiệm của bà con, những trái bắp đã đủ ngày thì tranh thủ bẻ vào buổi sớm mai để đạt độ ngon nhất. Trái bắp sau khi hái về được chế biến ngay để giữ trọn vị thơm ngon. Vỏ bắp cũng được tận dụng để gói bánh.

Bắp thường bẻ vào buổi sớm mai, và được chế biến ngay để giữ trọn vị thơm ngon.

Chị Liêng Hót Zi Jăk chia sẻ thêm: “Sau khi đã bẻ bắp về, bắp sẽ lột vỏ, sau đó sẽ bào từng trái một và bỏ vào máy xay, cho thêm ít đường và sữa. Nếu cho nhiều đường hoặc sữa thì sẽ mất đi chất ngon tự nhiên của bắp. Sau đó sẽ lấy vỏ bắp để gói bánh và mang đi hấp tầm 2 tiếng là bắp chín”.

Bánh bắp rất dễ làm, hầu như ở buôn làng, phụ nữ K’Ho đều biết làm bánh bắp hấp. Do tính chất công việc bận rộn, mà muốn sử dụng số lượng ít bánh bắp hấp hàng ngày, nên nhiều người không tự làm mà chọn cách đi mua. Từ đó, bánh bắp hấp dần trở thành hàng hóa, là món ăn không chỉ phục vụ người dân địa phương mà còn được đăng bán trên mạng xã hội.

Chị Liêng Hót Rebeca ngoài thời gian dạy học vẫn duy trì nghề làm “bánh bắp truyền thống” của gia đình.

Chị Liêng Hót Rebeca là con gái đầu lòng của bà Liêng Hót K’Hiên, ngoài thời gian dạy học ở trường, chị vẫn duy trì nghề làm “bánh bắp truyền thống” của gia đình. Chị chia sẻ: “Bản thân là một giáo viên, rất có ít thời gian, nhưng tôi vẫn tranh thủ thời gian để làm bánh. Trước nhất là cải thiện bữa ăn cho gia đình, sau đó là bán cho các bà con trong vùng mang lại nguồn thu nhất định cho gia đình. Và điều quan trọng nhất là chúng tôi là thế hệ con cháu phải biết gìn giữ và tiếp nối nghề truyền thống của gia đình của dân tộc chúng tôi”.

Chị Lơ Mu Liviơ là một khách hàng quen thuộc của gia đình bà Liêng Hót K’Hiên cảm nhận: “Bánh bắp là món ăn đặc sản của dân tộc chúng tôi, ai cũng biết làm. Nhưng làm bánh bắp hấp và buôn bán thì ở buôn làng này chỉ có mỗi gia đình chị Rebeca làm thôi. Gia đình chị ấy làm bánh rất ngon, đảm bảo vệ sinh, tôi cảm thấy vui mừng vì trong buôn làng có gia đình tiếp nối và gìn giữ nghề làm bánh truyền thống của dân tộc mình để nghề này không bị mất đi mà còn mang lại nguồn thu nhập cải thiện đời sống gia đình. Tôi rất ngưỡng mộ những người phụ K’Ho năng động và sáng tạo cũng như biết phát huy và gìn giữ nghề truyền thống dân tộc mình, trong đó có nghề làm bánh”.

Bánh bắp hấp thành phẩm.

Bánh bắp hấp của gia đình bà Liêng Hót K’Hiên làm ra đã bán cho khách ở khắp vùng của tỉnh Lâm Đồng. Ngoài ra bánh bắp cũng được bán cho khách ở ngoài tỉnh. Mỗi lần gia đình làm hơn 200 gói bánh, mỗi gói 20 ngàn đồng… Đây là nguồn thu chưa thật nhiều nhưng cũng giúp gia đình bà có thêm thu nhập. Đặc biệt là bà cảm thấy tự hào vì đã biết gìn giữ và phát triển việc làm bánh dân gian thành “nghề truyền thống” của gia đình.

Lơ Mu K’Yến/VOV-Tây Nguyên