Báo chí góp phần phát triển công nghiệp văn hóa
Theo PGS.TS Đặng Thị Thu Hương, từ thế kỷ XX sự phát triển của báo chí, điện ảnh, truyền hình và Internet đã thay đổi căn bản cách sản xuất, tiêu thụ văn hóa, hình thành ngành công nghiệp văn hóa – nơi giá trị kinh tế và văn hóa cùng tồn tại.
Sáng 31/5, tại TP. Hải Phòng, Bộ VH-TT&DL, UBND TP Hải Phòng và Đài Truyền hình Việt Nam cùng tổ chức diễn đàn "Vai trò của báo chí trong việc thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp văn hóa" nhân kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025).

Diễn đàn "Vai trò của báo chí trong việc thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp văn hóa" đã thu hút nhiều tham luận từ các đại biểu.
Khai mạc diễn đàn, ông Lê Quốc Minh – Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương nhấn mạnh, báo chí không chỉ là kênh truyền thông quảng bá giá trị văn hóa mà còn là lực lượng tiên phong trong lan tỏa sáng tạo, phản biện chính sách, góp phần xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh. Nhiều chương trình nghệ thuật, sản phẩm điện ảnh, thời trang, lễ hội... đã trở thành thương hiệu nổi bật nhờ sự đồng hành của báo chí.

PGS.TS Đặng Thị Thu Hương - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn chia sẻ tại diễn đàn.
Tại diễn đàn, PGS.TS Đặng Thị Thu Hương - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) cho hay, truyền thông đại chúng không chỉ là kênh phân phối mà còn trực tiếp tham gia vào quá trình sáng tạo văn hóa. Cụ thể, từ thế kỷ XX sự phát triển của báo chí, điện ảnh, truyền hình và Internet đã thay đổi căn bản cách sản xuất, tiêu thụ văn hóa, hình thành ngành công nghiệp văn hóa – nơi giá trị kinh tế và văn hóa cùng tồn tại.
Theo PGS.TS Đặng Thị Thu Hương, kinh nghiệm từ Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc cho thấy công nghiệp văn hóa có thể trở thành ngành kinh tế mũi nhọn nếu được đầu tư chiến lược và phối hợp đồng bộ với truyền thông. Làn sóng Hallyu của Hàn Quốc là minh chứng điển hình cho sự kết hợp hiệu quả giữa chính sách, công nghệ và truyền thông.
Ở Việt Nam, bà Hương đề xuất nâng cao nhận thức về công nghiệp văn hóa như một ngành kinh tế sáng tạo, tăng cường đầu tư cho báo chí và truyền thông số, đồng thời phát huy vai trò của truyền thông trong bảo tồn bản sắc và lan tỏa văn hóa Việt ra thế giới.
Ông Hoàng Minh Cường - Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng cho biết, cùng với hệ thống các cơ quan báo chí cả nước, trên địa bàn TP Hải Phòng có 3 cơ quan báo chí của thành phố và 56 Văn phòng đại diện, phóng viên thường trú các cơ quan báo chí Trung ương, tỉnh bạn luôn đồng hành cùng với sự phát triển của thành phố.

Ông Hoàng Minh Cường -Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng phát biểu tại diễn đàn.
Các cơ quan báo chí Trung ương và thành phố luôn đóng vai trò là cầu nối thông tin quan trọng và hiệu quả, định hướng dư luận xã hội và lan tỏa những giá trị tích cực. Từ đó, góp phần tuyên truyền về thành phố và sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội nói chung, quảng bá về những giá trị di sản văn hóa, di tích lịch sử, phát triển du lịch Hải Phòng nói riêng.
Các cơ quan báo chí đẩy mạnh tuyên truyền về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm nhằm lan tỏa giá trị di sản văn hóa, về đời sống văn hóa tinh thần của vùng đất, con người Hải Phòng thân thiện, mến khách, biến những giá trị di sản văn hóa để phát triển sản phẩm du lịch theo hướng đa dạng hóa.
Chia sẻ tại diễn đàn, bà Trần Thị Hoàng Mai - Giám đốc Sở VH-TT&DL Hải Phòng cho biết, thành phố đang sôi động trong chuỗi sự kiện kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng và Lễ hội Hoa Phượng Đỏ 2025, đồng thời tích cực chuẩn bị cho các hoạt động hướng tới 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam. Cùng với đó, bà Mai nhấn mạnh vai trò quan trọng của báo chí trong việc đồng hành, thúc đẩy và định hướng phát triển ngành công nghiệp văn hóa của thành phố.

Bà Trần Thị Hoàng Mai - Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Hải Phòng.
Theo lãnh đạo Sở VH-TT&DL Hải Phòng, Hải Phòng sở hữu tiềm năng lớn về di sản văn hóa, danh lam thắng cảnh và lễ hội đặc sắc. Thành phố đã tập trung xây dựng các dự án công nghiệp văn hóa, tạo ra sản phẩm văn hóa mũi nhọn, đồng thời quảng bá rộng rãi hình ảnh đặc trưng của địa phương. Với hơn 700 nhà báo, phóng viên thuộc nhiều cơ quan báo chí, truyền thông tại Hải Phòng không chỉ là kênh truyền tải chính sách của Đảng và Nhà nước, mà còn góp phần định hình thị hiếu công chúng và lan tỏa giá trị văn hóa đặc trưng.
Đối với chiến dịch truyền thông về Kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng và Lễ hội Hoa Phượng Đỏ, đã có hơn 5.000 tin bài, hình ảnh đa dạng đã tạo sức lan tỏa mạnh mẽ, xây dựng thương hiệu "Lễ hội của nhân dân" và hình ảnh "Thành phố thân thiện, âm nhạc, du lịch, quốc tế".
Trong bối cảnh mở rộng địa giới hành chính với việc sáp nhập Hải Dương, công nghiệp văn hóa được xác định sẽ trở thành trụ cột phát triển bền vững song hành cùng các ngành công nghiệp cảng biển, logistics và đô thị thông minh của Hải Phòng.
Bà Trần Thị Hoàng Mai mong muốn tiếp tục nhận được sự phối hợp chặt chẽ từ các cơ quan báo chí để phát huy hiệu quả truyền thông, quảng bá và phát triển ngành công nghiệp văn hóa trong giai đoạn mới.
Theo Thứ trưởng Thường trực Bộ VH-TT&DL Lê Hải Bình, để hiện thực hóa vai trò động lực, cầu nối, chất dẫn, đồng hành của báo chí đối với các ngành công nghiệp văn hóa trong kỷ nguyên mới, các cơ quan báo chí tiếp tục chủ động đổi mới cả về nội dung, hình thức, ứng dụng mạnh mẽ khoa học - công nghệ, chuyển đổi số lan tỏa câu chuyện đổi mới sáng tạo, tôn vinh sáng kiến, gương điển hình trong lĩnh vực kinh tế -văn hóa;
Tăng cường hợp tác liên ngành, liên kết chặt chẽ với các cơ sở sáng tạo, nghệ thuật trong quảng bá sản phẩm, xây dựng thương hiệu văn hóa quốc gia, tầm quốc tế. Cung cấp thông tin chính xác, nhân văn, định hướng thẩm mỹ và khơi dậy niềm tự hào bản sắc Việt. Cùng với đó bảo vệ vững chắc nền tảng văn hóa dân tộc trong dòng chảy đổi mới, hội nhập quốc tế.
Bên cạnh đó báo chí cần chú trọng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ phóng viên, biên tập viên, nhà báo có bản lĩnh chính trị vững vàng, trình độ chuyên môn cao, am hiểu sâu sắc về văn hóa, nghệ thuật, sáng tạo, có khả năng truyền cảm hứng, tạo động lực cho sự phát triển của các ngành công nghiệp văn hóa.