Báo chí trước kỷ nguyên số

Tăng cường sức mạnh và chuyên nghiệp hóa

Trước sự bùng nổ của thông tin trên mạng xã hội và các nền tảng kỹ thuật số, báo chí truyền thống cần tạo ra những sản phẩm chất lượng cao, có chiều sâu và tính xác thực, để thu hút độc giả. Xu hướng tinh giản và hợp nhất các cơ quan báo chí đang trở thành một phần không thể tách rời của bức tranh truyền thông hiện đại, phản ánh sự thích nghi của báo chí trước biến động lớn của đời sống xã hội. Ðây là chiến lược lâu dài để ngành báo chí tăng cường khả năng cạnh tranh và đổi mới.

Hôm nay, ngày 1/7, cùng với việc hợp nhất tỉnh Cà Mau - Bạc Liêu, Báo và Ðài Phát thanh - Truyền hình Cà Mau, Báo và Ðài Phát thanh - Truyền hình Bạc Liêu chính thức về chung một nhà, với tên gọi Báo và Phát thanh, Truyền hình Cà Mau. Sự kết hợp này hình thành mô hình tổ chức mới theo hướng hoạt động ngày càng hiệu lực, hiệu quả, hiệu năng. Ðồng thời khai thác nguồn tài nguyên báo chí truyền thông phong phú, đa chiều, tạo nên các sản phẩm báo chí truyền thông đa phương tiện, đa nền tảng, phù hợp với xu thế hiện nay.

Phóng viên tác nghiệp tại Hội thao các cơ quan báo chí Nam Sông Hậu năm 2025.

Nhà báo Ngô Minh Toàn, Phó Tổng Biên tập, nhấn mạnh: "Việc hợp nhất báo và đài 2 tỉnh không chỉ là sự thay đổi về địa giới, mô hình tổ chức, mà còn là sự thay đổi về tư duy làm báo. Chúng ta cần vượt ra khỏi lối mòn, phá bỏ rào cản để hướng tới môi trường báo chí tích hợp, hiện đại, linh hoạt. Sau hợp nhất, đơn vị sẽ hình thành bộ máy tổ chức tinh gọn với mô hình hoạt động theo hướng Tòa soạn hội tụ; xây dựng hệ sinh thái truyền thông đa nền tảng, kết nối giữa báo in, báo điện tử, truyền hình, phát thanh và nền tảng số, nhằm đáp ứng xu thế tiếp cận thông tin của công chúng hiện đại".

Báo và Phát thanh, Truyền hình Cà Mau sau hợp nhất có Ban Biên tập (Tổng Biên tập, 6 Phó Tổng Biên tập) và 9 phòng chức năng trực thuộc. Song song với hoạt động, Báo và Phát thanh, Truyền hình Cà Mau khẩn trương xây dựng Ðề án “Phát triển truyền thông số giai đoạn 2025-2030”, Ðề án “Nâng cao hiệu quả hoạt động báo chí trên địa bàn tỉnh Cà Mau”; tập trung đẩy mạnh phát triển truyền thông số, đưa đơn vị hoạt động theo mô hình Tòa soạn hội tụ, trở thành cơ quan báo chí đa phương tiện hiện đại và chủ lực, đồng thời từng bước hoàn thành công tác chuyển đổi số đối với cơ quan báo chí.

Hoạt động tác nghiệp của phóng viên Báo và Phát thanh, Truyền hình Cà Mau.

Theo phân tích từ các chuyên gia, trước đây, sức mạnh của báo chí là thông tin, hiện nay chuyển sang cung cấp tri thức. Ðây là xu thế và là bản chất của cuộc cách mạng AI. Trước đây, báo chí ra định kỳ theo ngày, nay không chỉ định kỳ theo ngày mà đến giờ, đến phút, đến giây. Trước đây báo chí có phương tiện của chính mình hoặc là báo giấy, trên web, nay xuất hiện trên app, đa phương tiện, sản xuất theo đa nền tảng, tức là chỗ nào đông người thì báo chí phải có mặt...

Nhà báo Nguyễn Thanh Dũng, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam tỉnh, cho rằng: "Trong xu thế hiện nay, người làm báo cần nắm vững kỹ năng số và đa phương tiện, để vừa viết, vừa sản xuất nội dung đa nền tảng như: video, Podcast, Infographic và tương tác hiệu quả trên mạng xã hội. Bên cạnh đó, người làm báo phải đặt đạo đức nghề nghiệp và trách nhiệm xã hội lên hàng đầu, chủ động chống lại thông tin sai lệch. Báo chí số luôn thay đổi, đòi hỏi nhà báo phải liên tục cập nhật công nghệ mới, linh hoạt trong phương pháp làm việc và có tư duy đổi mới để kể chuyện hấp dẫn và hiệu quả hơn".

Cùng quê hương, đất nước vươn mình

Trong hành trình 100 năm đã qua và mãi mãi những chặng đường sau nữa, lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Nhiệm vụ của báo chí là phục vụ Nhân dân, phục vụ cách mạng” vẫn vẹn nguyên giá trị, trở thành kim chỉ nam cho mọi hoạt động báo chí.

Trong kỷ nguyên đất nước đang vươn mình mạnh mẽ hướng tới mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, phồn vinh, hạnh phúc; vai trò và vị thế của báo chí ngày càng được khẳng định rõ rệt. Báo chí giữ trọng trách truyền tải kịp thời, hiệu quả khát vọng vươn mình của dân tộc, đồng thời góp phần tạo sự đồng thuận trong mọi tầng lớp Nhân dân.

Trong kỷ nguyên số, báo chí phải chuyển mình mạnh mẽ để thích ứng và làm tròn trọng trách. Nhà báo Ngô Minh Toàn tâm huyết: “Báo chí Cà Mau không ngừng vận động theo hướng chuyên nghiệp, nhân văn, hiện đại. Ðơn vị tập trung phát triển báo chí trên môi trường điện tử, trở thành trung tâm tin tức cập nhật thông tin hằng ngày, hằng giờ; tích hợp theo hướng truyền thông đa phương tiện, tiện ích, hiện đại, thông tin chính xác, kịp thời, gần gũi với công chúng”.

Để PT-TH vận hành hiện đại, đòi hỏi cơ sở hạ tầng kỹ thuật số mạnh mẽ và đội ngũ thành thạo trong sử dụng các công cụ và nền tảng mới.

Nhà báo Ngô Minh Toàn cũng khẳng định, công chúng hiện đại không chỉ đọc, xem, nghe, mà thậm chí tương tác trực tiếp với nội dung. Do đó, Báo và Phát thanh, Truyền hình Cà Mau hướng tới đào tạo đội ngũ nhà báo đa năng có thể tác nghiệp trên nhiều nền tảng, để tăng chiều sâu và sự hấp dẫn đối với công chúng.

Riêng trên lĩnh vực phát thanh, truyền hình, Nhà báo Phạm Thanh Phong, nguyên Phó Tổng Biên tập Báo và Phát thanh, Truyền hình Cà Mau, cho rằng: "Thực tế cách tiếp cận nội dung theo khuôn mẫu không còn hiệu quả. Lĩnh vực phát thanh, truyền hình cần tạo ra nội dung đa dạng, được tối ưu hóa cho các nền tảng và phân khúc khán giả khác nhau. Những gì hiệu quả trên tivi truyền thống có thể không hiệu quả trên TikTok, Facebook và các nền tảng mạng xã hội khác. Vì vậy, cần khám phá các định dạng và kỹ thuật mới, phù hợp như: video ngắn, Podcast, tính năng tương tác... Ðể phát thanh, truyền hình vận hành hiện đại, đòi hỏi cơ sở hạ tầng kỹ thuật số mạnh mẽ và đội ngũ thành thạo trong việc sử dụng các công cụ và nền tảng mới".

Với sự phát triển của mạng xã hội, thông tin được sản xuất và lan truyền tốc độ chóng mặt, bao gồm cả những thông tin sai lệch, tin giả. Ðiều này khiến công chúng khó phân biệt thật, giả và báo chí chính thống phải nỗ lực hơn nữa trong việc bảo vệ sự thật, định hướng dư luận, tạo nên giá trị bền vững cho xã hội. Phóng viên, nhà báo không chỉ là người truyền tải thông tin mà còn là cầu nối giữa công nghệ và nhân văn, giữa đổi mới và truyền thống. Với tư duy linh hoạt, kỹ năng sáng tạo và đạo đức nghề nghiệp, nhà báo trở thành điểm tựa giúp công chúng phân biệt thật giả, đồng thời định hình nền báo chí minh bạch và trách nhiệm trong tương lai.

Trước xu thế mới, kỷ nguyên mới, báo chí Cà Mau không ngừng vận động theo hướng chuyên nghiệp, nhân văn, hiện đại; làm tốt sứ mệnh thông tin tuyên truyền phục vụ sự nghiệp cách mạng của Ðảng, sự nghiệp đổi mới của đất nước; đảm bảo vai trò dẫn dắt, định hướng dư luận xã hội, góp phần đưa đất nước vươn tới những mục tiêu phát triển cao hơn trong kỷ nguyên mới./.

Mộng Thường