Bảo đảm an toàn công trình hồ, đập thủy điện trong mùa mưa bão
Trước những diễn biến khó lường của mùa mưa bão năm nay, việc bảo đảm an toàn công trình hồ, đập thủy điện ở thượng nguồn sông Vu Gia-Thu Bồn đang được thành phố Đà Nẵng linh hoạt triển khai với nhiều giải pháp. Công tác này sẽ giúp giảm rủi ro, tăng cường an toàn cho vùng hạ du.
Một góc thủy điện Sông Tranh 2, thành phố Đà Nẵng.
Thủy điện A Vương nằm trên địa phận hai xã Tây Giang và Bến Hiên là công trình có công suất lớn nhất của thành phố Đà Nẵng. Với dung tích hồ chứa hơn 343 triệu m³, công suất 210 MW, nhà máy không chỉ cung cấp điện năng cho miền trung mà còn giữ vai trò điều tiết lũ quan trọng cho vùng hạ du của thành phố và những địa phương chung quanh.
Sẵn sàng nhiều phương án ứng phó
Phó Tổng giám đốc Công ty cổ phần Thủy điện A Vương Ngô Xuân Thế cho biết: Ngay từ đầu năm, công ty xây dựng kế hoạch phòng chống thiên tai, bảo đảm an toàn cho công trình đập, hồ chứa và bám sát triển khai theo phương châm “4 tại chỗ”, sẵn sàng cho hệ thống cấp điện dự phòng nhiều lớp từ lưới điện đến các máy phát điện diesel công suất lớn cho công trình xả. Mạng lưới thông tin liên lạc được đa dạng, gồm điện thoại, bộ đàm, internet, điện thoại và internet vệ tinh, luôn duy trì hoạt động ổn định.
“Chúng tôi tổ chức diễn tập xả tràn hồ chứa, ứng phó các tình huống thiên tai xảy ra tại công trình với sự tham gia chỉ đạo của đại diện Văn phòng Ban chỉ huy phòng thủ dân sự thành phố, Sở Công thương, Ủy ban nhân dân xã Bến Hiên để nâng cao khả năng phối hợp trong mọi tình huống. Công ty lắp đặt 5 camera trực tuyến theo dõi vận hành cửa van và mực nước hạ lưu, kết nối về Ban chỉ huy các cấp để tăng cường công tác giám sát, cảnh báo. Đơn vị còn vận hành 15 trạm loa cảnh báo ven sông thường xuyên, giúp thông tin kịp thời đến người dân khi vận hành xả lũ”, ông Thế chia sẻ.
Ngoài thủy điện A Vương, thủy điện Sông Tranh 2 là công trình có công suất lớn thứ hai trên địa bàn thành phố, có vai trò lớn trong bảo đảm an toàn vùng hạ du sông Thu Bồn.
Phó Giám đốc Công ty Thủy điện Sông Tranh Lê Đình Phúc cho hay: Kết thúc mùa mưa lũ năm 2024, trên lưu vực hồ chứa thủy điện Sông Tranh 2 xuất hiện 4 cơn lũ với tổng lượng nước về hồ hơn 933 triệu m3. Trong đó, đơn vị đã vận hành điều tiết hạ mực nước tạo dung tích đón lũ với tổng lượng nước hơn 122 triệu m3; tích giữ nước lại hồ để cắt, giảm lũ cho hạ du với tổng lượng nước hơn 320 triệu m3; điều tiết xả qua tổ máy phát điện, qua ống xả duy trì dòng chảy tối thiểu và qua tràn với lượng nước hơn 490 triệu m3. Qua đó góp phần giảm lũ cho hạ du, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại cho người dân.
Hiện trên toàn địa bàn Đà Nẵng có 29 nhà máy thủy điện vận hành phát điện, trong đó có 4 thủy điện có hồ chứa.
“Trước mùa mưa lũ năm 2025, qua theo dõi, kiểm tra kết hợp công tác duy tu, bảo dưỡng, phân tích, đánh giá số liệu quan trắc công trình, kết quả cho thấy đập và hồ chứa thủy điện Sông Tranh 2 đang làm việc ở trạng thái bình thường, đập ổn định, an toàn theo đúng thiết kế. Công ty đã hoàn tất phương án ứng phó khẩn cấp năm 2025, trình các sở, ngành liên quan và Ủy ban nhân dân thành phố phê duyệt; đồng thời phối hợp chính quyền địa phương tổ chức tuyên truyền cho cộng đồng dân cư vùng hạ du”, ông Phúc nói.
Việc lên phương án chuẩn bị cho mọi tình huống trước, trong và sau mùa mưa bão năm 2025 cho thấy các đơn vị chủ hồ thủy điện đã chủ động, linh hoạt trong công tác bảo đảm an toàn hồ, đập, góp phần ổn định nguồn nước và vùng hạ du.
Chủ động vận hành bảo đảm an toàn công trình
Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Môi trường thành phố Đà Nẵng: Hiện toàn địa bàn có 29 nhà máy thủy điện vận hành phát điện, trong đó có 4 thủy điện có hồ chứa gồm: Thủy điện A Vương, Sông Bung 4, Đăk Mi 4, Sông Tranh 2. Cạnh đó có 6 công trình đang thi công xây dựng; 5 dự án đang thực hiện các thủ tục đầu tư để khởi công xây dựng. Ngoài ra, trên địa bàn thành phố hiện có 92 đập, hồ chứa thủy lợi, 5 đập dâng, trong đó 24 hồ lớn, 25 hồ vừa và 33 hồ nhỏ.
Tại Công văn số 1964/SCT-QLNT (ngày 16/10/2025) của Sở Công thương Đà Nẵng có yêu cầu chủ đầu tư các công trình điện lực; chủ sở hữu, đơn vị quản lý vận hành công trình đập, hồ chứa thủy điện trên địa bàn thành phố cần chủ động khắc phục sự cố, hư hỏng (nếu có) do mưa, bão thời gian qua gây ra để bảo đảm an toàn tuyệt đối các công trình và vùng hạ du. Các đơn vị liên quan cần chuẩn bị mọi điều kiện sẵn sàng triển khai phương án bảo đảm an toàn cho công trình và khu vực hạ du, nhất làhệ thống thông tin liên lạc, quan trắc, cảnh giới tại khu vực nguy hiểm.
Tại cuộc làm việc mới đây với các nhà máy thủy điện ở thượng nguồn hệ thống sông Vu Gia-Thu Bồn, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng Trần Chí Cường đề nghị, chủ các hồ chứa thủy điện không chỉ vận hành phát điện mà còn cần phải tham gia cắt, giảm lũ. Đồng thời phối hợp cấp nước cho hạ du, đặc biệt khi vào cao điểm của mùa khô. Sẵn sàng phương án để chủ động trong mọi tình huống theo đúng phương châm “4 tại chỗ” khi có sự cố xảy ra.
“Hiện tình hình thời tiết có những diễn biến khó lường, cực đoan, đề nghị chủ các thủy điện có hồ chứa phối hợp chặt chẽ với Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn và phòng thủ dân sự thành phố Đà Nẵng chủ động tính toán phương án hạ thấp mực nước hồ để sẵn sàng vận hành đón lũ, hạn chế thấp nhất việc xả tràn với lưu lượng xả lớn có thể gây ngập cho hạ du. Lãnh đạo Sở Công thương, Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn và phòng thủ dân sự nghiên cứu tích hợp thông tin và theo dõi, giám sát việc quản lý, vận hành từ các nhà máy thủy điện về hệ thống Trung tâm giám sát, điều hành thông minh thành phố Đà Nẵng (IOC Đà Nẵng) để đồng bộ dữ liệu nhằm thuận tiện cho việc theo dõi, chỉ đạo, điều hành trong mọi tình huống, nhất là khi có thiên tai, bão lũ”, ông Cường nhấn mạnh.
