Bảo đảm đủ nguồn nước cho sản xuất vụ đông xuân

Sản xuất vụ đông 2019-2020: Bảo đảm quy hoạch, khung thời vụ

(HNM) - Dự báo vụ đông xuân 2019-2020, các tỉnh, thành phố phía Bắc sẽ gặp khó khăn về nguồn nước phục vụ sản xuất nông nghiệp. Vì vậy, việc xây dựng phương án bảo đảm đủ nguồn nước cho sản xuất là nhiệm vụ cấp bách đã được đặt ra ngay từ thời điểm này...

Vụ đông xuân 2019-2020, các tỉnh, thành phố miền Bắc sẽ tập trung gieo cấy lúa từ ngày 3-2 đến 5-3-2020; đối với cây rau màu, tập trung gieo trồng trong tháng 2 và đầu tháng 3-2020. Tuy nhiên, theo Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia Hoàng Phúc Lâm, dòng chảy trên các sông, suối ở khu vực Bắc Bộ, từ tháng 11-2019 đến tháng 4-2020 sẽ thiếu hụt 20-50%. Các hồ thủy lợi có khả năng sẽ không tích được đầy nước, phổ biến thiếu hụt 10-20% so với dung tích thiết kế. Các hồ thủy điện cũng ở mức thấp hơn dung tích trữ phổ biến 20-40%; trong đó, các hồ thủy điện cung cấp nguồn nước phục vụ sản xuất vụ đông xuân cho khu vực trung du và Đồng bằng Bắc Bộ thiếu hụt khoảng 40-50% dung tích thiết kế…

Thực tế đến thời điểm này, hồ thủy điện Lai Châu chỉ đạt 25% dung tích thiết kế, Bản Chát 88%, Sơn La 56%, Hòa Bình 68%, Thác Bà 48%, Tuyên Quang 75%. Tổng dung tích các hồ thủy điện đang thiếu khoảng 40% so với cùng kỳ năm 2018, tương ứng 7,8 tỷ mét khối. Dự báo, từ tháng 1 đến tháng 2-2020, giai đoạn cao điểm lấy nước sản xuất vụ đông xuân, tổng lượng mưa trên toàn lưu vực tiếp tục thiếu hụt 15-20%. Trong giai đoạn này, dung tích hồ thủy điện Sơn La dự báo chỉ đạt 44%, Hòa Bình 67%, Thác Bà 52%, Tuyên Quang 95% so với dung tích thiết kế của hồ…

Trưởng phòng Quy hoạch thủy lợi Bắc Bộ, Viện Quy hoạch thủy lợi (Bộ NN&PTNT) Lê Viết Sơn cho biết: Trên cơ sở nguồn nước thực tế và nguồn nước dự báo, đơn vị đề xuất Tổng cục Thủy lợi, Tập đoàn Điện lực Việt Nam điều tiết 3 đợt xả nước các hồ thủy điện bổ sung cho sông Hồng. Cụ thể, đợt 1, từ ngày 20 đến 23-1-2020; đợt 2, từ ngày 7-2 đến 14-2 và đợt 3, từ ngày 19-2 đến 24-2. Tổng lưu lượng điều tiết các hồ thủy điện khoảng 3,2 tỷ mét khối.

Về vấn đề này, ông Vũ Xuân Khu, Phó Giám đốc Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia cho biết, chưa năm nào nguồn nước lại khó khăn như năm nay... Vì vậy, đơn vị kiến nghị Bộ NN&PTNT chỉ đạo các địa phương khẩn trương xây dựng các phương án tận dụng tối đa nguồn nước điều tiết các hồ thủy điện…

Theo Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường, đông xuân là vụ sản xuất quan trọng nhất của các tỉnh, thành phố phía Bắc nhưng lại đối diện với nhiều khó khăn về nguồn nước, thời tiết. Vì vậy, Bộ NN&PTNT đề nghị các tỉnh, thành phố khu vực Bắc Bộ thường xuyên kiểm kê nguồn nước trong công trình thủy lợi; ưu tiên nguồn lực đầu tư xây dựng mới, sửa chữa, nâng cấp hệ thống thủy lợi... Bộ NN&PTNT sẽ phối hợp với Tập đoàn Điện lực Việt Nam, các địa phương liên quan điều hành việc điều tiết nước các hồ chứa thủy điện: Sơn La, Hòa Bình, Thác Bà và Tuyên Quang phục vụ gieo cấy lúa vụ đông xuân...

Thực hiện chỉ đạo trên, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Nguyễn Ngọc Sơn cho biết, thành phố đã yêu cầu các quận, huyện, thị xã xây dựng kế hoạch sản xuất phù hợp với thực tế của địa phương và năng lực nguồn nước. Đối với những diện tích cấy lúa có khả năng không bảo đảm đủ nước tưới suốt vụ, các địa phương phải kiên quyết chuyển sang cây trồng cạn…

Bên cạnh đó, Sở NN&PTNT Hà Nội cũng đã đề nghị các doanh nghiệp thủy lợi thành phố khẩn trương sửa chữa các hư hỏng công trình, nạo vét các cửa dẫn nước, bể hút trạm bơm đầu mối, hệ thống kênh mương và thủy lợi nội đồng; chuẩn bị lắp đặt, vận hành các công trình trạm bơm dã chiến để lấy nước sông Đà, sông Hồng, sông Đuống, sông Tích, sông Đáy, sông Nhuệ... để bổ sung nguồn nước vào các sông và các kênh tiêu, ao, hồ, đầm, vùng trũng tạo nguồn nước chống hạn…