Báo động tình trạng thanh thiếu niên phạm tội
Chỉ trong vòng một tháng, Công an TP Hồ Chí Minh đã triệt phá thành công nhiều băng cướp 'nhí', tuổi đời còn rất trẻ, có đối tượng vẫn đang là học sinh. Có băng cướp rất liều lĩnh, manh động, lên kế hoạch và ra tay chuyên nghiệp. Đây là một hồi chuông báo động về tình trạng thanh thiếu niên sa ngã, rơi vào con đường lao lý...
Những nhóm cướp “nhí” gây án như… phim
Chiều ngày 17-2, chị Trần Nguyễn Quỳnh Nh., 24 tuổi, ngụ quận Bình Tân điều khiển xe máy chở theo em họ là chị Trần Thị Thanh Th., 23 tuổi, tạm trú phường Tân Tạo chạy trên đường Lê Đình Cẩn theo hướng từ Quốc lộ 1 về đường Tỉnh lộ 10. Khi tới gần trước số nhà 173 đường Lê Đình Cẩn, có hai nam thanh niên từ phía sau vượt lên chặn đầu xe. Một trong hai người này rút dao đe dọa khiến chị Nh. hốt hoảng tháo chạy. Chị Th. ngồi sau giữ xe lại thì một thanh niên cầm dao dí vào người và dọa đánh. Lúc này, có thêm bốn thanh niên đi trên hai xe máy tiếp tục chạy tới hỗ trợ đồng bọn khiến hai cô gái tháo chạy, kêu cứu.
Nhiều người dân xung quanh chứng kiến cảnh cướp giật đã cầm ghế đánh trả nhóm cướp nhưng chúng đang lăm lăm con dao trên tay nên không ai làm được gì. Hai cô gái bất lực nhìn theo những tên cướp mang theo tài sản của mình lao vút đi. Chị Nh. cho biết, chiếc xe của chị mua năm ngoái với giá khoảng 40 triệu, điện thoại iPhone 13 Pro Max cũng giá khoảng 35 triệu đồng. Bên cạnh đó, trong cốp xe có các loại giấy tờ quan trọng.
Sau khi tiếp nhận thông tin, Đội CSHS Công an quận Bình Tân nhanh chóng phối hợp với Công an phường Tân Tạo có mặt tại hiện trường, trích xuất hình ảnh từ các camera an ninh để làm rõ. Qua hình ảnh, công an phát hiện nhóm nghi phạm gây án rất nhanh chóng, sau khi lấy được xe máy đã tháo chạy về hướng đường Tỉnh lộ 10.
Truy xét nhanh, cơ quan điều tra triệu tập sáu thanh thiếu niên gồm: Ngô Nhật Thuận 18 tuổi, ngụ quận Bình Tân, TP Hồ Chí Minh; Huỳnh Thanh Phát 19 tuổi, ngụ quận Bình Tân; Nguyễn Quốc An Khang 17 tuổi; Nguyễn Thanh Thương 16 tuổi; Nguyễn Tuấn Khanh 17 tuổi, cả 3 ngụ huyện Bình Chánh và Nguyễn Công Đông 17 tuổi, quê tỉnh Tiền Giang, ngụ quận 12. Tại cơ quan công an, nhóm cướp đã khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội. Tài sản cướp được cả nhóm cầm cố lấy bảy triệu đồng rồi đi ăn nhậu, tiêu xài, túi xách và giấy tờ thì vứt xuống kênh để phi tang.
Trước đó, khoảng 1 giờ 30 ngày 7-2-2022, sau khi kết thúc một ngày làm việc tại quán karaoke, anh Phạm Gia K., SN 2006, ngụ huyện Nhà Bè điều khiển xe máy về nhà. Khi đến gần cầu Cống Dinh, thuộc ấp 2, xã Phước Kiển, huyện Nhà Bè thì anh K. tấp xe vào lề đường để nghe điện thoại di động. Lúc này có 6 thanh niên đi 2 xe máy bất ngờ xông tới ép đầu, khóa đuôi xe của anh K. đe dọa, buộc anh phải đưa điện thoại cho chúng. Nạn nhân không tuân theo liền bị một kẻ xông vào ôm ngang người để cho hai đồng bọn dùng dao đâm vào vai và đùi anh K., rồi giật điện thoại, lục soát lấy ví, bên trong có giấy tờ tùy thân, một số tiền và cướp luôn xe máy của nạn nhân.
Anh K sau đó được một người đi đường phát hiện, đưa đến bệnh viện cấp cứu. Sau khi vết thương tạm thời qua giai đoạn nguy hiểm, anh K. đến Công an xã Phước Kiển báo án.
Nhận tin báo về vụ cướp manh động, Phòng CSHS khẩn trương phối hợp với Công an huyện Nhà Bè và Bình Chánh tiến hành điều tra, xác minh, truy tìm đối tượng gây án.
Khẩn trương triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, chưa đầy 24 giờ sau, Phòng CSHS cùng các đơn vị phối hợp đã bắt được một số đối tượng trong băng cướp gồm: Từ Tấn Phú SN 2004; Nguyễn Công Khang SN 2005; Văn Toàn Thắng SN 2005, cùng ngụ quận 8; Chung Chí Phong SN 2003, quê Kiên Giang; Dương Phước Sang SN 2004, quê Long An; Nguyễn Văn Hiếu SN 2000, ngụ quận 8; Nguyễn Văn Minh Thịnh SN 2006, ngụ Long An.
Từ Tấn Phú là kẻ cầm đầu, chủ động mua sắm sẵn hung khí và lên kế hoạch cho cả nhóm ra tay. Ngoài vụ cướp này, băng cướp nhí còn thực hiện nhiều vụ khác trên địa bàn liên tỉnh.
Mới đây nhất vào tối 12-3, Phòng CSHS Công an TP Hồ Chí Minh tạm giữ 7 thiếu niên trong băng cướp do Nguyễn Văn Tâm, 17 tuổi, quê Bình Phước cầm đầu. Theo cơ quan công an, từ tháng 1-2022 đến khi bị bắt, Tâm cùng đồng bọn đã thực hiện khoảng 20 vụ cướp giật tài sản của người đi đường. Nhóm này sau khi bàn bạc, sẽ chạy xe máy rảo quanh trên các tuyến đường ít người qua lại, tìm người có tài sản để đeo bám, sau đó áp sát, cướp tài sản. Trong nhiều trường hợp, nhóm này còn sử dụng hung khí như dao, bình xịt hơi cay và vật giống súng uy hiếp nạn nhân để cướp điện thoại, túi xách, nữ trang... Tài sản cướp giật được sẽ mang đi bán, lấy tiền chia nhau tiêu xài.
“Cá không ăn muối cá ươn”
“Chúng tôi thật sự rất đau lòng, xấu hổ và nhục nhã với làng xóm, với bàn dân thiên hạ”, ông Nguyễn Văn H., ngụ Long An bộc bạch khi được hỏi về đứa con dính vào lao lý vì đi cướp. Vợ chồng ông H. có 3 người con, 2 gái, 1 trai, trong đó 2 cô con gái thì sớm an phận từ thủa đôi mươi. Riêng cậu quý tử Nguyễn Văn M. SN 2006 thì sớm bộc phát thói hư tật xấu. Học hết lớp 9, M. nhất định đòi nghỉ lên thành phố học nghề cùng mấy đàn anh trong xóm. Ông H. dù thất vọng nhưng vẫn phải chiều theo ý của con, nếu không nó quậy cho tan cửa nát nhà. Năm học lớp 8, nó đã từng kéo bạn về nhà nhậu xỉn sau đó đập đồ đạc, đánh nhau rách trán phải đi bệnh viện khâu mấy mũi.
Cuối năm 2021, M. lên TP Hồ Chí Minh học nghề sửa xe cùng người anh họ tại quận 8, nhưng do dịch bệnh tiệm phải đóng cửa, M. không có việc làm, thiếu tiền xài đã nảy ra ý định ăn trộm tiền của ông anh. Bị phát hiện, bị đuổi, M. còn quay sang đánh lại người đã cưu mang mình. Ông H. được thông báo đã muối mặt xin lỗi và trả lại tiền con trai ăn cắp rồi khuyên M. trở về nhà.
Nhà M. ở làng quê, bốn bề sông nước kênh rạch và ruộng lúa, M. thấy nhàm chán vì cậu ta thích nơi nào thật sôi động, náo nhiệt, có nhiều bạn bè. Đầu năm, M. gói ít bộ đồ quay lại thành phố. Lần này, M. ở trọ cùng hai bạn ở Bình Chánh để đi học nghề cơ khí. Vì chưa đủ tuổi làm công ty, M. chỉ có thể đi phụ việc lặt vặt bên ngoài, gọi là vừa làm vừa học, không hề có lương. Tiền không có, lại sẵn máu ăn chơi trong người, M. nhanh chóng tham gia vào băng nhóm trộm cướp. Được vài vụ trót lọt, chúng hả hê, thỏa mãn với những đồng tiền đi cướp được nhưng chúng chỉ có độ liều lĩnh là thừa, còn lại kinh nghiệm vẫn rất “xanh và non” nên đã sa lưới nhanh chóng khi Công an tổ chức truy quét.
Vì chưa đủ 18 tuổi nên M. được gia đình bảo lãnh về giáo dục tại địa phương. Từ ngày nhận con về, ông bà H. không dám bước chân ra khỏi nhà, cũng không dám giao tiếp, chuyện trò cùng ai vì nhục nhã và xấu hổ. Ông H. cho biết, gia đình đang tính sẽ rời khỏi địa phương một thời gian, về quê ngoại ở Kiên Giang rồi đưa con trai theo mình đi đánh cá. “Ở ngoài biển, nó không có cơ hội giao tiếp, nó chỉ biết đến trời và nước thôi có thể nó sẽ suy nghĩ chín chắn mà biết được sai lầm của mình, mong nó về sau sống cho lương thiện”, ông H. buồn rầu tâm sự.
M. là số ít trong những tội phạm “nhí” có gia đình đầy đủ, có cha mẹ bên cạnh nương tựa, dạy dỗ. Trong khi đó, phần lớn những đứa trẻ hư hỏng, phạm pháp đều xuất thân từ nghèo khó, đơn độc, gia đình tan vỡ, cha mẹ ly hôn. Nguyễn Thanh T. 18 tuổi từ nhỏ đã không biết mặt cha, mẹ đi thêm bước nữa và bỏ mặc con trai. T. không được ăn học đàng hoàng, sống cùng bà ngoại nay đây mai đó kiếm miếng ăn qua ngày. Hai bà cháu những lúc khó khăn còn không có tiền đóng nhà trọ. Khi mới 10 tuổi, T. là cậu bé ngoan ngoãn, thương bà, chịu khó cùng bà đi bán vé số. Lớn thêm vài tuổi nữa, T. giao kết với nhóm bạn bên ngoài, bắt đầu tổ chức ăn nhậu dẫn đến hư hỏng, bị công an bắt vì tội cướp. Bà Lê Thị V., 62 tuổi khi nghe tin cháu mình bị bắt cũng rất bình tĩnh, không lấy làm ngạc nhiên vì bà hiểu quá rõ tính của cháu, vì: “Đâu phải mỗi lần này, hai năm trước nó cũng đi ăn trộm của người ta, bị bắt được đánh cho một trận nhưng nó không chừa”.
T. vừa đủ 18 tuổi, phải chịu trách nhiệm cho những hành vi mà mình gây ra. Bà V. cho biết, cháu đi tù, bà sẽ về quê sống những ngày cuối đời.
Theo số liệu của Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hồ Chí Minh từ năm 2018 đến quý I-2021, trên địa bàn đã xảy ra 516 vụ phạm pháp do người dưới 18 tuổi thực hiện, truy bắt 884 đối tượng gây án. Trong đó, độ tuổi tội phạm dưới 14 tuổi chiếm 3,62%, đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi chiếm 27,26% và dưới 18 tuổi chiếm 69,12%. Trong số 884 người phạm tội thì có tới 553 thiếu niên bỏ học, chiếm tỉ lệ 71,44%.
Tình trạng trẻ vị thành niên phạm tội, theo chuyên gia tâm lý Lê Thị Thu Hương, Phó giám đốc Trung tâm ứng dụng kỹ năng sống Thời Đại, trách nhiệm thuộc về gia đình, nhà trường và xã hội. Cụ thể là các đoàn thể, tổ chức giáo dục phải có trách nhiệm nhiều hơn trong việc định hướng lối sống, văn hóa, đạo đức cũng như nâng cao ý thức pháp luật cho thanh thiếu niên. Gia đình phải là nơi nương tựa, chốn trở về và nơi để con trẻ gửi gắm niềm tin khi sa cơ lỡ bước. Muốn làm được điều đó thì người lớn phải gương mẫu, phải là chỗ dựa tinh thần của con cái.