Bao giờ Việt Nam sẽ có một 'điệu múa quốc dân'?

Hưởng ứng 80 năm Quốc khánh nước Việt Nam (2/9/1945 – 2/9/2025), kỷ niệm Ngày truyền thống Nghệ thuật Múa Cách mạng Việt Nam (16/12/1954 – 16/12/2025) và tinh thần “sức mạnh của đoàn kết” trong bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm, Hội Nghệ sĩ Múa Việt Nam triển khai chương trình quảng bá Vũ điệu đại chúng “Tay trong tay – Hand in hand” trên quy mô toàn quốc.

“Vũ điệu ‘Tay trong tay’ ra đời với mong muốn tạo nên một điệu múa mang tính đại chúng, phục vụ nhân dân và có thể được duy trì lâu dài trong đời sống.

Chương trình gồm ba giai đoạn: Sản xuất trailer và video quảng bá; phát động thử thách video “Reels Challenge” với sự tham gia của 38 chi hội trên cả nước; và trao giải vào Ngày truyền thống Nghệ thuật Múa Cách mạng Việt Nam (16/12/2025). Các video dự thi được khuyến khích thể hiện tinh thần sáng tạo, đoàn kết dân tộc và quảng bá vẻ đẹp di sản vùng miền, qua đó lan tỏa nghệ thuật múa đến đông đảo công chúng.

Theo NSND Phạm Anh Phương, Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Múa Việt Nam, “Vũ điệu ‘Tay trong tay’ không chỉ ra đời để chào mừng các ngày lễ lớn, mà quan trọng hơn là tạo nên một điệu múa mang tính đại chúng, phục vụ nhân dân và có thể được duy trì lâu dài trong đời sống”.

Ý tưởng về vũ điệu này xuất hiện cách đây hai năm, trong quá trình chuẩn bị cho kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, và chính thức được phát triển thành dự án vào năm 2023. Mục tiêu của dự án là kết nối cộng đồng, lan tỏa niềm vui và khơi dậy tinh thần đại đoàn kết toàn dân thông qua nghệ thuật múa.

Chủ tịch Hội chia sẻ thêm: “Vũ điệu này tuy đẹp nhưng không dễ để học theo. Tuy nhiên, người dân hoàn toàn có thể sáng tạo, biến tấu để lan tỏa nét đẹp của nghệ thuật múa. Chúng tôi mong muốn múa không chỉ dừng ở biểu diễn chuyên nghiệp, mà trở thành một phần trong đời sống nhân dân – gần gũi, sinh động và mang tính đại chúng hơn”.

Ngay từ khi bắt tay vào xây dựng, nhóm biên đạo đã phải tìm hướng đi phù hợp để vừa giữ được tính nghệ thuật, vừa gần gũi với công chúng. Nhà giáo ưu tú Thu Hà nhớ lại: “Ngay từ khi manh nha ý tưởng sáng tác điệu múa, chúng tôi đã ngồi lại với nhau và có rất nhiều ý kiến trái chiều. Việt Nam có 54 dân tộc, 54 sắc màu văn hóa, mỗi dân tộc lại mang một đặc trưng riêng biệt. Chính vì vậy, chúng tôi đã cố gắng tìm ra những động tác đơn giản, dễ tiếp cận nhất để ai cũng có thể hòa mình vào”.

Năm 2023, điệu múa lần đầu tiên được công diễn trong Tuần lễ Múa Việt Nam, sau đó nhanh chóng lan tỏa đến nhiều tỉnh, thành qua các chi hội địa phương. Các nghệ sĩ và công chúng tự quay, dàn dựng lại và phổ biến rộng rãi. Ban Tuyên giáo Trung ương (nay là Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương) đánh giá cao dự án vì “khẳng định tinh thần đoàn kết và bản sắc dân tộc thông qua nghệ thuật múa”.

Biên đạo Tuyết Minh, người tham gia sáng tạo điệu múa, cho rằng “‘Tay trong tay’ không nhằm áp đặt hay trở thành ‘quốc vũ’, mà hướng đến hình ảnh đại đồng, nơi mọi người có thể cùng hòa nhịp trong một vũ điệu của niềm vui, của sự thống nhất”. Bà cho biết thêm: “Khi múa gắn với tâm linh, với tâm hồn, thì rất khó để hòa tan vào một khuôn mẫu chung – và điều đó khiến chúng tôi càng trân trọng sự đa dạng hơn”.

Theo NSND Nguyễn Văn Quang, Ủy viên Ban Chấp hành Hội Nghệ sĩ Múa Việt Nam, “Điều mong muốn nhất của chúng tôi là có một điệu múa chung cho toàn dân tộc Việt Nam. Việt Nam có 54 dân tộc, mỗi dân tộc có điệu múa riêng – cực kỳ khó để thống nhất. Nhưng hy vọng hôm nay chưa có tiếng nói chung thì ngày mai sẽ có”.

Biên đạo múa Tuyết Minh

NSND Nguyễn Ngọc Bích

Còn NSND Nguyễn Ngọc Bích nhìn nhận: Việt Nam vẫn chưa có một điệu múa mang tính biểu tượng quốc gia như Lăm-vông của Lào hay Tango của Argentina. Theo bà, việc xây dựng nên một “điệu múa quốc dân” là hành trình dài hơi mà Hội Nghệ sĩ Múa Việt Nam đang kiên trì theo đuổi. Dù ý tưởng nghe có vẻ giản dị, nhưng để tạo nên một vũ điệu vừa mang bản sắc dân tộc, vừa gần gũi để ai cũng có thể hòa mình vào, lại là thách thức không nhỏ.

Năm nay, dự án “Tay trong tay” được phát triển với nhiều phiên bản mới, kết hợp giữa múa dân gian, đương đại, hip-hop, neo-classic, phản ánh sự đa dạng và sức sống của nghệ thuật múa Việt trong kỷ nguyên hội nhập. Cùng với đó, bộ phim nghệ thuật “Tay trong tay”, hưởng ứng Kế hoạch số 390-KH/BTGTW - Tổng kết 50 năm nền văn hóa nghệ thuật Việt Nam (1975 - 2025), đã được hoàn thành và sẽ được giới thiệu đến công chúng trong năm nay.

Không chỉ là một sáng tạo nghệ thuật, “Tay trong tay” còn khơi dậy giấc mơ về một điệu múa quốc dân Việt Nam – nơi mỗi người dân, dù là người Kinh hay dân tộc thiểu số, đều có thể cùng nhau múa trong nhịp điệu chung của niềm vui, đoàn kết và tự hào dân tộc.

Hà Phương/VOV.VN