Bão số 3 có khả năng thành siêu bão, xem xét nâng cảnh báo lên mức thảm họa

Trung tâm Khí tượng thủy văn quốc gia cho hay, đang xem xét nâng cảnh báo rủi ro thiên tai lên cấp 5 (mức thảm họa).

Miền Bắc đối mặt với cơn bão mạnh lịch sử

Cơn bão số 3 có thể là cơn bão mạnh nhất đổ bộ miền Bắc trong khoảng 10 năm qua, khi các cơ quan khí tượng trong nước và quốc tế đều nhận định bão có thể mạnh cấp 15 trở lên, một số đài khí tượng còn cho rằng, YAGI sẽ đạt mức siêu bão với mức tàn phá khủng khiếp.

Bão YAGI hình thành từ một áp thấp nhiệt đới ở ngoài khơi Philippines, mạnh lên thành bão đêm 1/9 và đi vào Biển Đông vào sáng 3/9. Trước khi vào Biển Đông, cơn bão này đã càn quét khu vực miền Bắc và miền Trung của Philippines với cường độ cấp 9, gây mưa lớn và gió giật mạnh, khiến ít nhất 11 người thiệt mạng.

Ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Khí tượng và Thủy văn quốc gia cho biết, các dự báo đều đánh giá bão số 3 là cơn bão mạnh, có khả năng thành siêu bão

Tuy nhiên, theo dự báo của các cơ quan khí tượng trong nước và quốc tế cũng như nhận định của các chuyên gia, những gì nguy hiểm nhất của bão YAGI còn ở phía trước.

Nhờ điều kiện vô cùng thuận lợi của Biển Đông với mặt biển ấm và đứt gió yếu, nguồn năng lượng dồi dào nên bão YAGI đã tăng cấp rất nhanh. Từ cường độ mạnh cấp 8 khi vào Biển Đông, chỉ sau hơn một ngày bão tăng 5 cấp với cường độ mạnh lên cấp 13, giật cấp 16 vào chiều qua (4/9).

Ngày hôm qua, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia đã liên tục nâng mức cảnh báo nguy hiểm với cơn bão này. Những nhận định trong sáng qua cho thấy, bão có thể mạnh cấp 14 giật cấp 17 khi áp sát đảo Hải Nam của Trung Quốc vào chiều 6/9.

Tuy nhiên, trong trưa và chiều qua, cơ quan khí tượng của Việt Nam đã nâng mức cảnh báo bão lên cấp 15, sau đó là cấp 15-16 , giật trên cấp 17, tiệm cận siêu bão.

Hầu hết các đài khí tượng lớn trên thế giới cũng nâng mức cảnh báo với bão YAGI. Mỹ cho rằng bão có sức mạnh CAT 4 (thang Saffir-Simpson) với mức độ tàn phá mang tính khốc liệt. Nhật Bản dự báo bão mạnh nhất cấp 15. Hồng Kông nhận định YAGI có thể đạt mức siêu bão cấp 16-17.

Điều đáng lo ngại là khi vào vịnh Bắc Bộ ngày 6/9, bão không có dấu hiệu suy yếu nhiều. Các nhận định đến chiều qua cho thấy, bão có thể đi qua khu vực phía bắc của đảo Hải Nam và không suy yếu đáng kể dù ma sát với địa hình của đảo.

Bên cạnh đó, mặt biển vịnh Bắc bộ đang rất ấm khiến cho bão giữ được cường độ mạnh. Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho rằng, bão vẫn giữ được cường độ cấp 12, giật cấp 15 khi áp sát đất liền các tỉnh miền Bắc nước ta trong ngày 7/9. Đây là cường độ bão rất mạnh với sức tàn phá nghiêm trọng.

Hai kịch bản có thể xảy ra

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Hoàng Hiệp cho rằng bão số 3 có thể gây thiệt hại lớn khi vào nước ta

Đến cuối chiều qua, hầu hết các đài khí tượng lớn trên thế giới giữ nguyên nhận định bão sẽ đi vào miền Bắc nước ta. Theo ông Hoàng Phúc Lâm, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, kịch bản có khả năng cao nhất hiện nay là bão đi vào vịnh Bắc bộ rồi đổ bộ miền Bắc nước ta với xác suất khoảng 70-80%. Một kịch bản khác, bão vào bán đảo Lôi Châu của Trung Quốc và đi lên phía Trung Quốc với xác suất khoảng 20-30%.

Ở kịch bản thứ nhất, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia nhận định, bão sẽ đi vào phía bắc của đảo Hải Nam và đi vào phía bắc vịnh Bắc Bộ, tiến về khu vực Hải Phòng - Quảng Ninh.

Tuy nhiên, do có vùng mây dông rộng cả ngàn km nên vùng ảnh hưởng của bão sẽ vô cùng rộng lớn. Trong đó vùng ảnh hưởng trực tiếp (có mưa lớn, gió mạnh cấp 6 trở lên) bao gồm toàn bộ Bắc bộ và Bắc Trung Bộ, trọng tâm là Quảng Ninh, Hải Phòng, Thái Bình, Nam Định và Ninh Bình.

Do ảnh hưởng của hoàn lưu bão YAGI, từ khoảng từ chiều và chiều tối ngày 6/9, khu vực ven biển Bắc bộ và Bắc Trung bộ bắt đầu có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có mưa to do tác động của rìa xa phía Tây cơn bão.

Từ đêm 6-8/9, miền Bắc và Bắc Trung bộ có khả năng xảy ra một đợt mưa lớn diện rộng, đỉnh điểm của mưa bão tập trung từ ngày 7/9 đến đêm 8/9. Sau đó từ 9-13/9, miền Bắc và Bắc Trung bộ tiếp tục có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có nơi mưa to.

Tại Tây Nguyên, Nam bộ và Nam Trung bộ, do ảnh hưởng của gió mùa tây nam hoạt động mạnh nên từ nay đến ngày 7/9 có mưa rào và dông rải rác vào chiều tối, cục bộ có mưa vừa đến mưa to. Trong mưa dông có thể xảy ra lốc sét, mưa đá và gió giật mạnh.

"48 giờ vàng" để quyết định phương án

Dự báo đường đi của bão số 3 (YAGI) đến chiều ngày 4/9. Nguồn: Hệ thống giám sát thiên tai Việt Nam

Tại cuộc họp về ứng phó với cơn bão số 3,ông Phạm Đức Luận - Cục trưởng Quản lý Đê điều và Phòng chống thiên tai (Bộ NN&PTNT) cho biết, hiện trên các tuyến đê biển, đê cửa sông các tỉnh ven biển từ Quảng Ninh đến Nghệ An có 32 trọng điểm đê điều xung yếu cần đặc biệt lưu ý. Trong đó, có 3 công trình đang thi công, một số vị trí đê, kè đã xảy ra sự cố nhưng chưa được xử lý, khắc phục.

Theo ông Luận, các tuyến đê biển hiện được thiết kế chống chịu với bão cấp 9-10 và triều trung bình 5%. Do đó, với cường độ cấp 12-13, giật cấp 16 khi bão số 3 vào Vịnh Bắc bộ, nguy cơ cao các tuyến đê có thể bị thiệt hại.

Ngoài ra, khu vực ven biển, trên biển các tỉnh, thành phố từ Quảng Ninh đến Nghệ An hiện có 49.380 ha, hơn 19.100 lồng, bè và hơn 3.800 chòi canh nuôi thủy sản. Các địa phương cần rà soát lại tình hình sản xuất để chủ động phương án ứng phó, đồng thời xem xét cho học sinh nghỉ học khi bão đổ bộ.

Tại cuộc họp, đại diện Cục Cứu hộ cứu nạn - Bộ Quốc phòng, cho biết, hiện các Quân khu 1 đến Quân khu 5 đã sẵn sàng lực lượng, với hơn 45.000 chiến sĩ, và hơn 4.000 tàu thuyền, máy bay ứng phó với cơn bão số 3. Các tỉnh Quảng Ninh, Thái Bình, Nam Định cho biết, dự kiến sẽ cấm biển từ ngày 6/9.

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Hoàng Hiệp cho rằng, theo các dự báo hiện nay, bão số 3 là cơn bão rất mạnh, lâu lắm mới có cơn bão mạnh thế này. Khu vực bão đổ bộ cũng chính là vùng trọng điểm về công nghiệp và nông nghiệp phía Bắc ở nước ta.

“Có khoảng 20 nghìn lồng cá, 1 triệu ha lúa mùa, trong đó một nửa lúa đang trổ đòng, chỉ cần mưa ngập khoảng 24 tiếng là hư hỏng. Chưa tính đến hoa màu, do đó nguy cơ thiệt hại sẽ rất lớn nếu chúng ta không có phương án phòng chống kỹ càng”, ông Hiệp cho hay.

Theo ông Hiệp, hiện nay rủi ro cấp thiên tai do bão số 3 đánh giá ở cấp 4, ở mức Chính phủ chỉ đạo. Nhưng nếu lên cấp 5, Chủ tịch nước phải ban bố lệnh khẩn cấp.

Ông Hiệp đề nghị Trung tâm dự báo khí tượng cần dự báo sát, đúng tình hình bão số 3. Vào chiều nay (5/9) sẽ tròn 48 tiếng trước khi bão đổ bộ nên phải có dự báo chuẩn để có thể ra các kịch bản phòng chống. Bởi đây là thời điểm quyết định.

Bộ trưởng NN&PTNT Lê Minh Hoan cho rằng, đây là cơn bão mạnh hiếm gặp trong vòng 10 năm trở lại đây. Do đó, các địa phương cần chủ động công tác phòng chống, với tinh thần “không nuối tiếc” để hạn chế tối đa thiệt hại do bão gây ra.

Dương Hưng - Nguyễn Hoài