Bảo tồn, phát huy giá trị các di sản gắn với danh nhân Phạm Thận Duật
Ngày 4/11, Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam phối hợp UBND tỉnh Ninh Bình tổ chức hội thảo 'Danh nhân Phạm Thận Duật - Giá trị di sản và giải pháp bảo tồn, phát huy' nhân kỷ niệm 200 năm ngày sinh danh nhân Phạm Thận Duật (1825 - 2025).
Phát biểu khai mạc hội thảo, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Ninh Bình Trần Song Tùng cho biết, danh nhân Phạm Thận Duật sinh ra và lớn lên ở xã Yên Mạc, Ninh Bình, là một nhà Nho yêu nước, thủ lĩnh phong trào Cần Vương, một nhân sĩ, trí thức có tư tưởng cải cách và khát vọng canh tân đất nước.

Toàn cảnh hội thảo “Danh nhân Phạm Thận Duật - Giá trị di sản và giải pháp bảo tồn, phát huy” ngày 4/11. Ảnh: BND
Di sản Phạm Thận Duật để lại cho thế hệ sau khá đa dạng, đó là những công trình nghiên cứu về lịch sử, văn hóa, dân tộc học, nhân học, ngôn ngữ học; những giá trị tư tưởng, tinh thần yêu nước, ý chí cải cách và trách nhiệm với dân tộc; những công trình tưởng niệm, bia ký, di tích, lễ hội liên quan đến thân thế và sự nghiệp của danh nhân.
Từ những giá trị cốt lõi về nhân cách, đạo đức công vụ, tư tưởng yêu nước, tri thức khai sáng và ký ức văn hóa, di sản Phạm Thận Duật đã trở thành nền tảng nhận thức và thực tiễn cho việc hình thành mô hình tiếp cận di sản danh nhân toàn diện, kết hợp giữa yếu tố con người, không gian văn hóa và cộng đồng địa phương.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Ninh Bình Trần Song Tùng phát biểu khai mạc hội thảo. Ảnh: BND
Theo TS. Phạm Đức Anh, Viện trưởng Viện Việt Nam học và Khoa học phát triển, Đại học Quốc gia Hà Nội, cả cuộc đời hoạt động chính trị của danh nhân Phạm Thận Duật gắn liền với giai đoạn lịch sử đất nước, dân tộc trải qua những biến động dữ dội quyết định đến sự tồn vong, cũng như bối cảnh khu vực và thế giới ở vào thời khắc mang tính bước ngoặt của lịch sử văn minh nhân loại.
Nhiều công trình và hội thảo khoa học gần đây đã giúp giới học giả trong và ngoài nước hiểu rõ, toàn diện và chính xác hơn về danh nhân Phạm Thận Duật, góp phần thay đổi cách nhìn nhận về ông. Tuy nhiên, vẫn còn không ít khía cạnh vấn đề cần tiếp tục đi sâu làm sáng tỏ dưới tiếp cận của quan điểm sử học mới, của những nguồn tư liệu hay phương pháp nghiên cứu mới.

Viện trưởng Viện Việt Nam học và Khoa học phát triển, Đại học Quốc gia Hà Nội, TS. Phạm Đức Anh báo cáo đề dẫn tại hội thảo. Ảnh: BND
Tại hội thảo, các tham luận tập trung vào 3 phần nội dung. Trong đó, "Phạm Thận Duật - Thân thế và sự nghiệp" phân tích bối cảnh, diễn biến chính trị, quân sự ở Việt Nam vào nửa sau thế kỷ XIX; làm sáng rõ hơn sự nghiệp, hành trạng, những đóng góp nổi bật của Phạm Thận Duật cũng như khung cảnh dẫn tới việc ký kết các hiệp ước bất bình đẳng giữa triều đình Huế và thực dân Pháp.
"Giá trị di sản của danh nhân Phạm Thận Duật" tập trung làm rõ giá trị của các di sản Phạm Thận Duật đối với tiến trình lịch sử dân tộc. Các tác giả đề cập sâu về tư tưởng và thực hành chính sách kinh tế của Phạm Thận Duật, qua đó phản ánh rõ tư duy và thực hành chính sách vì “quốc kế, dân sinh” của ông.

Ninh Bình đã và đang tổ chức các hoạt động phát huy giá trị di sản vật thể, phi vật thể và di sản tư liệu gắn với cuộc đời và sự nghiệp danh nhân Phạm Thận Duật. Ảnh: BTC
"Bảo tồn, phát huy giá trị di sản danh nhân Phạm Thận Duật" đề xuất định hướng bảo tồn, khai thác, phát huy các giá trị di sản Phạm Thận Duật trong bối cảnh phát triển mới của đất nước và địa phương hiện nay. Đó là bảo tồn, phát huy giá trị các di sản vật thể, phi vật thể và di sản tư liệu gắn với cuộc đời và sự nghiệp danh nhân Phạm Thận Duật, kết nối trong không gian văn hóa Ninh Bình, gắn với du lịch văn hóa - giáo dục - trải nghiệm, đồng thời đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, thực tế ảo và tương tác đa phương tiện...












