Bảo vệ rừng gắn với phát triển du lịch

Nhiều năm nay, Ban Quản lý (BQL) Vườn Quốc gia (VQG) Chư Mom Ray đã tập trung huy động cộng đồng sinh sống trong vùng đệm BVR gắn với phát triển du lịch sinh thái.

Giám đốc BQL Đào Xuân Thủy cho biết, để phát triển du lịch, thu hút du khách đến tham quan, tất yếu phải bảo tồn đa dạng sinh học, BVR. Cùng với lực lượng chuyên trách, cộng đồng tại vùng đệm có vai trò rất quan trọng trong công tác BVR, bảo vệ cảnh quan, thiên nhiên.

Ban Quản lý đã phối hợp với chính quyền địa phương vận động, huy động cộng đồng chung sức bảo vệ hệ sinh thái, ngăn chặn các hành vi xâm phạm, tác động xấu đến môi trường rừng.

Hiện nay, BQL rừng thuộc vùng DVMTR cho 7 cộng đồng/145 hộ dân. Đồng thời, tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền để nâng cao nhận thức của người dân về BVR. Đơn vị đã ký 285 bản cam kết BVR, phòng, chống cháy rừng với 285 hộ dân có rẫy giáp ranh với VQG Chư Mom Ray.

Lực lượng chuyên trách bảo vệ rừng của Ban Quản lý Vườn Quốc gia Chư Mom Ray hướng dẫn các cấp dự báo cháy rừng cho người dân.

Sinh sống ở vùng đệm VQG Chư Mom Ray, hơn 5 năm nay, cộng đồng BVR làng Bar Gốc, xã Sa Thầy nhận khoán, bảo vệ 850ha rừng. Với 35 thành viên, cộng đồng chia thành các tổ, thường xuyên tuần tra trên diện tích rừng được giao.

“Chúng tôi phân công hợp lý để ngày nào cũng có tổ tham gia tuần tra, BVR. Vào thời điểm mùa khô, chúng tôi chủ động làm đường băng cản lửa, phòng cháy, chữa cháy rừng”, phó cộng đồng BVR làng Bar Gốc A Đuin cho biết.

Cộng đồng BVR làng Bar Gốc còn thường xuyên đến tận nhà tuyên truyền, vận động người dân trong làng không phát rừng làm rẫy, cẩn trọng khi đốt lửa, hun khói lấy mật ong rừng. Qua nhiều hoạt động tuyên truyền, hơn 180 hộ dân với gần 650 khẩu trong làng đã hiểu được vai trò của chính mình trong việc chung tay bảo vệ lá phổi xanh.

“Làm tốt nhiệm vụ được giao, bình quân mỗi thành viên trong cộng đồng nhận được khoảng 17 triệu đồng/năm từ DVMTR. Có thêm nguồn thu nhập, người dân chúng tôi càng hiểu rõ vai trò, trách nhiệm của mình trong công tác BVR”, ông A Đuin cho hay.

Được cấp ủy, chính quyền địa phương, lực lượng chuyên trách BVR của VQG Chư Mom Ray tuyên truyền, vận động, cộng đồng BVR ở thôn Sa Sơn 1, Sa Sơn 2 cũng phát huy vai trò, bảo vệ 580ha rừng được giao khoán. Bảo vệ tốt diện tích rừng được giao, bình quân mỗi hộ tham gia cộng đồng BVR được nhận khoảng 17 triệu đồng/năm.

Anh Thái Văn Chúc, thành viên cộng đồng BVR thôn Sa Sơn 1 chia sẻ, hơn 3 năm nay, mỗi tuần tôi đều dành 1 ngày để tuần tra, BVR. Mỗi ngày đi tuần tra, tôi đều được chấm công và chi trả theo quy định. Thời điểm mùa khô, tôi đi làm ở gần nhà để kịp thời hỗ trợ lực lượng chức năng nếu xảy ra cháy rừng.

Nguồn thu nhập ổn định từ DVMTR đã giúp người dân vùng đệm có thêm động lực tham gia BVR thường xuyên, hạn chế tình trạng phá rừng, khai thác lâm sản trái phép.

Đặc biệt, người dân ở vùng đệm VQG Chư Mom Ray cũng được hỗ trợ, hướng dẫn cách làm du lịch sinh thái từ việc giữ rừng. Từ năm 2020 đến nay, VQG Chư Mom Ray đã cấp phát hơn 61,6 nghìn cây giống các loại, chủ yếu là hương, trắc, cà te, sao đen, muồng anh đào... cho các cộng đồng trồng, tạo cảnh quan.

Đầu năm 2024, Ban Quản lý VQG Chư Mom Ray cũng phối hợp với các đơn vị tổ chức khóa đào tạo kỹ năng làm du lịch cho 20 học viên là hội viên, phụ nữ người DTTS sinh sống ở các xã trong vùng đệm. Chị Y Bayh, người dân làng Bar Gốc chia sẻ, để làm du lịch sinh thái, phải giữ rừng, giữ đa dạng sinh học và bảo vệ môi trường.

Chúng tôi cũng học được cách xây dựng sản phẩm du lịch tại địa phương và kỹ năng thuyết minh du lịch để vận dụng vào cuộc sống.

“Làng Bar Gốc đang được định hướng để phát triển thành làng du lịch cộng đồng. Người dân ở làng sẽ kết nối để du khách sau khi đến tham quan tại VQG Chư Mom Ray có thể tham gia trải nghiệm các hoạt động văn hóa ở cộng đồng. Phát triển du lịch gắn với BVR sẽ mở ra hướng đi mới, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân”, Phó Trưởng phòng Kinh tế xã Sa Thầy Huỳnh Tấn Tài cho biết.

Bài, ảnh: HOÀI TIẾN