Bấp bênh giá cả hạt điều

Bấp bênh giá cả hạt điều

(Báo Bình Phước, 16-4-1997)

VINH QUANG

Có thể nói cây điều năm nay đang điêu đứng. Giá cả hạt điều thật bấp bênh và bị tụt xuống liên tục. Người trồng điều nản lòng và không ít nơi họ đã chặt điều để mùa mưa đến kịp trồng cây khác. Nhiều hộ nông dân nghèo trông đợi vào mùa điều để trang trải nợ nần và chuẩn bị cho vụ mùa tới. Nhưng giá cả hạt điều càng về cuối vụ càng xuống đã làm thất vọng và lo âu cho người trồng điều. Tham khảo giá cả ở một số đại lý thu mua hạt điều ở thị trấn Đồng Xoài (Đồng Phú), chúng tôi được biết: đầu tháng 3 giá hạt điều là 7.200đ/kg, nhưng đến trung tuần tháng 3 giá tụt xuống còn có 6.800đ/kg và đầu tháng 4-1997 giá 1 kg hạt điều thô ở Đồng Xoài chỉ còn 5.700đ/kg. Theo các chủ đại lý mua hạt điều dự đoán, giá hạt điều có thể sẽ xuống dưới 5.000đ/kg. Phước Long là khu vực hạt điều có chất lượng tốt nhất trong tỉnh Bình Phước, giá cả cũng thường xuyên biến động. Đầu vụ giá 7.500đ/kg, nhưng đến đầu tháng 4 đã tụt xuống 6.300đ/kg. Điểm thuận lợi ở Phước Long là trên địa bàn huyện có 02 xí nghiệp tư nhân chế biến hạt điều tại chỗ, nên giá cả điều dao động không lớn lắm. Mặc dù vậy, đến thời điểm 10-4-1997, hai doanh nghiệp tư nhân này cũng chỉ mới thu mua được gần 2.000 tấn, trong khi đó sản lượng điều ở Phước Long năm 1997 ước tính đạt gần 7.000 tấn. Hai doanh nghiệp này đang thiếu vốn trầm trọng để thu mua nguyên liệu, nhưng không vay được tiền. Ở khu vực Đồng Phú, Bù Đăng… các đại lý chủ yếu dựa vào nguồn vốn của công ty XNK Thanh Lễ (Bình Dương) để thu mua hạt điều của bà con nông dân. Các chủ đại lý cho biết: họ được ứng vốn từ 5 đến 10 triệu đồng mỗi đợt thu mua. Xe của công ty sẽ đến tận nơi để chở về. Đến nay ở Đồng Phú cũng chỉ mới thu được khoảng gần 1.000 tấn. Ngoài số điều mua của bà con nông dân trong huyện, các đại lý ở Đồng Xoài còn thu mua hạt điều của bà con nông dân ở các xã Đức Liễu (Bù Đăng), Nha Bích, Minh Lập (Bình Long). Các nơi này hạt điều rất kém chất lượng. Một số người đã ngâm nước cho hạt điều sình lên, phơi ráo vỏ rồi đem bán. Mua phải những loại điều này chỉ sau một đêm là hạt mốc ra và hao cân rất nhiều.

Những năm cuối thập niên 80, đầu 90, giá hạt điều cũng “ba chìm bảy nổi” chỉ vì đầu ra bị lệ thuộc và hạt điều kém phẩm chất do sự “ma giáo” của người bán. Năm nay phải chăng giá hạt điều lại quay lại tình trạng trước kia? Thực tế hiện nay chúng ta đã có khá nhiều nhà máy chế biến, xuất khẩu điều có khả năng bao tiêu hết sản phẩm cho bà con nông dân. Nhưng vấn đề khó khăn nhất là vốn cho các nhà máy này. Theo chúng tôi được biết, công ty chế biến thực phẩm xuất nhập khẩu Đồng Nai là một đơn vị có sức mua lớn nhất ở khu vực miền Nam, nhưng hiện nay vẫn còn nợ người bán đến 16 tỉ đồng, và không còn tiền để mua thêm. Các nhà máy, các doanh nghiệp chế biến hạt điều không có tiền để mua nguyên liệu dự trữ, công nhân không có việc làm, đồng thời hạt điều phải xuất thô và theo đó giá cả tụt xuống liên tục là điều tất yếu. Giải pháp để ổn định cho sản xuất của ngành điều và để người trồng điều không nản lòng cần có sự can thiệp của Nhà nước. Cây điều cần có được cơ chế như các loại cây khác để các nhà máy, xí nghiệp tư nhân chế biến hạt điều vay được vốn ở ngân hàng. Có như vậy mới giúp họ tiếp tục thu mua điều sản xuất và dự trữ. Hạn chế và chấm dứt tình trạng xuất khẩu hạt điều thô, đẩy mạnh sản xuất tại chỗ, chắc chắn giá cả hạt điều sẽ được ổn định. Thiết nghĩ đó cũng là một trong những biện pháp để đẩy mạnh công tác “xóa đói giảm nghèo” trong các vùng nông thôn hiện nay.