Bất cập tuyển dụng, điều động giáo viên do chồng chéo giữa quản lý ngành giáo dục và địa phương

Nghị định Quy định chi tiết một số điều của Luật Nhà giáo quy định thẩm quyền điều động nhà giáo nêu rõ: Chủ tịch UBND cấp xã thực hiện thẩm quyền điều động đối với nhà giáo, cán bộ quản lý cơ sở giáo dục và nhân viên trong các cơ sở giáo dục công lập thuộc thẩm quyền.

Giám đốc Sở GD&ĐT tuyển dụng, điều động đối với nhà giáo, cán bộ quản lý và nhân viên trong các cơ sở giáo dục công lập thuộc thẩm quyền quản lý và đối với các cơ sở giáo dục liên quan đến phạm vi từ 2 đơn vị hành chính cấp xã trở lên.

Việc thuyên chuyển nhà giáo được thực hiện khi nhà giáo có nhu cầu; bảo đảm cho nhà giáo được thuận lợi trong dạy học, yên tâm công tác. Khi thuyên chuyển phải được sự đồng thuận của nhà trường nơi nhà giáo đang công tác, nơi tiếp nhận có nhu cầu và phù hợp vị trí việc làm.

Theo Bộ GD&ĐT, mầm non là bậc thiếu nhiều giáo viên nhất hiện nay.

Nghị định cũng quy định nguyên tắc dạy liên trường, liên cấp đối với nhà giáo. Trong đó, việc bố trí giáo viên dạy liên trường, liên cấp phải xem tính hợp lý về điều kiện địa lý, hoàn cảnh thực tế cũng như ý kiến của người đứng đầu cơ sở giáo dục.

Việc đánh giá nhà giáo dạy liên trường, liên cấp sẽ do người đứng đầu cơ sở giáo dục nơi nhà giáo đang dạy hợp đồng thực hiện trên cơ sở có nhận xét của trường giáo viên dạy thêm theo sự phân công.

Theo đánh giá, các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông hiện nay chưa được giao quyền tự chủ về nhân sự. Việc quản lý sử dụng đội ngũ giáo viên vẫn bị chi phối bởi nhiều cơ quan nhưng không linh hoạt dẫn đến thừa thiếu giáo viên cục bộ. Cơ sở đại học dù có chính sách tự chủ nhưng vẫn lúng túng, phần nào hạn chế trong chủ động.

Sửa chính sách từ bất cập thực tế

Trước đó, một số ý kiến cho rằng, nên giao quyền tuyển dụng giáo viên về cho các nhà trường bởi vì chính các trường mới nắm rõ thiếu giáo viên nào, chất lượng ra sao. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cũng đặt vấn đề lo ngại “không đảm bảo yếu tố khách quan” khi giao quyền tuyển dụng giáo viên cho các trường học.

Bộ GD&ĐT cũng lý giải, đội ngũ công chức cấp xã phụ trách lĩnh vực GD&ĐT nhiều người chưa có kinh nghiệm trong công tác quản lý nhà nước về giáo dục, việc phân cấp cho Sở GD&ĐT chủ trì tuyển dụng, tiếp nhận, điều động, biệt phái, thuyên chuyển giáo viên, nhân viên trong các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh là phù hợp với điều kiện, năng lực hiện có của Sở.

Sở GD&ĐT chủ trì tuyển dụng, điều chuyển giáo viên sẽ giúp giảm đầu mối trung gian, đồng bộ chất lượng tuyển dụng, tiết kiệm chi phí và tăng cơ hội cho người dự tuyển đồng thời góp phần khắc phục tình trạng thừa thiếu giáo viên cục bộ.

Mặt khác, Bộ GD&ĐT cũng chỉ ra thực tế lâu nay, việc giao thoa giữa quản lý ngành giáo dục và quản lý của địa phương đã tạo ra những bất cập trong phát triển đội ngũ nhà giáo.

Các cơ sở giáo dục là đơn vị có thẩm quyền sử dụng, quản lý nhà giáo nhưng lại không có thẩm quyền tuyển dụng, bổ nhiệm, điều động dẫn đến những việc như: thừa thiếu, điều động, bổ sung không kịp thời, chất lượng nhà giáo chưa đáp ứng yêu cầu công việc…

Bên cạnh đó, việc sử dụng giáo viên tại các địa phương, cơ sở giáo dục còn nhiều vướng mắc, bất cập. Việc chuyển biên chế suốt đời của giáo viên sang chế độ hợp đồng, hưởng lương theo vị trí việc làm nhưng không có có quy định đặc thù nên không thực hiện được điều chuyển, biệt phái từ vùng thuận lợi đến vùng khó khăn.

Đặc biệt, các quy định hiện hành chưa có nội dung điều động, thuyên chuyển, bố trí dạy liên trường, liên cấp đối với nhà giáo một cách rõ ràng mà chỉ có biệt phái. Thực tế, công tác quản lý nhà giáo những năm qua cho thấy nếu chỉ thực hiện biệt phái là chưa phù hợp với tình huống sử dụng nhà giáo.

Đánh giá tác động, Bộ GD&ĐT cho rằng, việc điều chỉnh chính sách sẽ tận dụng được nguồn lực. Điều động được nhà giáo của các cơ sở giáo dục công lập là một chính sách mới và cần thiết, là căn cứ để bố trí, phân công nhà giáo phù hợp với việc hoạt động nghề nghiệp và yêu cầu của ngành; tạo môi trường thuận lợi để nhà giáo phát huy hết năng lực sáng tạo.

Hà Linh