Bất chấp bị Mỹ trừng phạt, Huawei vẫn 'cố' tham gia vào ngành xe điện

Cơ hội từ xe điện

Tại bộ phận xe điện của Huawei, một màn hình lớn làm nổi bật hai trong số những thay đổi lớn nhất về khả năng di chuyển của con người trong 150 năm qua: từ ngựa sang ô tô và từ động cơ đốt trong sang xe điện không người lái.

Huawei không có mặt trong cuộc cách mạng ô tô đầu tiên đó, nhưng mặc dù bị nhắm mục tiêu nặng nề bởi các lệnh trừng phạt của Mỹ, gã khổng lồ công nghệ của Trung Quốc này quyết tâm không bị loại khỏi cuộc cách mạng thứ hai.

Là một trong những nhà sản xuất điện thoại thông minh lớn nhất thế giới, Huawei tin rằng họ có thể nắm bắt các phân khúc sinh lợi của ngành công nghiệp ô tô khi ngành này chuyển đổi nhờ tự động hóa và điện khí hóa.

Tham vọng của Huawei bao gồm cung cấp cho các nhà sản xuất ô tô phần cứng bao gồm thiết bị viễn thông, màn hình và hệ thống thông tin giải trí, cho đến phát triển phần mềm cho các hệ thống xe không người lái tiên tiến và chip máy tính, nhưng vấn đề khác biệt của Huawei là họ không có kế hoạch tự chế tạo ô tô.

"Dù ô tô của Huawei có tốt đến đâu, thì cùng lắm chúng cũng chỉ giống như điện thoại di động, chiếm 10 đến 20% thị trường", chủ tịch hiện tại Xu Zhijun trả lời phỏng vấn gần đây với phương tiện truyền thông nhà nước Trung Quốc.

Thay vào đó, ông Xu cho biết, tham vọng ô tô của Huawei là trở thành "phiên bản Trung Quốc của Bosch", ám chỉ gã khổng lồ công nghiệp Đức đã tạo ra doanh thu hơn 50 tỷ USD từ đơn vị dịch vụ và phụ tùng di động vào năm ngoái.

Huawei gia nhập thị trường ô tô khi sự thống trị của Trung Quốc về tài nguyên, sản xuất và công nghệ được sử dụng để sản xuất xe điện đang chuyển đổi một ngành công nghiệp do các công ty từ Mỹ, Châu Âu và gần đây hơn là Nhật Bản và Hàn Quốc thống trị trong nhiều thập kỷ.

Vincent Sun, một nhà phân tích vốn chủ sở hữu theo dõi lĩnh vực ô tô của Trung Quốc cho nhóm nghiên cứu đầu tư Morningstar, cho biết các doanh nghiệp viễn thông, thiết kế chip và điện thoại thông minh của Huawei có "nhiều điểm tương đồng" với công nghệ hỗ trợ cho những chiếc ô tô ngày càng tiên tiến.

“Huawei là một sự khác biết”, Sun đồng thời nói thêm rằng các công ty ô tô truyền thống cần tăng chi tiêu cho nghiên cứu và phát triển để tránh trở nên lỗi thời “như Nokia”, ám chỉ đến việc nhà sản xuất điện thoại Phần Lan không thích nghi được với kỷ nguyên điện thoại thông minh.

Khi quá trình chuyển đổi sang xe điện diễn ra nhanh chóng, doanh thu dịch vụ toàn cầu chỉ riêng từ xe taxi robot được dự báo sẽ đạt mức cao tới 1,2 nghìn tỷ USD mỗi năm, theo IDTechEx, một công ty nghiên cứu thị trường của Anh.

Dấu hỏi chiến lược

Tuy nhiên, bước tiến vào thị trường xe điện của Huawei cũng đặt ra câu hỏi về cách các thị trường nước ngoài sẽ đối xử với công ty do người sáng lập Ren Zhengfei lãnh đạo.

Trong nhiều năm qua, công ty này đã là tâm điểm của căng thẳng Mỹ-Trung trong bối cảnh Washington cáo buộc Huawei có nguy cơ an ninh quốc gia. Tham vọng toàn cầu của công ty đã bị kìm hãm bởi các hạn chế do Mỹ đứng đầu đối với doanh số bán hàng viễn thông và quyền tiếp cận công nghệ chip tiên tiến của công ty.

Thượng nghị sĩ Marco Rubio, người được Tổng thống đắc cử Donald Trump chọn làm ngoại trưởng, đã cáo buộc vào tháng 10 rằng một trong những "mục tiêu chính" của Huawei là mở rộng khả năng do thám và phá hoại thông tin liên lạc.

Huawei đã dành năm năm và ít nhất 5,6 tỷ USD cho hoạt động nghiên cứu và phát triển liên quan đến xe điện, một phần trong quá trình tìm kiếm động lực tăng trưởng mới. Các giám đốc điều hành tin rằng Huawei đang sẵn sàng tận dụng hàng chục công nghệ của Trung Quốc, từ chip, radar và camera đến trí tuệ nhân tạo, trung tâm dữ liệu, hệ thống lái xe tự động và thông tin giải trí.

Tập đoàn này đã báo cáo doanh thu là 4,7 tỷ nhân dân tệ (655 triệu USD) từ đơn vị kinh doanh ô tô mới thành lập của mình vào năm ngoái, nhiều hơn gấp đôi so với năm trước nhưng ít hơn 1% trong tổng số 704 tỷ nhân dân tệ của tập đoàn.

Vào tháng 1, công ty tư nhân này đã chuyển sang tách mảng kinh doanh xe điện của mình, đăng ký một thực thể mới, Yinwang, để tiếp thị các hệ thống và thành phần tập trung vào xe điện, bao gồm phần mềm lái xe tự động.

Kể từ đó, Huawei đã bán cổ phần 10% trong công ty cho Avatr Technology, một công ty khởi nghiệp về xe điện do Changan Automobile do nhà nước hậu thuẫn và nhà sản xuất pin lớn nhất thế giới CATL sở hữu, và cho nhà sản xuất ô tô có trụ sở tại Trùng Khánh Seres.

Các thỏa thuận định giá Yinwang ở mức 16 tỷ USD, không kém xa vốn hóa thị trường của đơn vị niêm yết của Geely, một trong những nhà sản xuất ô tô tư nhân lớn nhất Trung Quốc. Và Huawei vẫn đang tìm kiếm các nhà đầu tư chiến lược mới.

Tập đoàn đã thiết lập quan hệ đối tác với một nhóm các nhà sản xuất ô tô truyền thống của Trung Quốc, chẳng hạn như các tập đoàn do nhà nước hậu thuẫn là Chery, Seres, BAIC và JAC, và đã tham gia chặt chẽ vào việc phát triển và bán ô tô, bao gồm cả việc tận dụng mạng lưới bán lẻ khổng lồ của mình.

Phao cứu sinh

Đối với các thương hiệu Trung Quốc truyền thống, sự hợp tác với Huawei là một đường dây cứu sinh để chuyển sang xe điện sau nhiều năm doanh số giảm và tình trạng dư thừa công suất lớn ở xe chạy bằng xăng.

Huawei cũng đã ký kết các thỏa thuận hẹp hơn nhưng có thể quan trọng hơn, cung cấp các giải pháp phần mềm và phần cứng. Điều này bao gồm việc bán hệ thống lái xe tự động tiên tiến của mình cho một số mẫu xe do BYD sản xuất, tập đoàn được Warren Buffett hậu thuẫn đang thách thức Tesla trở thành nhà sản xuất xe điện lớn nhất thế giới.

Bất chấp bối cảnh địa chính trị, các công ty nước ngoài trong các liên doanh của Trung Quốc, bao gồm Audi của Đức và Toyota và Nissan của Nhật Bản, cũng đang hợp tác với Huawei về công nghệ lái xe tiên tiến khi họ cố gắng tồn tại trước sự tấn công dữ dội từ đối thủ cạnh tranh của Trung Quốc.

Bill Russo, cựu giám đốc Chrysler tại Trung Quốc và là người sáng lập công ty tư vấn Automobility, cho biết Huawei nằm trong nhóm các công ty internet và nhà sản xuất thiết bị khổng lồ của Trung Quốc, bao gồm cả Baidu, Alibaba, Tencent và Xiaomi, đang mở ra các luồng doanh thu mới và "định kỳ" liên quan đến xe điện.

Trong 10 tháng đầu năm nay, doanh số bán các mẫu xe do Huawei và bốn đối tác chính của hãng là Chery, Seres, BAIC và JAC cùng phát triển đã đạt tổng cộng 353.600 chiếc. Đối tác thứ năm, GAC do nhà nước hậu thuẫn, đã được công bố vào cuối tháng 11.

Doanh số bán hàng chủ yếu do xe Aito, do liên doanh Seres-Huawei sản xuất, chiếm gần 4% thị trường xe điện hybrid cắm điện và chạy bằng pin. Để so sánh, Tesla chiếm 6% thị trường xe điện với hơn 500.000 xe và BYD chiếm 35% với 2,9 triệu xe.

Huawei cũng đang nhắm đến mục tiêu tăng trưởng thông qua sự gia tăng tự động hóa trong các phương tiện thương mại để sử dụng trong các mỏ, cảng và các trung tâm hậu cần khác. Tập đoàn này đang quảng cáo khả năng liên kết đội xe vận tải và hậu cần với các trung tâm dữ liệu toàn cầu của mình.

Christoph Weber, người đứng đầu bộ phận kinh doanh Trung Quốc của tập đoàn phần mềm kỹ thuật Thụy Sĩ AutoForm, cho rằng Huawei đã chứng minh cách các tập đoàn công nghệ có ít kinh nghiệm trong ngành công nghiệp ô tô có thể nhanh chóng tăng thị phần và gây ra mối đe dọa hiện hữu đối với những công ty đương nhiệm.

"Rõ ràng là ngành công nghệ và ô tô đang hợp nhất", ông Christoph Weber nói. "Điều này khiến những người trong ngành khác phải chịu nhiều áp lực hơn nữa".

Nam Nguyễn