Bất chấp thuế Trump, hàng hóa 'made in Vietnam' ào ạt phủ sóng kệ hàng siêu thị Mỹ

Nếu như trước đây, sản phẩm “Made in Vietnam” thường chỉ hiện diện trong các cửa hàng châu Á, thì nay đã trở thành lựa chọn quen thuộc trong giỏ hàng của người tiêu dùng Mỹ tại những hệ thống bán lẻ lớn nhất thế giới. Sự mở rộng nhanh chóng này phản ánh sức cạnh tranh ngày càng gia tăng của doanh nghiệp Việt trong chuỗi cung ứng toàn cầu, và cho thấy vị thế mới của Việt Nam như một trung tâm sản xuất và logistics quan trọng đối với thị trường tiêu dùng lớn nhất thế giới.

DẤU ẤN TRONG NHỮNG NGÀNH HÀNG CHỦ LỰC

Khi nhìn ở góc độ tổng thể, sự hiện diện của hàng Việt tại Mỹ đôi khi khó có số liệu công bố tỷ lệ cụ thể về thị phần trên các kệ hàng. Tuy nhiên, nếu tách theo từng ngành hàng cụ thể, bức tranh lại trở nên rõ ràng hơn.

Ở nhiều phân khúc quan trọng, từ giày dép, đồ gỗ nội thất cho đến may mặc xuất xứ Việt Nam đang nổi lên như một trong những nguồn cung chủ lực, góp phần định hình cách mà các chuỗi bán lẻ khổng lồ như Walmart hay Costco thiết kế danh mục sản phẩm. Nói cách khác, khi soi chiếu theo ngành, sự hiện diện của hàng Việt Nam trong nhu cầu sinh hoạt của người dân Mỹ không hề nhỏ.

Da giày là minh chứng điển hình, theo Hiệp hội Các nhà phân phối và bán lẻ giày dép Mỹ (FDRA), Việt Nam hiện chiếm khoảng 24% tổng lượng giày dép nhập khẩu vào Mỹ, chiếm thứ hai thị phần. Điều này có nghĩa là cứ bốn đôi giày được người Mỹ mua thì có ít nhất một đôi xuất xứ từ Việt Nam. Từ các thương hiệu thể thao toàn cầu như Nike, Adidas cho đến các chuỗi bán lẻ thời trang nhanh, giày Việt Nam đã trở thành mắt xích không thể thiếu trong chuỗi cung ứng.

Gạo Việt được người Mỹ ưa chuộng

Ở lĩnh vực đồ gỗ và nội thất, Việt Nam đã vươn lên trở thành nhà cung cấp số một cho Mỹ. Năm 2024, kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ Việt Nam sang Mỹ đạt trên 10 tỷ USD, chiếm tỷ trọng áp đảo trong tổng nhập khẩu của thị trường này. Các mặt hàng từ bàn ghế phòng khách, tủ bếp, cho đến sản phẩm ngoài trời đều có chỗ đứng vững chắc tại Costco, Home Depot hay những đại siêu thị chuyên ngành.

Ngành may mặc cũng là một trụ cột, số liệu từ Văn phòng Dệt may Mỹ (OTEXA), Việt Nam chiếm gần 17% thị phần nhập khẩu quần áo của Mỹ đứng thứ 3 thị phần. Con số này mang ý nghĩa đặc biệt khi quần áo là “xương sống” trong giỏ tiêu dùng bình dân Mỹ, hiện diện dày đặc ở Walmart, Target, hay Amazon. Các nhà bán lẻ thời trang nhanh chọn Việt Nam không chỉ vì chi phí sản xuất cạnh tranh, mà còn bởi khả năng đáp ứng đơn hàng lớn với tốc độ nhanh, yếu tố sống còn trong ngành “fast fashion”.

Không chỉ ở các ngành công nghiệp xuất khẩu chủ lực, nông sản Việt Nam cũng ngày càng hiện diện nhiều hơn tại các siêu thị Mỹ. Điển hình, giữa năm nay, Thương vụ Việt Nam tại San Francisco cho biết, vải thiều Việt Nam lần đầu tiên được bày bán tại Costco, chuỗi bán lẻ lớn nhất nước Mỹ với 635 cửa hàng trên khắp nước Mỹ và Canada

Vải thiều Việt Nam lần đầu xuất hiện trên kệ hàng của Costco

Từ những chuyến hàng vải thiều đầu tiên vào Costco đến xoài, thanh long, chôm chôm có mặt tại các kệ trái cây tươi ở Safeway hay Whole Foods, sản phẩm nông nghiệp Việt đã dần bước vào sân chơi vốn khắt khe về chất lượng và truy xuất nguồn gốc.

Sự có mặt của trái cây, hạt điều, cà phê hay thủy sản Việt Nam trong giỏ hàng người Mỹ khẳng định uy tín chất lượng, mở ra triển vọng đa dạng hóa danh mục hàng hóa Việt trong chuỗi bán lẻ toàn cầu.

Nhìn rộng ra, những số liệu này cho thấy dù người tiêu dùng Mỹ thường ít để ý đến nhãn xuất xứ khi mua sắm, thì hàng Việt vẫn len lỏi khắp kệ hàng: từ đôi giày thể thao họ mang hàng ngày, bộ bàn ghế gỗ trong phòng khách, cho đến chiếc áo thun mua vội trong siêu thị. Sự hiện diện này phản ánh vị thế ngày càng vững chắc của Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu, đồng thời mở ra dư địa lớn để các doanh nghiệp trong nước tiến sâu hơn vào phân khúc trung và cao cấp – nơi biên lợi nhuận và sức cạnh tranh còn rất đáng kể.

TỪ KỆ HÀNG ĐẾN TRUNG TÂM LOGISTICS

Mới đây, từ cuối tháng 7, Walmart chính thức hợp tác với Việt Nam để thúc đẩy chuỗi cung ứng sản xuất, vận chuyển hàng nguyên container trực tiếp từ Việt Nam đến Mỹ.

Theo đó, Tập đoàn Walmart vừa chính thức mở rộng dịch vụ vận tải đường biển quốc tế sang Việt Nam, bổ sung hai cảng trọng điểm tại TP.HCM và Hải Phòng vào mạng lưới hậu cần. Đây là lần đầu tiên chương trình Walmart Cross Border vươn ra ngoài lãnh thổ Trung Quốc, đánh dấu bước ngoặt chiến lược trong việc đa dạng hóa nguồn cung.

Động thái này giúp các nhà bán hàng trên Walmart Marketplace sản xuất hoặc lấy hàng tại Việt Nam có thể vận chuyển nguyên container trực tiếp sang Mỹ, sau đó tích hợp liền mạch vào hệ thống Fulfillment Services (WFS) của Walmart, với các trung tâm xử lý trải rộng từ California đến Kansas và Texas. Thời gian giao hàng được rút ngắn, chi phí tối ưu hơn, đồng thời nâng cao tính linh hoạt trong quản lý tồn kho.

Người bán trên Walmart Marketplace hiện có thể vận chuyển hàng nguyên container trực tiếp từ Việt Nam đến Hoa Kỳ

Việc mở rộng sang Việt Nam diễn ra trong bối cảnh các nhà bán lẻ Mỹ tìm cách giảm phụ thuộc vào Trung Quốc, nơi nhiều mặt hàng chịu thuế suất cao tới 55%. Trái lại, hàng hóa từ Việt Nam thường có thuế suất thấp hơn khoảng 20%, giúp gia tăng sức cạnh tranh. Không chỉ vậy, xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ trong 7 tháng đầu năm 2024 đạt tới 85,1 tỷ USD, tăng gần 28% so với cùng kỳ, cho thấy vai trò ngày càng lớn của Việt Nam trong bản đồ thương mại toàn cầu.

Walmart cũng đưa ra các ưu đãi hỗ trợ nhà bán hàng trong mùa cao điểm: miễn phí lưu kho giai đoạn tháng 10–12, giảm 30% phí dịch vụ đa kênh cho tới đầu tháng 10. Những chính sách này cho thấy Walmart đang chủ động định vị Việt Nam như một mắt xích chiến lược trong cuộc cạnh tranh logistics với Amazon và các nền tảng thương mại điện tử toàn cầu khác.

Walmart là tập đoàn bán lẻ lớn nhất thế giới, có trụ sở tại Bentonville, bang Arkansas, Mỹ, được thành lập năm 1962 bởi Sam Walton. Với mô hình “giá rẻ mỗi ngày”, Walmart nhanh chóng mở rộng thành chuỗi siêu thị và đại siêu thị phủ khắp nước Mỹ và nhiều quốc gia khác. Hiện nay, Walmart vận hành hàng chục nghìn điểm bán lẻ và nền tảng thương mại điện tử tại hơn 19 thị trường toàn cầu, nhiều năm liền dẫn đầu bảng xếp hạng Fortune Global 500 về doanh thu.

Không chỉ là nhà bán lẻ, Walmart còn được xem là biểu tượng của sức mạnh chuỗi cung ứng hiện đại, kết hợp khả năng quản lý logistics, công nghệ và quy mô khổng lồ để duy trì lợi thế cạnh tranh.

Walmart không phải trường hợp đơn lẻ, xu hướng tìm kiếm nguồn hàng từ Việt Nam còn thể hiện rõ qua động thái của nhiều doanh nghiệp Mỹ khác. Theo thông tin từ Chi nhánh Thương vụ Việt Nam tại Houston, Texas (Mỹ), một đoàn gồm những nhà nhập khẩu, phân phối, bán buôn và dịch vụ logistics lớn nhất bang Texas sẽ có mặt tại TP.HCM trong tháng 9 tới để tham dự Vietnam International Sourcing 2025 (VIS 2025).

Danh sách các doanh nghiệp tham gia khá đa dạng, từ L&V Food Supply, C&T Produce Wholesale, Ca Mau Supermarket, đến Port Houston và Morris International Beverage (MIB). Họ đến Việt Nam không chỉ để khảo sát, mà còn nhằm tìm kiếm đối tác cung ứng hàng hóa trong nhiều lĩnh vực: cơ khí – điện tử, chế tạo máy, dệt may, da giày, nhựa – hóa chất, thực phẩm – đồ uống, thủ công mỹ nghệ, nội thất…

Việc cả tập đoàn bán lẻ khổng lồ như Walmart mở rộng logistics tại Việt Nam, lẫn các nhà phân phối vùng Houston trực tiếp đến tìm đối tác, đều cho thấy một thực tế: hàng Việt Nam không còn chỉ là nguồn cung thay thế, mà đang dần trở thành lựa chọn ưu tiên của nhiều doanh nghiệp Mỹ trong bối cảnh thương mại toàn cầu nhiều biến động.

Bảo An