Bất động sản vẫn là điểm sáng thu hút vốn FDI
Số liệu từ Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho thấy, tính đến ngày 20/9, tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đăng ký vào Việt Nam đạt 18,7 tỷ USD, giảm 15,3% so với cùng kỳ năm 2021. Đáng chú ý, lĩnh vực kinh doanh bất động sản tiếp tục đứng ở vị trí thứ 2 trong danh sách các ngành thu hút vốn FDI với hơn 3,5 tỷ USD, chiếm gần 19% tổng vốn đầu tư đăng ký. Con số này tăng gần gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái với chỉ gần 1,8 tỷ USD.
3,5 tỷ USD vốn FDI đã rót vào bất động sản
Thống kê của Cục Đầu tư nước ngoài cho thấy, các nhà đầu tư ngoại từ đầu năm đến nay đã đầu tư vào 53 tỉnh, thành phố trên cả nước. Trong đó, dẫn đầu là TP. Hồ Chí Minh với tổng vốn đầu tư đăng ký trên 2,96 tỷ USD, chiếm 15,8% tổng vốn đầu tư đăng ký và tăng 26,2% so với cùng kỳ năm 2021. Bình Dương đứng thứ hai với trên 2,7 tỷ USD, chiếm 14,4% tổng vốn, tăng trên 58% so với cùng kỳ. Bắc Ninh xếp thứ ba với tổng vốn đăng ký 1,78 tỷ USD, chiếm 9,5% tổng vốn và tăng gấp 2,1 lần so với cùng kỳ năm 2021.
Còn nếu xét về số dự án mới, các nhà đầu tư nước ngoài cũng tập trung đầu tư nhiều tại các thành phố lớn, có cơ sở hạ tầng thuận lợi như TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội. Singapore hiện là quốc gia có vốn đầu tư vào Việt Nam cao nhất từ đầu năm đến nay với tổng vốn trên 4,75 tỷ USD. Hàn Quốc đứng thứ hai với trên 3,8 tỷ USD và Nhật Bản đứng thứ ba với tổng vốn đầu tư đăng ký trên 1,9 tỷ USD...
Các chuyên gia kinh tế cho rằng, trong bối cảnh hai dòng vốn là tín dụng ngân hàng và trái phiếu doanh nghiệp đổ vào bất động sản bị hạn chế, thì vốn FDI tiếp tục là điểm sáng.
2 vướng mắc cần tháo gỡ
Mặc dù đứng ở vị trí thứ 2 trong danh sách các ngành thu hút vốn FDI, song theo đánh giá của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, vấn đề thu hút vốn FDI vào lĩnh vực bất động sản theo đầu tư mới hiện vẫn có 2 vướng mắc cần tháo gỡ.
Trước tiên là việc chỉ có các dự án kinh doanh xây dựng nhà để bán kết hợp với cho thuê mới được giao đất, việc bồi thường giải phóng mặt bằng do Nhà nước thực hiện nhưng rất chậm mà doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài không có quyền thỏa thuận hoặc thương lượng với người dân.
Cùng với đó, các dự án bất động sản có vốn đầu tư nước ngoài chỉ được thuê đất của nhà nước, gặp nhiều khó khăn, một trong những lý do là không được thỏa thuận trực tiếp với người dân.
Theo nhận định của Savills Việt Nam, cùng với đà tăng trưởng của nền kinh tế trong năm 2022, thị trường bất động sản công nghiệp đang đứng trước nhiều cơ hội phát triển. Các khu công nghiệp tại hai đầu cầu kinh tế lớn đạt tỷ lệ lấp đầy cao. Đây cũng là một trong những yếu tố đưa công nghiệp Việt Nam trở thành “bến đỗ” cho vốn đầu tư nước ngoài.
Nghiên cứu mới đây của Savills Việt Nam cũng cho thấy, những tín hiệu tích cực của nền kinh tế cũng là một trong những yếu tố quan trọng, quyết định mức độ hấp dẫn của nền công nghiệp nước nhà đối với vốn FDI.
Cùng với đó, có 5 nhân tố khác đang tác động tích cực đến kết quả hoạt động của công nghiệp Việt Nam.
Trước hết là chính sách mở cửa biên giới được áp dụng từ sớm đã tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp đến và làm việc tại Việt Nam; trong khi đó nước láng giềng Trung Quốc vẫn duy trì chính sách “Zero Covid”. Điều này thúc đẩy làn sóng dịch chuyển của doanh nghiệp quốc tế sang các nước trong khu vực Đông Nam Á, đặc biệt là Việt Nam.
Không chỉ hưởng lợi từ làn sóng ấy, tiềm năng của Việt Nam còn nằm ở các hiệp định thương mại tự do, điển hình là hiệp định EVFTA đã giúp Việt Nam thu hút nhiều hơn các nhà đầu tư từ châu Âu. Một yếu tố khác đang góp phần tạo môi trường đầu tư an toàn đến từ sự ổn định của tỷ giá VND/USD so với tỷ giá ở một số nước trong vùng như Indonesia, Thái Lan, Ấn Độ và Malaysia.
Điểm đến hấp dẫn của các nhà sản xuất
Nhận định thêm về các dòng vốn FDI đổ vào bất động sản, bà Trang Bùi - Tổng giám đốc công ty Cushman & Wakefield Việt Nam, cho rằng một trong những yếu tố hấp dẫn các nhà đầu tư khi rót tiền vào thị trường Việt Nam đó là đồng Việt Nam (VND) ổn định so với các đồng ngoại tệ khác như của Thái Lan, Indonesia... Bên cạnh đó, việc tham gia nhiều hiệp định thương mại (FTA), đẩy mạnh xuất khẩu đã giúp Việt Nam được xem như điểm đến hấp dẫn cho các nhà sản xuất.
Bên cạnh đó, Chính phủ cũng đang đưa ra các chính sách kích cầu du lịch nhằm thúc đẩy các hoạt động kinh doanh, cho thuê và hoàn thiện thủ tục đầu tư. Hơn nữa, các nhà đầu tư nước ngoài còn được hưởng lợi từ chính sách đưa thuế thu nhập doanh nghiệp về 0% trong 4 năm đầu hoạt động và giảm 50% trong 5 năm tiếp theo.
Ngoài ra, Chính phủ cũng giúp các doanh nghiệp thu hút người lao động nhờ các Nghị định hỗ trợ công nhân sở hữu nhà ở xã hội trong khu công nghiệp, tận dụng hiệu quả ưu thế vốn có của Việt Nam về lực lượng lao động dồi dào.
Một chuyên gia của Savills nhận định, công nghiệp Việt Nam vẫn đang sở hữu vị thế thuận lợi để thu hút dòng vốn FDI. Bằng chứng là các khu bất động sản công nghiệp vẫn đạt công suất hoạt động cao cùng nhiều dự án mới tiềm năng được triển khai.
9 khu công nghiệp dự kiến đi vào hoạt động trong giai đoạn 2023 - 2025
Đứng trước làn sóng công nghiệp vào Việt Nam, Chính phủ đã đưa ra những định hướng phát triển và bổ sung nguồn cung bất động sản trên cả nước. Trong 2 quý đầu của năm 2022, đã có 9 khu công nghiệp mới được phê duyệt và sẽ đi vào hoạt động trong giai đoạn 2023 - 2025 với tổng diện tích 2.472 ha, tổng vốn đầu tư lên đến 29,4 nghìn tỷ đồng. Riêng tại Hà Nội, UBND Thành phố đã phê duyệt đề án thành lập 2 - 5 khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2025 tại Sóc Sơn, Đông Anh, Bắc Thường Tín, Phú Nghĩa và Phụng Hiệp.