Bất ngờ phát hiện ung thư phổi khi đi khám sức khỏe định kỳ

Ở giai đoạn đầu (giai đoạn I), nếu ung thư phổi được phát hiện và phẫu thuật cắt bỏ triệt để, tỷ lệ sống trên 5 năm có thể đạt tới 90%. Người bệnh thường không cần hóa trị hay xạ trị bổ sung. Việc ứng dụng robot trong phẫu thuật giúp thao tác chính xác, ít xâm lấn, bảo tồn mô lành, giúp người bệnh hồi phục nhanh và giảm biến chứng.

Bất ngờ phát hiện ung thư phổi khi đi khám sức khỏe định kỳ

Không có bất kỳ triệu chứng bất thường nào, hai phụ nữ trung niên tại TP HCM được chẩn đoán ung thư phổi giai đoạn sớm khi đi khám sức khỏe định kỳ.

Một bệnh nhân 50 tuổi được phát hiện nốt mờ 11 mm ở thùy trên phổi phải qua chụp CT ngực liều thấp tại Bệnh viện Chợ Rẫy. Kết quả PET/CT cho thấy tổn thương nghi ngờ ung thư giai đoạn sớm, chưa di căn. Bệnh nhân được định vị khối u bằng kim, sau đó phẫu thuật nội soi robot cắt thùy phổi và nạo hạch triệt để.

Sau một ngày, người bệnh hồi phục nhanh và xuất viện vào ngày thứ tư. Giải phẫu bệnh xác định đây là ung thư biểu mô tuyến giai đoạn 1A. Nhờ phát hiện sớm, bệnh nhân không cần hóa trị và hiện sức khỏe ổn định sau ba năm theo dõi.

Trường hợp khác, một phụ nữ 55 tuổi được phát hiện nốt mờ 9 mm ở phổi phải khi chụp CT ngực độ phân giải cao, dù hoàn toàn không có triệu chứng. Bệnh nhân được phẫu thuật nội soi robot cắt thùy phổi, xuất viện sau bốn ngày. Hiện sức khỏe ổn định, đã trở lại công việc bình thường và không tái phát sau hai năm theo dõi.

Ung thư phổi tiến triển âm thầm và dễ nhầm lẫn với các bệnh lý hô hấp thông thường

Biểu hiện của ung thư phổi

Ung thư phổi là căn bệnh nguy hiểm, tiến triển âm thầm và dễ nhầm lẫn với các bệnh lý hô hấp thông thường, khiến nhiều người phát hiện muộn.

Ung thư phổi được chia thành hai nhóm chính:

Ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC): chiếm 80–85% các trường hợp, gồm các thể như ung thư biểu mô tuyến, tế bào vảy, tế bào lớn.
Ung thư phổi tế bào nhỏ (SCLC): chiếm khoảng 15–20%, thường gặp ở người hút thuốc lá nhiều.

Ở giai đoạn sớm, bệnh thường không có triệu chứng rõ rệt, đôi khi chỉ biểu hiện bằng ho kéo dài, ho có đờm lẫn máu hoặc uống thuốc không hiệu quả. Khi bệnh tiến triển, ung thư có thể di căn đến hạch bạch huyết, xương, gan, não hoặc tuyến thượng thận, gây ra các triệu chứng nặng hơn.

Những dấu hiệu cảnh báo thường gặp gồm: ho kéo dài, đôi khi có đờm hoặc máu; đau ngực tăng khi thở sâu hoặc ho; khàn tiếng, hụt hơi, thở khò khè; suy nhược, mệt mỏi, chán ăn, sụt cân không rõ nguyên nhân.

Ở giai đoạn muộn, bệnh nhân có thể xuất hiện cơn đau lan ra lưng, vai hoặc đầu; sụt cân nhanh; mệt mỏi kéo dài; đau vùng xương hông, lưng hoặc sườn – dấu hiệu cho thấy khối u đã di căn.

Một số trường hợp ung thư phổi hoàn toàn không có biểu hiện rõ ràng và chỉ được phát hiện tình cờ qua chụp X-quang hoặc CT ngực.

Những ai cần tầm soát ung thư phổi?

Tầm soát ung thư phổi là biện pháp quan trọng giúp phát hiện bệnh ngay cả khi chưa có triệu chứng, nâng cao hiệu quả điều trị, giảm đau đớn, ngăn di căn và biến chứng.

Các nhóm được khuyến nghị tầm soát định kỳ ít nhất mỗi năm một lần hoặc sớm hơn theo chỉ định của bác sĩ:

Nhóm nguy cơ trung bình: người trên 50 tuổi, không hút thuốc nhưng thường xuyên tiếp xúc với khói thuốc thụ động hoặc đã từng hút thuốc nhưng ngưng trên 15 năm.
Nhóm nguy cơ cao: người trên 50 tuổi hút thuốc lá nhiều, tương đương 30 gói/năm (một gói mỗi ngày trong 30 năm hoặc hai gói mỗi ngày trong 15 năm).

Đặc biệt, những người có biểu hiện như ho kéo dài, ho ra máu, đau ngực, thay đổi giọng nói, khò khè khó thở, đau khi nuốt, cơ thể suy nhược hoặc mệt mỏi kéo dài cần đi tầm soát ngay.

Cách phòng ngừa ung thư phổi

Hiện chưa có biện pháp phòng ngừa tuyệt đối, nhưng có thể giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh bằng cách:

Không hút thuốc lá và tránh xa khói thuốc.
Hạn chế tiếp xúc với khói bụi, đeo khẩu trang khi làm việc trong môi trường ô nhiễm.
Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, bổ sung nhiều rau xanh và trái cây tươi.
Tập thể dục đều đặn, giữ tinh thần thoải mái.
Khám sức khỏe định kỳ 6 tháng đến 1 năm/lần để phát hiện sớm tổn thương phổi (nếu có) và điều trị kịp thời.

BS. Nguyễn Văn Dũng