Bất ổn leo thang tại Afghanistan

Theo Reuters, ngày 12-7, các tay súng của lực lượng Taliban đã bao vây thành phố Ghazni, thủ phủ tỉnh cùng tên ở miền Trung Afghanistan, chiếm nhà của dân thường để chống lại các lực lượng an ninh. Đây là cuộc tấn công mới nhất của Taliban vào thủ phủ của một tỉnh khi lực lượng này thúc đẩy chiến dịch bao vây các thành phố và giành quyền kiểm soát lãnh thổ Afghanistan. Động thái này diễn ra trong bối cảnh các lực lượng nước ngoài đang rút quân khỏi Afghanistan. Hassan Rezayi, một thành viên của Hội đồng tỉnh Ghazni nhấn mạnh: “Tình hình ở thành phố Ghazni đang rất nguy cấp... Taliban sử dụng nhà dân làm nơi ẩn náu và nã đạn vào Lực lượng quốc phòng và an ninh Afghanistan (ANDSF). Điều này khiến ANDSF gặp nhiều khó khăn trong hoạt động chống lại Taliban”.

Các binh sĩ Afghanistan đi tuần tra một khu vực ở tỉnh Laghman của nước này. Ảnh: Reuters

Bạo lực đã gia tăng ở Afghanistan kể từ khi Tổng thống Mỹ Joe Biden tuyên bố hồi tháng 4 năm nay rằng nước này sẽ rút quân vào ngày 11-9, kết thúc 20 năm triển khai lực lượng ở quốc gia Tây Nam Á này. Gần đây, Tổng thống Mỹ thông báo quân đội nước này sẽ rút quân hoàn toàn khỏi Afghanistan vào cuối tháng 8 tới, sớm hơn dự định ban đầu. Sau khi Mỹ tăng cường rút quân, Taliban đã tiến hành dồn dập các chiến dịch mở rộng lãnh thổ. Giới chức Afghanistan thừa nhận các tay súng Taliban đang tận dụng sự rút quân của Mỹ, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và các nước khác để tấn công và chiếm giữ một số địa phương.

Việc các lực lượng nước ngoài rút khỏi Afghanistan làm dấy lên lo ngại rằng quân đội nước này sẽ chịu sức ép lớn trước sự tấn công mạnh mẽ của Taliban. Nga gần đây đã kêu gọi Mỹ cần thể hiện trách nhiệm khi rút quân trong bối cảnh Taliban đẩy mạnh hoạt động. Phó thư ký Hội đồng An ninh Liên bang Nga Alexander Venediktov nhấn mạnh: “Hoạt động rút quân cần tiến hành một cách có trách nhiệm nhằm bảo đảm không ảnh hưởng tới an ninh tại Afghanistan. Đây là điều quan trọng nhất”.

Cộng đồng quốc tế lo ngại rằng bất ổn tại Afghanistan có thể lan sang các quốc gia khác và gây rối loạn khu vực. Do đó, gần như tất cả quốc gia sát biên giới với Afghanistan đã tăng cường an ninh để ngăn chặn bất ổn. Trong khi đó, Ấn Độ đã tạm thời rút các nhân viên, quan chức ở lãnh sự quán tại thành phố Kandahar về nước. Trong một tuyên bố, Bộ Ngoại giao Ấn Độ cho biết, lãnh sự quán Ấn Độ tại Kandahar tạm thời do các nhân viên là người địa phương điều hành.

Giữa lúc bất ổn leo thang, các cuộc đàm phán hòa bình giữa Chính phủ Afghanistan và Taliban vẫn được thúc đẩy nhưng chưa đạt nhiều tiến triển. Trong bối cảnh lực lượng an ninh Afghanistan đang phải đương đầu với làn sóng bạo lực do chiến dịch tấn công của Taliban, quốc gia Tây Nam Á đã kêu gọi các nước châu Âu tạm dừng việc ép trục xuất những người di cư nước này trong 3 tháng tới. Bộ Người tị nạn và Hồi hương Afghanistan nêu rõ: “Sự leo thang bạo lực từ các tay súng Taliban và sự lây lan làn sóng Covid-19 thứ ba đã gây ra một loạt bất ổn về kinh tế và xã hội, tạo ra những quan ngại và thách thức cho người dân".

Afghanistan hiện đang đối mặt với tình trạng khủng hoảng nhân đạo trầm trọng với hơn 18,4 triệu người, tương đương hơn 1/3 dân số, cần hỗ trợ nhân đạo. Ngoài nỗi lo an ninh, việc bạo lực gia tăng còn đe dọa đến nỗ lực đưa hàng viện trợ và thuốc men từ bên ngoài vào Afghanistan trong bối cảnh đại dịch Covid-19 đang hoành hành.

LÂM ANH