Bát Xát: Bất cập trong xử lý rác thải nông thôn

Xã nông thôn mới vẫn ô nhiễm môi trường

Những ngày sau Tết Nguyên đán Canh Tý 2020, chúng tôi có mặt tại xã Bản Vược, huyện Bát Xát. Trung tâm xã Bản Vược là khu vực tập trung đông dân cư, đặc biệt là nhiều hộ kinh doanh, buôn bán và các nhà trọ, vì ở đây có chợ, cửa khẩu phụ Bản Vược. Điều khiến chúng tôi khá bất ngờ là cách chợ Bản Vược không xa, ngay trước khu dân cư là nơi tập kết rác thải với đủ loại bốc mùi khó chịu. Cạnh khu tập kết rác là hơn chục xe rác đầy chưa được chở đi, xếp thành hàng dài.
Không chỉ khu gần chợ Bản Vược mà trên Tỉnh lộ 156 đoạn qua thôn 2 của xã Bản Vược và khu vực gần Trạm Y tế, Trường Tiểu học xã Bản Vược cũng tồn những bãi rác to nhỏ khác nhau tràn ra cả lòng đường. Trước cửa các hộ đều là những xô rác đầy chưa được thu gom. Những đống rác không chỉ gây mất mỹ quan mà còn gây ô nhiễm môi trường, dễ phát sinh dịch bệnh.

Rác thải gây ô nhiễm môi trường trong dịp Tết Nguyên đán Canh Tý 2020
tại trung tâm xã Bản Vược.

Chị Quỳnh, người dân thôn Km0, xã Bản Vược cho biết, trước Tết Nguyên đán Canh Tý 2020, rác thải được thu gom, vận chuyển đi nhưng trong dịp nghỉ Tết (từ ngày 20/1 đến ngày 11/2), không hiểu sao rác thải thu gom về đây không được chuyển đi dẫn đến môi trường bị ô nhiễm nghiêm trọng. Ngoài một số điểm quy định tập kết rác trước đây thì còn xuất hiện nhiều điểm người dân tự mang rác ra đổ tràn lan không được thu gom, xử lý. “Xã Bản Vược đã đạt chuẩn nông thôn mới từ cuối năm 2015, chúng tôi mong muốn các đơn vị liên quan sớm thu gom, xử lý rác thải, trả lại môi trường trong lành cho khu dân cư, đồng thời bố trí các điểm tập kết rác hợp lý, xa khu dân cư, tránh gây ô nhiễm môi trường”, chị Quỳnh nói.

Tại một số địa phương khác của huyện như xã Cốc San, xã Trịnh Tường và thị trấn Bát Xát, tình trạng rác thải gây ô nhiễm môi trường cũng diễn ra. Xã Cốc San đã đạt chuẩn nông thôn mới nhưng tại khu vực Km9 - Quốc lộ 4D, rác thải được vứt tràn lan hai bên đầu cầu Cốc San, tràn cả xuống lòng suối khiến nguồn nước bị ô nhiễm. Còn tại xã Trịnh Tường, bất cập trong xử lý rác thải đã diễn ra từ lâu khi khu tập kết rác thải nằm ngay bên Tỉnh lộ 156 phía gần bờ sông Hồng và khu dân cư, trường học. Hằng ngày, lượng rác thải tập kết về đây rất lớn và không được xử lý tốt nên mỗi khi đốt rác bốc mùi khét và hôi thối rất khó chịu. Tại khu vực tổ 1 thị trấn Bát Xát, ngay trong khu dân cư có 1 xưởng chuyên thu gom, nghiền rác thải nhựa “mọc” lên đã được vài năm gây bức xúc trong nhân dân nhưng chưa được xử lý triệt để, gây ô nhiễm không khí và nhiều xe dừng đỗ gây mất an toàn giao thông.

Cần có giải pháp xử lý

Trao đổi với chúng tôi về tình trạng rác thải gây ô nhiễm môi trường trên địa bàn, ông Ngô Hoàng Sơn, Chủ tịch UBND xã Bản Vược cho biết: Từ năm 2017 đến trước Tết Nguyên đán Canh Tý 2020, việc thu gom rác thải ở 3 thôn trung tâm của xã Bản Vược do Công ty Cổ phần Môi trường và đô thị Lào Cai thực hiện. Rác thải được công nhân của công ty thu gom về các điểm tập kết, cứ 2 ngày chuyển đi 1 lần nhưng đến ngày 20/1/2020, do vướng mắc về việc chi trả kinh phí nên công ty thông báo dừng thu gom, vận chuyển rác mới gây ra tình trạng trên. Xã đã báo cáo với UBND huyện để có ý kiến chỉ đạo, khẩn trương khắc phục tình trạng này. Trong thời gian tới, xã sẽ đầu tư xây dựng khu tập kết rác mới xa khu dân cư để đảm bảo mỹ quan và không gây ô nhiễm môi trường.

Theo ông Tô Văn Thanh, Trưởng phòng Kinh tế - Hạ tầng huyện Bát Xát, từ năm 2017 đến năm 2018, việc thu gom rác thải tại khu vực trung tâm xã Bản Vược diễn ra bình thường. Năm 2019, tỉnh không hỗ trợ kinh phí vận chuyển rác từ xã Bản Vược đi xử lý mà giao cho huyện đảm nhận. Kết thúc năm 2019, do huyện Bát Xát chưa bố trí được kinh phí hơn 300 triệu đồng chi trả cho Công ty Cổ phần Môi trường và đô thị Lào Cai nên công ty dừng thu gom rác tại xã. Vừa qua, đơn vị đã phối hợp với công ty khảo sát, tính toán lại khối lượng rác để sớm chi trả khoản tiền trên. Trong thời gian tới, UBND huyện Bát Xát cũng giao cho UBND xã Bản Vược ký hợp đồng với Công ty Cổ phần Môi trường và đô thị Lào Cai để thu gom, vận chuyển rác. Đối với một số xã khác, việc xử lý rác thải đang gặp khó khăn nhưng sẽ sớm có biện pháp cụ thể.

Trong khi vấn đề ô nhiễm môi trường tại xã Bản Vược đã có phương án giải quyết nhưng ở một số địa phương khác như xã Cốc San, Trịnh Tường, Mường Hum và thị trấn Bát Xát còn nhiều bất cập. Điều đáng nói, đây đều là những xã đạt kết quả khả quan trong xây dựng nông thôn mới, việc xử lý tình trạng ô nhiễm môi trường cần được quan tâm hơn nữa để xứng đáng là xã nông thôn mới của huyện và của tỉnh.

Vân Sam