Bầu cử Ấn Độ: Điều kỳ diệu mang tên Modi?

Gần 1 tỷ người Ấn Độ đã đăng ký bỏ phiếu trong cuộc bầu cử có quy mô lớn nhất và phức tạp nhất với 7 giai đoạn kéo dài trong 6 tuần, vừa kết thúc vào tối 1/6. Kết quả kiểm phiếu sẽ được công bố chính thức vào ngày 4/6 nhưng đương kim Thủ tướng Narendra Modi dường như đã sẵn sàng cho nhiệm kỳ thứ ba.

Đương kim Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi cầu nguyện tại đền Kashi Vishwanath sau buổi roadshow ở Varanasi, bang Uttar Pradesh ngày 13/5. (Nguồn: AP)

Kết luận đã được dự đoán

Các cuộc thăm dò ý kiến đến nay đều cho thấy đảng của nhà lãnh đạo 73 tuổi có thể giành được nhiều ghế hơn so với năm 2019. Ít nhất 7 cuộc thăm dò ý kiến do các tổ chức truyền thông Ấn Độ công bố dự đoán rằng BJP và các đồng minh sẽ giành được 350-380 ghế trong tổng số 543 ghế ở Hạ viện Ấn Độ (Lok Sabha), cao hơn nhiều so với 272 ghế cần thiết để chiếm đa số.

Nếu điều đó xảy ra, ông Modi sẽ đi vào lịch sử đất nước sông Hằng, trở thành nhà lãnh đạo đầu tiên kể từ thời cố Thủ tướng Jawaharlal Nehru (1889-1964) đảm nhiệm vị trí Thủ tướng Ấn Độ 3 nhiệm kỳ liên tiếp. Thậm chí, theo Al Jazeera, đây là lần đầu tiên một Thủ tướng của Ấn Độ độc lập chiến thắng trong 3 cuộc tổng tuyển cử liên tiếp với số phiếu lần sau cao hơn lần trước.

Các cuộc thăm dò dư luận ở Ấn Độ có số liệu khá chênh lệch và trước đây đều đánh giá thấp hoặc đánh giá quá cao số lượng các đảng phái khác nhau. Tuy nhiên, các cuộc khảo sát gần như đã dự đoán chính xác những xu hướng lớn hơn trong hai thập kỷ qua, ngoại trừ một số trường hợp ngoại lệ.

“Ông Modi cực kỳ nổi tiếng. Mọi thứ trong chiến dịch BJP này đều hướng về ông ấy”, TS. Neelanjan Sircar, thành viên cấp cao tại Trung tâm Nghiên cứu chính sách (CPR) có trụ sở tại New Delhi nhận xét. Tất nhiên, “có một số câu chuyện nhất định cho thấy mọi người không hài lòng với chính phủ” nhưng chưa đủ đảo chiều cho chiến thắng của phe đối lập.

Trong khi đó, liên minh đối lập INDIA - một nhóm gồm hơn 20 đảng phái chính trị hy vọng loại bỏ chính phủ đa số theo đạo Hindu của BJP - vẫn giữ niềm tin kiên định rằng họ sẽ đảm bảo được đa số vào ngày kiểm phiếu. Đảng Quốc đại dẫn đầu liên minh đối lập tuyên bố họ tự tin kết quả cuộc tổng tuyển cử sẽ mang tới một bình minh khác cho quốc gia 1,4 tỷ dân.

Những địa hạt mới

Trong khi liên minh đối lập INDIA được dự đoán sẽ có thành tích tốt ở các bang phía Nam của đất nước, hầu hết các cuộc thăm dò ý kiến đều cho thấy đảng BJP cũng có thể đạt được những đột phá tại địa bàn vốn không phải “sở trường” này.

Một số cuộc thăm dò ý kiến dự đoán đảng BJP có thể giành được 2 đến 3 ghế ở bang Kerala - thành trì cuối cùng của cánh tả Ấn Độ, nơi đảng của ông Modi chưa bao giờ giành chiến thắng; thậm chí BJP có thể sở hữu 1 đến 3 ghế ở bang Tamil Nadu, nơi đảng này đã bị bỏ trống trong cuộc tổng tuyển cử 5 năm trước. Nếu thành hiện thực, những chiến thắng này có thể giúp BJP có chỗ đứng tại các pháo đài của phe đối lập.

Một người ủng hộ BJP đính biểu tượng bầu cử của đảng tại cuộc vận động tranh cử của Rajeev Chandrasekhar ở Thiruvananthapuram, bang Kerala. (Nguồn: Al Jazeera)

BJP và các đồng minh cũng được cho là duy trì ghế ở bang Karnataka, đó là 25 trong tổng số 28 ghế vào năm 2019, có thể trở thành đảng giành chiến thắng lớn nhất ở bang này. Những kết quả đó sẽ là một bước thụt lùi đáng kể đối với đảng Quốc đại, vốn giành chiến thắng trong các cuộc bầu cử lập pháp cấp bang ở Karnataka và Telangana vào năm ngoái.

Theo nhà bình luận chính trị Asim Ali, “những thành tựu ở miền Nam thật đáng ngạc nhiên. Và những dự đoán đều cho thấy chiến thắng to lớn… Ngay cả khi BJP không giành được nhiều ghế như dự đoán trong các cuộc thăm dò ý kiến, thì tỷ lệ phiếu bầu tăng lên là một biến động lớn”.

Trong khi đó, BJP dự kiến sẽ càn quét các bang thành trì của mình, bao gồm Gujarat, Madhya Pradesh, Chhattisgarh, Delhi, Uttarakhand và Himachal Pradesh.

Liên minh đối lập có thể đạt được những chiến thắng nhỏ ở Bihar và Rajasthan, cả hai bang mà BJP cầm chịch trong cuộc bầu cử năm 2019 và ở các bang phía Bắc là Haryana và Punjab.

"Họ (cử tri) thấy thành tích của chúng tôi và cách thức mà công việc của chúng tôi đã mang lại sự thay đổi về chất trong cuộc sống của người nghèo, bị thiệt thòi và bị áp bức". (Thủ tướng Modi chia sẻ trên mạng xã hội X)

Nhà lãnh đạo ngày nay

Bà Sudha Joshi, một cử tri 76 tuổi đến từ Chittorgarh, bang Rajasthan, không rời mắt khỏi điện thoại thông minh của mình khi những người đưa tin cập nhật về chặng nước rút của cuộc bầu cử vào tối 1/6. Bà đã nhận được chiếc điện thoại thông minh này vào năm ngoái theo một chương trình phúc lợi do chính quyền bang lúc bấy giờ điều hành.

Tháng 12 năm ngoái, bang Rajasthan đã bỏ phiếu gạt đảng Quốc đại và đưa BJP trở lại nắm quyền tại bang. Bản thân bà Joshi cũng thay đổi sự lựa chọn đảng chính trị của mình. Bà chưa từng bỏ lỡ cơ hội bầu cử và vốn là cử tri truyền thống của đảng Quốc đại.

Tuy nhiên, “vào năm 2014, khi ông Modi ứng cử lần đầu tiên, tôi có thể thấy một nhà lãnh đạo sẽ đưa Ấn Độ lên tầm cao quốc tế”, bà chia sẻ. “Chúng tôi hài lòng với cách nắm quyền của ông ấy vì ông ấy cũng là một người sùng đạo như chúng tôi, một người yêu nước thực sự”.

Các nhà phân tích cho rằng cách nhìn của bà Joshi phản ánh một quan điểm rộng hơn, nhất là trong bối cảnh Ấn Độ thời gian qua đã có những bước chuyển mình đầy ngoạn mục trên mọi phương diện, từ công nghệ khoa học, quân sự, kinh tế đến đối ngoại.

Chuyên gia Neelanjan Sircar cho biết: “Phần lớn xã hội, với một người như ông Modi đứng đầu, là người mà bạn có thể tin tưởng, đều chỉ có thể nghĩ rằng ông ấy là một nhà lãnh đạo ngày nay”. Và quả thực, “BJP có được thành công là nhờ sự nổi tiếng của ông Modi”.

Còn theo ông Zafar Islam, người phát ngôn quốc gia của BJP, các cuộc thăm dò ý kiến phản ánh rằng cử tri “đánh giá cao mô hình quản trị, các chương trình phúc lợi của BJP và tầm nhìn của Thủ tướng Modi”.

Ông nói với Al Jazeera: “Cuộc sống dễ dàng hơn đối với người dân dưới sự lãnh đạo của ông Modi và đó là lý do tại sao chúng tôi mong chờ một phán quyết lịch sử”.

Phán quyết lịch sử có thể gọi tên đảng BJP và ông Modi, câu trả lời chính xác sẽ được "bật mí" trong vài ngày nữa. Khép lại cuộc tổng tuyển cử được đánh giá là một trong những sự kiện chính trị quy mô nhất và kéo dài nhất thế giới cũng mở ra kỳ vọng về một chương mới cho đất nước Nam Á. Tiếp tục khẳng định vị thế trên trường quốc tế hay những vấn đề đang trĩu nặng trong nước như tình trạng bất bình đẳng ngày càng gia tăng, tỷ lệ thất nghiệp cao kỷ lục, giá cả leo thang... vẫn đang chờ người cầm lái tìm ra lời giải.

Hồng Phúc