Bầu cử thượng viện Nhật Bản: Phụ nữ giành số ghế kỷ lục nhưng vẫn chưa đạt mục tiêu

Ứng cử viên đảng DPP Mayu Ushida (giữa) ăn mừng chiến thắng trong cuộc bầu cử Thượng viện tại quận Shinjuku, Tokyo, Nhật Bản

Kết quả này phản ánh sự thay đổi trên chính trường Nhật Bản vốn lâu nay do nam giới thống trị. Trong số 152 ứng cử viên nữ tham gia tranh cử trong cuộc bầu cử Thượng viện 2025 (diễn ra 3 năm một lần), có 102 người chạy đua theo khu vực bầu cử và 50 người theo hình thức đại diện tỷ lệ.

Phụ nữ đã giành được 42 ghế (33,6%) trong tổng số 125 ghế được bầu trong năm nay, tăng so với 35 ghế trong cuộc bầu cử năm 2022.

Trong số những phụ nữ được bầu có bà Junko Mihara và Satsuki Katayama từ đảng Dân chủ tự do cầm quyền (LDP) và bà Renho Saito từ đảng Dân chủ Lập hiến (CDPJ). Đây là lần tái đắc cử thứ 5 của bà Renho Saito, người bắt đầu sự nghiệp chính trị với tư cách là một người dẫn chương trình truyền hình và phát thanh viên.

Lần đầu tiên bà được bầu tại khu vực bầu cử Tokyo trong cuộc bầu cử Thượng viện năm 2004. Bà từng là Bộ trưởng phụ trách cải cách hành chính dưới thời chính phủ Đảng Dân chủ Nhật Bản trước đây và là lãnh đạo của Đảng Dân chủ hiện đã giải thể.

Trong chiến dịch tranh cử Thượng viện năm 2025, Renho nhấn mạnh sự cần thiết phải thay đổi chính phủ. Chúng ta phải chấm dứt chính trị đặt lợi ích cá nhân lên trên nhu cầu của người dân. Hãy để tôi làm việc một lần nữa để chúng ta có thể thực hiện các chính sách trung thực bằng sức mạnh của số đông".

Cử tri Nhật Bản đi bỏ phiếu tại một điểm bầu cử ở Tokyo, ngày 20/7/2025 Ảnh: Reuters

Kiyomi Tsujimoto, cựu Phó Chủ tịch Đảng CDPJ, đã chuyển sang ứng cử Thượng viện sau 7 lần được bầu vào Hạ viện nhưng đã mất ghế trong cuộc tổng tuyển cử tháng 10 năm ngoái. "Tôi rất mừng. Tôi muốn nhanh chóng trở lại Quốc hội và trở thành người giải quyết các vấn đề của xã hội", nữ nghị sĩ 62 tuổi này nói.

Trong số những người chiến thắng, đáng chú ý có ứng viên của đảng Dân chủ Nhân dân (DPP) Mayu Ushida. Cựu phát thanh viên 40 tuổi của đài NHK đã giành được một ghế tại khu vực Tokyo, nơi có 32 ứng cử viên tranh cử cho 7 ghế.

"Trong suốt chiến dịch tranh cử của mình, đặc biệt là từ giữa kỳ bầu cử, tôi đã lắng nghe nhiều tiếng nói từ phụ nữ trẻ, sinh viên và nam thanh niên - một số người mới 18 tuổi và vừa được quyền bầu cử. Tôi thực sự cảm nhận được nỗi lo lắng của nhiều người trẻ về tương lai của họ, cảm nhận được khát vọng của họ về việc phải làm điều gì đó", bà nói.

Cũng tại Tokyo, một ca sĩ có nghệ danh Saya thuộc đảng cực hữu Sanseito đã giành được một ghế. Vận động tranh cử theo lời hứa "Nhật Bản trên hết" của đảng, ứng cử viên 43 tuổi này đã có sự gia tăng đáng kể về uy tín và giành được 1 trong 14 ghế của đảng.

"Tôi thực sự cảm nhận được sức nặng của từng lá phiếu và tôi cảm thấy một trách nhiệm to lớn. Tôi tin rằng cuộc bầu cử thực sự vì Nhật Bản và vì người dân Nhật Bản giờ đây sẽ bắt đầu", bà chia sẻ.

Cuộc bầu cử Thượng viện Nhật Bản 2025, số lượng ứng cử viên nữ cũng đạt tỷ lệ cao nhất từ trước đến nay là 33,2%. Tuy nhiên, con số này vẫn chưa đạt được mục tiêu của chính phủ là 35% vào năm 2025.

Các đảng đối lập đặc biệt đạt được tỷ lệ ứng cử viên nữ cao trong cuộc bầu cử, với đảng Cộng sản Nhật Bản và CDPJ đạt hơn 50%, tiếp theo là đảng DPP với hơn 40%. Đảng LDP có tỷ lệ ủng hộ thấp hơn, chỉ đạt 23,2% nhưng đã đạt được mục tiêu có 30% số ứng cử viên nữ.

Bà Renho Saito thuộc đảng Dân chủ Lập hiến là 1 trong 42 phụ nữ giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Thượng viện Nhật Bản

"Chúng ta có thể thấy chính trường Nhật Bản đang hướng tới sự đa dạng, khi số lượng nữ tăng lên thông qua việc các đảng tích cực áp dụng hệ thống hạn ngạch, yêu cầu một tỷ lệ ứng cử viên nữ nhất định", Toko Tanaka, một giáo sư trong lĩnh vực giới tại Đại học Tokyo, cho biết.

Theo Báo cáo khoảng cách giới toàn cầu năm 2025 của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (được công bố vào tháng 6 vừa qua), Nhật Bản đứng thứ 118 trong số 148 quốc gia trong bảng xếp hạng bình đẳng giới toàn cầu, với thành tích kém trong việc trao quyền chính trị.

Nhấn mạnh rằng Nhật Bản vốn nổi tiếng trên trường quốc tế về bất bình đẳng giới trong lĩnh vực chính trị, Tanaka cho biết, bà mong muốn mỗi đảng cùng nỗ lực giải quyết vấn đề bằng cách lắng nghe tiếng nói của những người đã bỏ phiếu trong cuộc bầu cử.

Nguồn: Kyodo, Japan Today

Ngự Bình