Bé sơ sinh có kháng thể trong máu chống lại các kháng nguyên phổ biến

Trẻ thiếu máu nặng dần rơi vào nguy kịch...

Được trở về nhà sau 3 tuần căng thẳng, từng thức trắng đêm để liên hệ với những người quen và rất nhiều người chưa từng biết, chị Sầm Thị Viện – mẹ bé Lương Trọng Đạt vẫn nguyên cảm xúc về những thời khắc mong manh ấy.

“Khi các bác sĩ thông báo máu của con rất hiếm, bệnh viện vẫn chưa tìm được, mình và cả nhà đã rất hoảng loạn. Mình lên mạng, tìm đến các nhóm người hiến máu, đăng thông tin cầu cứu dù biết rằng không khả quan chút nào. Có lúc tưởng chừng mọi nỗ lực đều vô vọng, nhưng chỉ còn vài phần trăm hi vọng, cả nhà đều tự nhủ phải cố gắng hết sức, có hi vọng dù nhỏ bé là lập tức liên hệ”, chị Viện chia sẻ.

Gia đình bé Lương Trọng Đạt cảm ơn các y bác sĩ BV Nhi Trung ương trong ngày được ra viện.

Trước đó, khi được 20 ngày tuổi, bé Lương Trọng Đạt (Đông Triều, Quảng Ninh) xuất hiện vàng da vùng mặt sau đó tăng dần. Đến ngày 22, bé vàng da toàn thân, sốt nhẹ, ho, được gia đình đưa tới Bệnh viện Sản nhi Quảng Ninh. Bé được chẩn đoán thiếu máu tan máu do miễn dịch, lượng huyết sắc chỉ đạt 59 g/l, nhiễm khuẩn sơ sinh, bệnh viện không thể tìm được đơn vị máu phù hợp để truyền.

Ngày 10/2/2023, bé được chuyển tới BV Nhi Trung ương trong tình trạng thiếu máu nặng, lượng huyết sắc tố chỉ còn 43 g/l (bằng 1/3 so với chỉ số bình thường), vàng da nhẹ, suy hô hấp (thở máy chỉ số thấp).

Trong khi đó, theo dõi sau sinh, các xét nghiệm sàng lọc sơ sinh của bé đều hoàn toàn khỏe mạnh, không có gì bất thường. Gia đình bé không có ai gặp phải bệnh lý về máu, mẹ cũng chưa từng phải truyền máu.

Bệnh viện Nhi Trung ương đã làm làm xét nghiệm giữa máu của bé và tất cả các đơn vị máu hiện có, cùng nhóm máu với bé (nhóm O), nhưng không có đơn vị máu nào hòa hợp.

Mẹ bé nhớ lại: “Khi ấy mình thật sự hoang mang, con thiếu máu nặng, phải nhờ đến ống thở can thiệp. Bác sĩ bảo những đứa trẻ khác ở tình huống ấy có thể đã dẫn đến sốc tim. Các y bác sĩ cũng vất vả tìm máu cho con, tất cả mọi người đều cố gắng, nhưng vẫn không có kết quả. Người mẹ như mình có lúc đã nghĩ rằng sẽ buông, để con tự bơi, chỉ mong con đủ mạnh mẽ vượt qua biến có đầu đời này”.

Nỗ lực tìm máu, truyền máu an toàn cho trẻ

Sau khi bé nhập viện, BV Nhi Trung ương đã lập tức liên hệ Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương để hội chẩn tìm nguyên nhân thiếu máu và phối hợp chặt chẽ, nỗ lực tìm kiếm đơn vị máu phù hợp cho bé.

TS.BS. Hoàng Thị Thanh Nga, Trưởng khoa Huyết thanh học nhóm máu, Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương cho biết: “Bé có nhóm máu O Rh(D) dương – là nhóm máu phổ biến ở Việt Nam với khoảng 45% dân số. Nhưng trên thực tế có đến 43 hệ thống nhóm máu với 376 kháng nguyên hồng cầu khác nhau.

Trong máu của bé có kháng thể chống lại các kháng nguyên phổ biến nên vô cùng khó khăn để tìm được đơn vị máu phù hợp. Để đảm bảo an toàn trong truyền máu, ngoài việc hòa hợp hệ nhóm máu ABO và Rh(D), còn cần phải hòa hợp kháng nguyên của các hệ thống nhóm máu khác nữa”.

Ngày 13/2, huyết sắc tố của bé chỉ có 41 g/l, xét nghiệm tủy đồ cho kết quả dòng hồng cầu sinh bình thường nhưng kém biệt hóa; chụp CT thấy có ít dịch trong ổ bụng và hình ảnh thành mạch đã xơ hóa.

Dù Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương rất nỗ lực tìm kiếm, huy động người hiến máu (có thể có khả năng phù hợp); đồng thời tiến hành xét nghiệm hòa hợp hàng trăm đơn vị máu nhóm O, nhưng vẫn chưa chọn được máu cho bé.

PGS.TS. Nguyễn Hà Thanh, Viện trưởng Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương cho biết: “Tại thời điểm đó, câu chuyện của bé đã lay động cộng đồng mạng tại Việt Nam và cộng đồng người nước ngoài. Chúng tôi rất cảm ơn tinh thần đoàn kết, chia sẻ quốc tế, hỗ trợ của Đại sứ quán Ấn Độ tại Việt Nam và rất nhiều người hiến máu đã đến theo lời mời của Viện. Chỉ tiếc là vẫn chưa thể tìm được máu phù hợp”.

Có lẽ khi ở trong nghịch cảnh, sức mạnh nội tại của mỗi người sẽ trở nên lớn lao hơn bao giờ hết. Dù chưa được truyền máu, nhưng với phác đồ điều trị của các bác sĩ, sức khỏe bé đã cải thiện đôi chút.

“Con tự cố gắng, bỏ được ống thở… đó đã là một kỳ tích. Lúc này mình tin chắc rằng con sẽ vượt qua, hi vọng có máu nữa là con có thể phục hồi tốt hơn, không gì có thể diễn tả được niềm hạnh phúc đó”, chị Viện chia sẻ.

Thật may mắn, đến chiều 17/2, Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương đã tìm được người hiến máu phù hợp. Đơn vị máu đó được xét nghiệm sàng lọc an toàn và tách thành 3 đơn vị nhỏ để phù hợp với trẻ sơ sinh: 2 đơn vị thể tích 100 ml và 1 đơn vị 50 ml.

Anh Lương Mạnh Tuấn, bố của bé Lương Trọng Đạt gửi lẵng hoa cảm ơn tới Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương trong ngày 27/2 vừa qua. (Ảnh: Đức Thịnh).

Ngày 18/2, sau truyền 01 đơn vị máu 100 ml, sức khỏe bé ổn định, không còn tình trạng kích thích do thiếu oxy não. Dù đã tiến hành các xét nghiệm hòa hợp đầy đủ, nhưng các y bác sĩ của BV Nhi Trung ương và Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương chỉ thực sự thở phào khi toàn bộ quá trình truyền máu của bé ổn định, không xảy ra phản ứng.

Đến ngày hôm sau, sức khỏe bé tốt hơn nhiều, huyết sắc tố đã nâng từ 41 g/l lên 79 g/l, bé được ở ghép với mẹ sau nhiều ngày phải cách ly, điều trị một mình tại phòng điều trị tích cực sơ sinh.

Bé Lương Trọng Đạt hồng hào trở lại sau khi được truyền máu.

Ngày 20/2, bé được truyền tiếp 01 đơn vị máu 100 ml, huyết sắc tố cải thiện đáng kể đạt 123 g/l, hồng cầu lưới đã tăng từ 0,27% (tại thời điểm sau hội chẩn) lên 3%.

Bé tiếp tục được theo dõi, điều trị tại BV Nhi Trung ương, xuất viện ngày 3/3 và được hẹn sẽ quay lại tái khám sau một tuần.

Thảo Nguyên