Bệnh bạch hầu nguy hiểm thế nào, có dễ lây?

Việt Nam đã ghi nhận 01 ca tử vong vì bệnh bạch hầu

Năm 2023, Việt Nam đã ghi nhận 57 trường hợp mắc bệnh bạch hầu (có kết quả xét nghiệm PCR dương tính và nuôi cấy) tại các tỉnh Hà Giang, Điện Biên và Thái Nguyên, số mắc tập trung vào 5 tháng cuối năm (55 trường hợp mắc), trong đó 7 trường hợp tử vong.

Năm 2024 ghi nhận 5 trường hợp mắc, trong đó một trường hợp tử vong: Tỉnh Hà Giang: 3 trường hợp mắc bệnh bạch hầu trong các tháng 1, 2, và 4/2024 tại các ổ dịch cũ (huyện Mèo Vạc, huyện Đồng Văn, huyện Yên Minh).

Tỉnh Nghệ An (huyện Kỳ Sơn): một trường hợp mắc và tử vong (tháng 6/2024). Tỉnh Bắc Giang (huyện Hiệp Hòa): một trường hợp mắc bệnh (tháng 7/2024), có tiếp xúc gần với trường hợp tử vong của tỉnh Nghệ An.

Còn tại Hà Nội, phó giám đốc Sở Y tế Hà Nội – Vũ Cao Cương cho biết 15 năm nay, Hà Nội chưa ghi nhận ca bệnh bạch hầu vì tỷ lệ tiêm phòng vắc xin phòng chống bệnh bạch hầu cho trẻ dưới 2 tuổi luôn đạt trên 90%.

Bạch hầu dễ lây qua đường hô hấp

Tiến sĩ, Bác sĩ Hoàng Minh Đức - Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng - Bộ Y tế cho biết, bệnh bạch hầu là bệnh nhiễm khuẩn, nhiễm độc cấp tính do vi khuẩn bạch hầu gây nên; bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ, tuy nhiên cũng có thể gặp ở người lớn nếu không có miễn dịch.

Bệnh lây truyền dễ dàng qua đường hô hấp hoặc qua tiếp xúc trực tiếp với các dịch tiết từ niêm mạc mũi họng của bệnh nhân hoặc người lành mang trùng khi ho, hắt hơi, đặc biệt trong khu vực dân cư đông đúc hoặc nơi có điều kiện vệ sinh không đảm bảo.

Biểu hiện bệnh có thể từ nhẹ đến nặng, thường có giả mạc màu trắng ở tuyến hạnh nhân, hầu họng, thanh quản, mũi, có thể xuất hiện ở da, các màng niêm mạc khác như kết mạc mắt hoặc bộ phận sinh dục, trường hợp nặng có thể gây biến chứng và tử vong. Bệnh đã có vắc xin phòng bệnh và thuốc điều trị đặc hiệu.

Những biểu hiện của bệnh bạch hầu

Theo thông tin từ hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm, từ cuối tháng 6 năm 2024 đến nay, trên địa bàn tỉnh Nghệ An (huyện Kỳ Sơn) đã ghi nhận trường hợp bệnh nhân tử vong do bệnh bạch hầu và trường hợp mắc bệnh tại tỉnh Bắc Giang (huyện Hiệp Hòa) có tiếp xúc gần với trường hợp tử vong nêu trên.

Trong những năm gần đây, số mắc bệnh bạch hầu giảm nhiều lần so với trước khi bắt đầu triển khai tiêm chủng mở rộng, từ gần 3.500 trường hợp mắc năm 1983 xuống còn khoảng từ 10 đến 50 trường hợp mắc/năm (trong vòng 15 năm trong giai đoạn từ 2004-2019), sau đó số mắc có tăng trở lại vào năm 2020 (226 trường hợp mắc chủ yếu tại các tỉnh Đắk Lắk, Đắk Nông, Gia Lai, Kon Tum, Quảng Ngãi và Quảng Trị) và giảm trong các năm 2021 (có 06 trường hợp mắc) và năm 2022 (có 2 trường hợp mắc).

Bệnh bạch hầu lưu hành khá phổ biến ở hầu hết các địa phương trên cả nước; từ khi vắc xin phòng bạch hầu được đưa vào chương trình tiêm chủng mở rộng, bệnh đã được khống chế và chỉ ghi nhận một vài trường hợp lẻ tẻ do không tiêm vắc xin phòng bệnh, thường xảy ra ở các khu vực vùng sâu, vùng xa nơi có tỷ lệ tiêm chủng thấp. Hiện bệnh bạch hầu chưa được loại trừ ở nước ta, do đó người dân vẫn có thể mắc bệnh nếu chưa tiêm vắc xin phòng bệnh và tiếp xúc với mầm bệnh.

Cục Y tế dự phòng khuyến cáo người dân cần đưa trẻ đi tiêm chủng tiêm các vắc xin có chứa thành bạch hầu

Biện pháp phòng chống bệnh bạch hầu

Để chủ động phòng chống bệnh bạch hầu, Cục Y tế dự phòng khuyến cáo người dân cần thực hiện tốt các biện pháp sau:

1. Đưa trẻ đi tiêm chủng tiêm các vắc xin có chứa thành bạch hầu (DPT-VGB-Hib, DPT…) đầy đủ, đúng lịch để đảm bảo miễn dịch phòng bệnh cho trẻ trong độ tuổi tiêm chủng. Trong trường hợp hoãn tiêm, tham gia tiêm chủng sớm nhất có thể.

2. Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng; che miệng khi ho hoặc hắt hơi; giữ vệ sinh thân thể, mũi, họng hàng ngày; hạn chế tiếp xúc với người mắc bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh.

3. Đảm bảo nhà ở, nhà trẻ, lớp học thông thoáng, sạch sẽ và có đủ ánh sáng.

4. Khi có dấu hiệu mắc bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh bạch hầu phải được cách ly và đưa đến cơ sở y tế để được khám, điều trị kịp thời.

5. Người dân tại nơi có ổ dịch cần chấp hành nghiêm túc việc uống thuốc điều trị dự phòng và tiêm vắc xin phòng bệnh theo chỉ định và khuyến cáo của cơ quan y tế.