Bệnh nhân xuất huyết tiêu hóa đang trẻ hóa - đâu là nguyên nhân chính?

Xuất huyết tiêu hóa không còn là bệnh ở người già

Năm 2024, Bệnh viện Đức Giang tiếp nhận khoảng 500 bệnh nhân chảy máu tiêu hóa, trong đó đa số thuộc nhóm trên 45 tuổi, nhóm dưới 20 tuổi chỉ chiếm khoảng 20%.

Sang năm 2025, chỉ trong 9 tháng đầu năm, số ca đã lên tới 700 - 800 bệnh nhân, tăng gần 20% so với cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý, nhóm bệnh nhân trẻ tuổi tăng mạnh: dưới 30 tuổi chiếm khoảng 40% tổng số ca nhập viện.

Điển hình là nam bệnh nhân H.X.T. (14 tuổi, ở Hà Nội) có thói quen thức khuya “cày” game và ăn đồ ăn nhanh vào ban đêm. Vì được bố mẹ cho ở phòng riêng, nên mọi thói quen sinh hoạt của T. cả nhà đều không hề hay biết. Trước khi nhập viện, em đã có dấu hiệu đi ngoài phân đen 2- 3 ngày nhưng không được phát hiện kịp thời. Khi tới bệnh viện, lượng máu trong cơ thể em chỉ còn 1/3 so với bình thường, phải cấp cứu truyền máu khẩn cấp và nội soi cầm máu nhiều lần.

Bác sĩ Lê Văn Đán thăm khám cho bệnh nhân

Một trường hợp khác là nam bệnh nhân (30 tuổi, Bắc Ninh), có tiền sử đau khớp. Anh này tự mua thuốc giảm đau về uống liên tục trong nhiều ngày. Hậu quả là rơi vào tình trạng sốc mất máu, huyết áp tụt còn 80/50 mmHg, phải nhập viện cấp cứu. Các bác sĩ buộc phải truyền máu, nội soi khẩn để kẹp ổ loét chảy máu.

Bác sĩ Lê Văn Đán, Phó khoa Nội tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa Đức Giang, cho biết: "Hiện nay bệnh xuất huyết tiêu hóa không còn tập trung ở người trung niên và cao tuổi như trước đây. Chúng tôi tiếp nhận ngày càng nhiều ca ở độ tuổi học sinh, sinh viên. Đây là dấu hiệu cho thấy xu hướng trẻ hóa rõ rệt của bệnh lý xuất huyết tiêu hóa”.

Qua thực tế lâm sàng, bác sĩ Đán nhận định ở nhóm bệnh nhân trẻ, lối sống thiếu khoa học là nguyên nhân chủ yếu gây xuất huyết tiêu hóa. "Nhiều bạn trẻ thường xuyên thức khuya, ăn uống thất thường, bỏ bữa hoặc dùng nhiều đồ cay nóng, nước có ga. Bên cạnh đó là tình trạng căng thẳng kéo dài do học tập, công việc cùng thói quen tự ý dùng thuốc giảm đau khi bị đau xương khớp, nhức đầu... Tất cả góp phần làm tăng nguy cơ loét và chảy máu dạ dày", bác sĩ Đán phân tích.

Triệu chứng dễ nhầm lẫn

Theo bác sĩ Lê Văn Đán, các triệu chứng điển hình của xuất huyết tiêu hóa gồm: nôn ra máu (máu đỏ hoặc máu đen), đi ngoài phân đen, đau bụng, đầy hơi, khó tiêu, chóng mặt, hoa mắt khi vận động nhẹ. Ở giai đoạn nặng, bệnh nhân có thể tụt huyết áp, mệt lả, da xanh tái do mất máu nhiều.

Tuy nhiên, bác sĩ Đán lưu ý không phải lúc nào triệu chứng cũng biểu hiện bên ngoài. Nhiều bệnh nhân có thể chỉ thấy mệt mỏi, đau bụng âm ỉ vài ngày trước khi nôn ra máu hoặc đi ngoài phân đen. Chính vì vậy, nhiều người trẻ thường chủ quan, cho rằng cơ thể khỏe mạnh, có thể chịu đựng vài hôm là khỏi, dẫn đến nhập viện muộn trong tình trạng nặng. "Có em học sinh chỉ vì nghĩ mình trẻ khỏe, không nói với bố mẹ khi có dấu hiệu bất thường, đến khi nhập viện thì đã mất quá nhiều máu. Nhóm dưới 18 tuổi càng dễ gặp tình trạng này nếu thiếu sự quan tâm của gia đình", bác sĩ chia sẻ.

Về phác đồ điều trị, bác sĩ Đán cho biết, về cơ bản không có sự khác biệt quá lớn giữa bệnh nhân trẻ và người lớn tuổi. Tất cả đều cần nội soi sớm để xác định vị trí chảy máu và tiến hành cầm máu kịp thời. Điểm khác biệt là bệnh nhân trẻ ít bệnh nền nên khả năng hồi phục tốt hơn, trong khi bệnh nhân cao tuổi thường có nhiều bệnh đi kèm, nguy cơ biến chứng cao hơn.

"Xuất huyết tiêu hóa là bệnh lý cấp cứu, nếu không xử trí kịp thời có thể ảnh hưởng đến tính mạng. Người bệnh phải được đưa đến viện ngay khi xuất hiện các dấu hiệu nghi ngờ. Nếu máu mất quá nhiều, sốc mất máu xảy ra thì việc can thiệp trở nên rất khó khăn", bác sĩ Đán cảnh báo.

Theo bác sĩ Đán, giấc ngủ và chế độ ăn uống là yếu tố then chốt. Chỉ cần thức khuya liên tục hoặc ăn uống thất thường trong thời gian dài cũng đủ khiến niêm mạc dạ dày bị bào mòn, dẫn đến loét và xuất huyết. Người trẻ cần thay đổi nhận thức, đừng coi thường sức khỏe của chính mình.

Nguyễn Hà/VOV.VN