Bệnh viện Nhân dân 115 ứng dụng AI cứu sống nhiều bệnh nhân đột quỵ

Bệnh nhân NTP (65 tuổi, ngụ Tây Ninh) đang điều trị đột quỵ tại Bệnh viện Nhân dân 115 (TP.HCM). Bệnh nhân cho biết cách đây khoảng 1 tuần, đang sinh hoạt bình thường bà bỗng nhiên thấy choáng váng rồi ngất xỉu, được người nhà đưa vào cấp cứu tại bệnh viện địa phương.

Nhiều bệnh nhân được cứu sống ngoạn mục

Bà P có bệnh nền tăng huyết áp, uống thuốc mỗi ngày. Lúc vào viện, huyết áp bà P rất cao. Bác sĩ chẩn đoán bà bị nhồi máu não tuần hoàn sau, được điều trị tiêu sợi huyết ở bệnh viện tuyến trước, sau đó chuyển lên Bệnh viện Nhân dân 115.

Bà NTP đang điều trị đột quỵ tại Bệnh viện Nhân dân 115. Ảnh: DI LINH

Tại đây, bà P nhập viện trong tình trạng yếu tứ chi khá nặng. Bác sĩ làm các khảo sát và chẩn đoán bệnh nhân bị tắc mạch máu động mạch thân nền (mạch máu lớn nuôi dưỡng tri giác, nhịp tim, nhịp thở và cả cơ lực của tứ chi), quyết định can thiệp mạch máu não để cải thiện dòng chảy của động mạch thân nền.

Sau can thiệp, bệnh nhân hồi phục khá tốt, đang tập thêm vật lý trị liệu để hồi phục sức cơ hoàn toàn.

Bà ĐTB khi đang điều trị đột quỵ tại Bệnh viện Nhân dân 115. Ảnh: DI LINH

Tiếp theo là bà ĐTB (63 tuổi, ngụ TP.HCM) cũng đang điều trị đột quỵ tại Bệnh viện Nhân dân 115. Em trai bà cho hay khi vừa ngủ dậy, bà B bỗng nhiên thấy chóng mặt, buồn nôn và được gia đình đưa đi cấp cứu tại bệnh viện địa phương. Sau khi chụp MRI (cộng hưởng từ), bác sĩ chẩn đoán bà bị tắc mạch máu não và chuyển lên Bệnh viện Nhân dân 115.

Bà B nhập viện trong tình trạng liệt hoàn toàn tay chân bên phải, mất ngôn ngữ toàn bộ. Sau khi được chụp CT sọ não có cản quang, các bác sĩ có chỉ định can thiệp mạch máu não và tái thông được gần như hoàn toàn mạch máu cho bà.

Sau 2 ngày điều trị, hiện sức cơ tay chân của bệnh nhân đã cải thiện hơn, cử động nhẹ được, đã hiểu lời nói nhưng vẫn chưa nói được. Bệnh nhân đang được theo dõi thêm, và tập vật lý trị liệu sau đó.

Mở rộng giờ vàng điều trị sau 6 giờ

Bác sĩ chuyên khoa 2 Nguyễn Đức Khang, Trưởng khoa Chẩn đoán hình ảnh Bệnh viện Nhân dân 115, cho biết theo thống kê của Hội Đột quỵ Việt Nam, mỗi năm Việt Nam ghi nhận khoảng 200.000 ca đột quỵ mới. Trong đó, riêng tại Bệnh viện Nhân dân 115, mỗi năm tiếp nhận gần 20.000 ca, chiếm khoảng 10% tổng số ca trên toàn quốc.

Bác sĩ chuyên khoa 2 Nguyễn Đức Khang, Trưởng khoa Chẩn đoán hình ảnh Bệnh viện Nhân dân 115. Ảnh: DI LINH

“Đây là một con số rất lớn, vượt trội so với nhiều trung tâm đột quỵ khác trong khu vực” - bác sĩ Khang nói.

Theo bác sĩ Khang, trên thế giới, hành trình nghiên cứu và triển khai điều trị đột quỵ cũng trải qua nhiều thập kỷ. Phải đến năm 1996, phương pháp điều trị đầu tay mới ra đời, đó là tiêu sợi huyết qua đường tĩnh mạch, áp dụng trong khung 3 giờ đầu kể từ khi khởi phát đột quỵ.

Nhờ phần mềm RAPID, khoảng 49% bệnh nhân đến muộn vẫn có thể được điều trị hiệu quả. Ảnh: DI LINH

Sau gần 10 năm nghiên cứu, thử nghiệm ECASS III vào năm 2004 cho phép mở rộng cửa sổ điều trị đột quỵ lên 4,5 giờ, tuy nhiên chỉ áp dụng được trong một số trường hợp nhất định.

Đến năm 2015, cửa sổ điều trị mới được nâng lên 6 giờ. Bước ngoặt lớn nhất là vào năm 2018, nhờ vào sự hỗ trợ của phần mềm trí tuệ nhân tạo RAPID, thời gian “vàng” cho can thiệp được mở rộng đến tận 24 giờ.

Phần mềm RAPID do nhóm nghiên cứu Đại học Stanford (Hoa Kỳ) phát triển, dưới sự dẫn dắt của Giáo sư Albert. Đây là công cụ ứng dụng trí tuệ nhân tạo giúp đánh giá nhanh tình trạng não bộ của bệnh nhân đột quỵ đến muộn sau 6 giờ.

Trước đây, nhóm bệnh nhân này thường không đủ điều kiện để can thiệp tái thông mạch máu. Tuy nhiên nhờ RAPID, khoảng 49% bệnh nhân đến muộn vẫn có thể được điều trị hiệu quả, làm thay đổi hoàn toàn hướng tiếp cận điều trị.

Theo đó, những bệnh nhân đột quỵ đến sau 6 giờ đều được chụp CT hoặc MRI, rồi hình ảnh chụp được đưa vào phần mềm RAPID để tự động phân tích trong 30 giây đến 2 phút.

Thống kê năm 2024 từ khoa Bệnh lý mạch máu não, tỉ lệ bệnh nhân đến bệnh viện trong giờ vàng (từ 0-4,5 giờ đầu) chỉ chiếm 14,2%. Ảnh: DI LINH

Phần mềm này giúp xác định vùng não hoại tử, vùng tranh tối tranh sáng - tức vùng não chưa hoại tử hoàn toàn, vẫn còn khả năng phục hồi nếu được tái thông mạch máu kịp thời. Ngoài ra, RAPID còn giúp bác sĩ đánh giá nhanh mức độ tuần hoàn bàng hệ, vị trí tổn thương mạch máu, từ đó đưa ra kế hoạch can thiệp chính xác hơn.

“Trước năm 2018, các hướng dẫn điều trị của Hoa Kỳ và châu Âu đều xếp việc can thiệp sau 6 giờ vào mức độ có hại, khuyến cáo không thực hiện. Tuy nhiên, RAPID đã thay đổi điều đó” - bác sĩ Khang nhấn mạnh, đồng thời cho hay song song với RAPID, bệnh viện cũng đang nghiên cứu thêm nhiều phần mềm AI khác trong chẩn đoán hình ảnh nhằm sàng lọc bệnh nhanh chóng và hiệu quả hơn.

“Tuy nhiên hiện nay chưa có hàng rào pháp lý cho việc tiếp cận, mua sắm hay trang bị các phần mềm trí tuệ nhân tạo AI. Phần mềm RAPID là bệnh viện xin được tài trợ nên bệnh nhân được miễn phí hoàn toàn khi ứng dụng nó” - bác sĩ Khang thông tin thêm.

THẢO PHƯƠNG

DI LINH