Bị cáo buộc 'gây nội loạn', Tổng thống Yoon Suk-yeol có thể đối diện hình phạt nào?
Ngày 16/12, các cơ quan hợp tác điều tra của cảnh sát và quân đội Hàn Quốc cho biết Tổng thống Yoon Suk-yeol bị nghi ngờ phạm tội gây nội loạn và lạm dụng quyền lực, đã bị triệu tập để thẩm vấn.
Tổng thống Yoon Suk-yeol đã bị gửi giấy triệu tập tới cơ quan điều tra vì cáo buộc phạm tội cầm đầu nội loạn và lạm dụng quyền lực. Ảnh: Dongfang.
Có thể cưỡng chế bắt giữ
Yêu cầu trình diện được viết dưới danh nghĩa công tố viên Phòng điều tra tội phạm quan chức cấp cao, cáo buộc ông Yoon Suk-yeol là "thủ lĩnh nội loạn" và lạm dụng quyền lực để cản trở công dân thực thi quyền lợi.
Các công tố viên yêu cầu ông phải có mặt tại trụ sở Phòng điều tra tội phạm quan chức cấp cao lúc 10h00 sáng 18/12 để điều tra về các cáo buộc phạm tội gây ra tình trạng bất ổn (nội loạn) và lạm quyền. Danh tính của những nghi phạm lạm dụng quyền lực khác đang được điều tra. Cơ quan cảnh sát điều tra dự kiến cử người trực tiếp đến Văn phòng thư ký Tổng thống để trao giấy triệu tập.
Sáng 16/12, cơ quan điều tra của Tổng cục Cảnh sát Quốc gia đã chuyển vụ án liên quan tới ông Yoon Suk-yeol cho Phòng Điều tra tội phạm quan chức cấp cao. Nếu ông Yoon tiếp tục từ chối đến mà không có lý do chính đáng, có thể đối diện với khả năng bị bắt cưỡng chế quy án.
Theo quy định, cảnh sát chỉ có thể xin lệnh tạm giam hoặc bắt giữ từ công tố viên. Phía cảnh sát có thể yêu cầu tạm giam thông qua Phòng Điều tra quan tội phạm quan chức cấp cao.
Tổng thống Yoon Suk-yeol xin lỗi quốc dân về việc ban bố lệnh thiết quân luật. Ảnh: Guancha.
Trước đó, Cục điều tra đặc biệt về giới nghiêm khẩn cấp của Văn phòng Công tố Hàn Quốc cho hay vào ngày 11/12, Tổng thống Yoon đã được triệu tập đến Văn phòng Công tố Quận Trung tâm Seoul vào lúc 10h00 sáng để điều tra nhưng ông đã không xuất hiện. Cơ quan này dự định đưa ra một lệnh triệu tập khác.
Ông Yoon đối diện với mức án nào?
Trang tin Guancha (Nhà quan sát) của Trung Quốc ngày 16/12 đã đăng bài “Ông Yoon Suk-yeol có khả năng bị kết án tử hình”. Bài viết cho rằng, nếu bị xác định phạm tội "chủ mưu nội loạn”, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol có thể bị kết án tù chung thân hoặc tử hình.
Mặc dù vòng bỏ phiếu đầu tiên để luận tội Yoon Suk Yeol đã thất bại, nhưng đó là do đảng cầm quyền không muốn ông mất chức do bị luận tội, điều này sẽ gây tổn hại nhiều đến danh tiếng của đảng cầm quyền. Họ mong ông từ chức càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, khi Yoon Suk Yeol được yêu cầu từ chức, ông đã kiên quyết từ chối và ký tới 42 văn bản trong một ngày. Đảng cầm quyền không còn cách nào khác là phải chấp nhận luận tội ông ở vòng bỏ phiếu thứ hai.
Tại sao Yoon Suk Yeol có thể bị kết án nặng? Bởi ông đã đưa Hàn Quốc vào tình thế cực kỳ nguy hiểm trong 2 năm qua. Bán đảo Triều Tiên đã rơi vào tình trạng nguy cơ bị chiến tranh tàn phá, trong khi Hàn Quốc đã bị Triều Tiên đưa vào danh sách quốc gia thù địch về mặt pháp lý, khiến quan hệ hòa hoãn giữa hai nước đã trở nên rất khó khăn.
Quốc hội Hàn Quốc bỏ phiếu thông qua nghị quyết về luận tội Tổng thống Yoon Suk-yeol hôm 14/12. Ảnh: Reuters.
Vào thời điểm này, Trung Quốc không cho phép bất kỳ bên nào phát động chiến tranh hay hỗn loạn trên bán đảo Triều Tiên, đồng thời tuyên bố Bắc Kinh sẽ bảo vệ lợi ích an ninh của chính mình. Thái độ của Trung Quốc đã khiến đội ngũ của ông Donald Trump lập tức tuyên bố rằng họ muốn gặp nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un.
Hai sự việc này đã khiến chính phủ và dư luận Hàn Quốc nhận ra rằng tình thế khó khăn của Hàn Quốc bây giờ khó có thể được tháo gỡ, nên chỉ có thể buộc “thủ phạm” Yoon Suk Yeol gánh trách nhiệm, theo Guancha.
Tại sao đảng cầm quyền cũng phải loại ông Yoon khỏi chức vụ? Bởi nếu không “cắt bỏ” Yoon Suk-yeol, đảng cầm quyền cũng sẽ phải chịu trách nhiệm chính trị về tình hình nguy hiểm trên bán đảo Triều Tiên.
Ông Lee Jae-myung, người được Trung Quốc cho là Tổng thống Hàn Quốc tới đây. Ảnh: Guancha.
Ai sẽ là Tổng thống Hàn Quốc tiếp theo?
Con đường chính trị của ông Yoon không gần như đã khép lại, vậy ai sẽ là Tổng thống tiếp theo của Hàn Quốc?
Nhân vật có tiềm năng nhất hiện nay chính là Chủ tịch đảng Dân chủ đối lập Lee Jae-myung, người suýt chết vì tuyệt thực và từng bị đâm nhưng vẫn sống sót. Hiện nay Hàn Quốc không còn có thể bầu ra một người phù hợp làm Tổng thống ngoài ông Lee, có lẽ ông sẽ cứu được Hàn Quốc khỏi tình thế hiện tại.
Theo Guancha, nếu ông Lee Jae-myung muốn cứu Hàn Quốc, không còn cách nào khác là thông qua Trung Quốc nói chuyện với Triều Tiên. Tuy nhiên, Hàn Quốc muốn làm được điều này, cần làm ba việc: Thứ nhất, họ không được theo Mỹ chống Trung Quốc nữa. Thứ hai, Hàn Quốc phải cứng rắn với Nhật Bản, phá vỡ mối quan hệ tay ba Mỹ-Nhật-Hàn, chỉ khi đó, cán cân chiến lược ở Đông Bắc Á mới được cân bằng lại. Thứ ba, đẩy nhanh hội nhập kinh tế với Trung Quốc, đặc biệt là trong các lĩnh vực quan trọng như chip và ô tô.
Bài báo của Guancha kết luận, sự sụp đổ của Yoon Suk Yeol và trận động đất trên vũ đài chính trị Hàn Quốc là phản ứng của sức mạnh Trung Quốc, và thực sự mang lại lợi ích to lớn cho Trung Quốc.
