Bí kíp xây dựng tư duy viết lách tích hợp AI giúp câu chuyện luôn 'đủ wow'

Viết liên ngành - xu hướng thời đại mới

Mở đầu buổi chia sẻ bằng hình ảnh biểu đồ Venn, Đào Ngọc Phương Anh cho biết đó là bài học mà bạn nhận được từ một người thầy dạy viết lách ở nhiều trường đại học danh tiếng.

Biểu đồ Venn nói lên xu hướng viết lách liên ngành thời đại mới.

Đào Ngọc Phương Anh (ngoài cùng bên phải) - người bạn thân thiết của nhà Hoa trong nhiều năm.

Nếu nghĩ rằng tư duy liên ngành chỉ dành cho nghiên cứu học thuật, bạn đã bỏ lỡ “mỏ vàng” sáng tạo trong nghề viết.

Ngay cả khi viết báo, làm content hay sáng tác truyện, việc kết hợp các lĩnh vực khác nhau sẽ giúp góc nhìn của bạn mới mẻ, sắc sảo và gần gũi hơn với độc giả.

Chẳng hạn, thay vì viết bài phân tích phim Hàn đơn thuần, hãy thử thêm vào chuyện “nỗi lòng” gà bông để lý giải vì sao nhân vật Gwan Sik (Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt) lại “đốn tim” người xem.

Liên ngành không khó nhờ có AI

Cung cấp “bảo bối” để việc lên ý tưởng tích hợp dễ như ăn kẹo, Phương Anh mách các bạn ghi nhớ 3 bước sau:

1. Xác định chủ đề và ngành gốc. Ví dụ bạn muốn viết về áp lực đồng trang lứa - chủ đề thuộc ngành tâm lý học.

2. Chọn thêm một ngành khác để mở rộng. Ví dụ: thiết kế, công nghệ, văn học…

3. Viết prompt theo công thức “hoán đổi góc nhìn”:

- Mình muốn viết về [chủ đề], thường được đề cập trong [ngành A]. [Ngành B] sẽ tiếp cận chủ đề này như thế nào?

- Một chuyên gia trong ngành B sẽ nghĩ gì về chủ đề này?

- Một độc giả quan tâm ngành B sẽ thấy điều gì thú vị ở đây?

Phương Anh bật mí 3 bước tư duy liên ngành với AI.

Tuy nhiên, Phương Anh lưu ý các bạn sử dụng AI thông minh và hợp lý, tránh bị phản tác dụng.

AI được huấn luyện trên cùng một dữ liệu, nếu sử dụng mà không tự kiểm chứng, thêm thắt nội dung thì kết quả sáng tạo của bạn chẳng khác gì người khác cả.

4 bước nâng cấp AI thành “bản thiết kế vĩ đại”

1. Xây dựng “bản đồ công cụ” riêng cho mình:

Phương Anh gợi ý teen thử nghiệm và tự chọn ra AI có thế mạnh phù hợp:
- Gemini: Tốt cho quản lý cá nhân, nhờ liên kết với Google.
- Perplexity: Tốt cho nghiên cứu số liệu.
- ChatGPT: Đa năng, dễ tùy chỉnh.

2. Cá nhân hóa AI:

Từng “xịt keo” khi ChatGPT dùng đơn vị feet, inch để giảng bài, Phương Anh đã nhanh chóng “chữa cháy” bằng cách yêu cầu chuyển đổi hết sang đơn vị mét. Bạn hãy luôn sẵn sàng cung cấp cho AI các thông tin về “gu” của mình, nhanh tay mách nước mỗi khi AI làm sai, chưa đúng ý.

3. Kiểm tra thông tin AI cung cấp:

Có được nguồn từ AI, bạn hãy đối chiếu xem bài viết gốc có thông tin đó thật không bằng cách “soi” từ khóa quan trọng, thử thay bằng từ đồng nghĩa trong bài gốc.

4. Luôn thêm câu chuyện của chính mình vào:

AI không thể trải nghiệm hay sống giúp bạn. Dù là câu chuyện của bạn hay là câu chuyện bạn từng phỏng vấn được, hãy đưa vào bài viết những gì bạn chứng kiến, nghe thấy, cảm nhận được từ cuộc sống thật.

4 nấc thang làm chủ AI mà Phương Anh tâm đắc.

Muôn vàn cơ hội mở ra từ “trình” kể chuyện

Khi được đặt câu hỏi rằng làm sao để biết điều mình viết “đủ wow”, Phương Anh tâm tình: “Đủ wow là khi câu chuyện của bạn thể hiện đúng phiên bản bạn muốn trở thành. Đây là tính từ không có định lượng, với mình thì việc kết nối được giá trị của mình lẫn của bạn đọc đang tìm kiếm thì đó là wow”.

Mỗi khi trình bày kiến thức mới, Phương Anh đều “rinh” một câu chuyện cá nhân vào làm “tệp đính kèm” để cụ thể hóa, hấp dẫn hóa nội dung.

Phương Anh kể thêm: “Có lần mình đi làm tình nguyện ở lễ hội trà San Francisco. Khi phỏng vấn với một cô giáo ở Đài Bắc, cô bảo thích sự tò mò và ham học của mình từ chính câu chuyện tưởng chừng như không có gì để kể đó, đó là lý do cô chọn mình dù cấp học chưa cao và kinh nghiệm không nhiều”.

Lễ hội trà San Francisco - trải nghiệm giúp cô giáo “đổ” tinh thần hăng hái của Phương Anh.

Không chỉ kinh nghiệm hay kỹ năng mà tinh thần làm được điều đó của bạn cũng rất quan trọng.

Nhâm Anh