Bí quyết để HTX mây tre đan truyền thống trụ vững trong thời hiện đại
HTX Mây tre đan Thương Huyền (xã Hòa Sơn, huyện Hiệp Hòa, Bắc Giang) không chỉ là một cơ sở sản xuất hàng hóa, mà còn là nơi gìn giữ và phát triển nghề truyền thống. Với tâm huyết và nỗ lực cao, HTX đã trở thành một điển hình thành công về sự kết hợp giữa truyền thống và hiện đại, tạo công ăn việc làm ổn định cho hàng chục lao động địa phương.
HTX Thương Huyền được thành lập năm 2021, với mục tiêu ban đầu là tạo việc làm cho những người quá độ tuổi lao động tại các công ty công nghiệp, những người làm nông nghiệp trong lúc nông nhàn.
HTX tạo sức bật cho nghề truyền thống
Sau khi HTX được thành lập, chị Dương Thị Huyền - Giám đốc HTX, đã nhanh nhạy tìm hiểu xu hướng thị trường, các nguồn nguyên liệu sản xuất, thị trường tiêu thụ, liên kết với nhiều đối tác mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm, từ đó thành lập các tổ nghề để tạo cơ hội việc làm cho các thành viên HTX.
“Khi mới thành lập, HTX gặp rất nhiều khó khăn, tưởng như khó tồn tại được. Hồi đó, cơ sở vật chất của HTX chưa có gì, vốn liếng cũng thiếu, sản phẩm truyền thống làm ra không còn phù hợp thị hiếu người tiêu dùng và không thể cạnh tranh với các sản phẩm công nghiệp...”, chị Huyền kể.
Với sự nỗ lực và quyết tâm của "nữ thuyền trưởng" và các thành viên, khó khăn dần qua đi. Hàng năm, HTX Thương Huyền tích cực phối hợp với Hội Phụ nữ xã Hòa Sơn tổ chức các lớp dạy nghề cho hội viên phụ nữ trong xã, hiện thu hút được hơn 300 chị em tham gia. Không chỉ tạo việc làm cho chị em phụ nữ, mà mỗi dịp nghỉ hè còn thu hút khoảng 20 em học sinh tham gia, qua đó tạo thêm thu nhập cho gia đình, tránh được việc các em tụ tập, sa đà vào các tệ nạn xã hội.
Bên cạnh đó, HTX còn thu hút được nhiều lao động từ các xã lân cận. Những người tham gia sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ mây tre đan tùy vào tay nghề, số lượng sản phẩm làm được mà có thu nhập ổn định từ 3 - 3,5 triệu đồng/người/tháng.
Trước đây có thu nhập chủ yếu từ làm nông, nhưng từ khi tham gia vào tổ nghề của HTX, bà Dương Thị Tuyền (70 tuổi) có thêm nguồn thu nhập ổn định. Bà phấn khởi chia sẻ: “Tôi chỉ cấy 2 sào ruộng, nên thời gian nông nhàn rất nhiều. Được HTX hỗ trợ việc làm, tôi có nguồn thu nhập khá tốt để trang trải cuộc sống”.
HTX không chỉ giúp bà con có việc làm ngay tại địa phương, tăng nguồn thu nhập phát triển kinh tế , không phải đi làm ăn xa, có điều kiện chăm sóc, chăm lo cho cuộc sống gia đình.
Kỳ vọng từ thành công bước đầu
“Nhờ sự hỗ trợ giúp đỡ tận tình, có hiệu quả của chính quyền địa phương và các ban ngành chức năng về mọi mặt; trong đó có việc phát triển các sản phẩm mới phù hợp nhu cầu thị trường đã mở ra một hướng đi quan trọng cho sự tồn tại phát triển của HTX”, ông Trần Văn Tuyên – thành viên HTX chia sẻ.
Không thể đi theo lối mòn và bắt chước theo kiểu photocopy, HTX Thương Huyền đưa lao động có tay nghề cao tham gia các lớp đào tạo về thiết kế, sáng tạo mẫu mã mới để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường. HTX còn tham gia nhiều cuộc trưng bày, triển lãm, hội chợ hàng tiểu thủ công nghiệp trong cả nước để học hỏi, giao lưu, tìm hiểu thị trường và quảng bá sản phẩm.
Đến nay, HTX đã có trên 40 mẫu mã sản phẩm các loại. Ngoài các sản phẩm truyền thống được cải tiến thành nhiều chủng loại hàng lưu niệm phục vụ khách du lịch, HTX thành công với nhóm sản phẩm đèn trang trí và các sản phẩm bằng mây tre phục vụ nhu cầu trang trí nội thất của các nhà hàng, khách sạn, quán cà phê,...
Hiện nay, HTX đã sản xuất nhiều sản phẩm thủ công mỹ nghệ như bàn ghế tre, giỏ đựng quà, khung ảnh, khung giấy khen,... HTX đã chủ động kết nối với các doanh nghiệp trong và ngoài nước nhằm học tập, trao đổi kinh nghiệm, tiếp thu thành tựu khoa học công nghệ trong sản xuất các mặt hàng thủ công mỹ nghệ nhằm tạo ra những sản phẩm có tính thẩm mỹ cao.
HTX Mây tre đan Thương Huyền không chỉ tập trung vào việc sản xuất mà còn đứng ra kết nối giữa người làm và thị trường tiêu thụ. HTX đã xây dựng một mạng lưới liên kết chặt chẽ với các đối tác trong và ngoài nước, từ các cửa hàng địa phương đến các doanh nghiệp xuất khẩu, tạo ra cơ hội kinh doanh và tăng cường giá trị cho sản phẩm mây tre của HTX.
Sản phẩm hàng thủ công mỹ nghệ của HTX Thương Huyền đã được xuất khẩu sang thị trường quốc tế. HTX cũng đẩy mạnh công tác xúc tiến thương mại, xây dựng kênh phân phối, hệ thống bán hàng trên các trang thương mại điện tử như Tiki, Lazada, Sendo, Postmart...
Việc tham gia các sàn thương mại điện tử, hệ thống bán hàng qua mạng đã giúp các thành viên của HTX trang bị thêm các kỹ năng bán hàng, tăng doanh số hàng hóa của HTX thêm 30%. Đây được xem là bước “lột xác” ngoạn mục.
Mỗi năm, HTX xuất bán ra thị hàng chục nghìn sản phẩm, doanh thu đạt từ 6 - 8 tỷ đồng, góp phần vào tăng trưởng kinh tế của địa phương.
Từng bước mở rộng sản xuất, đổi mới mẫu mã
"HTX Mây tre đan Thương Huyền đã từng bước mở rộng sản xuất và đổi mới mẫu mã, tạo nên những sản phẩm độc đáo và đầy sức hút. HTX đã không ngừng nỗ lực để gìn giữ và phát triển nghệ thuật đan mây truyền thống, đồng thời mang lại nguồn sống bền vững cho cộng đồng và di sản văn hóa của vùng đất này", lãnh đạo ngành nông nghiệp địa phương đánh giá.
Với việc tận dụng nguồn nguyên liệu tự nhiên phong phú từ rừng mây tre xanh mướt, HTX đã mở rộng quy mô sản xuất để tăng cường thu nhập cho các nghệ nhân và lao động trong HTX.
Để đáp ứng nhu cầu thị trường đang thay đổi, HTX Thương Huyền không ngừng đổi mới mẫu mã sản phẩm. Từ những chiếc rổ đan truyền thống đến những sản phẩm nội thất và trang trí nghệ thuật,
HTX đã thực hiện các dự án nghiên cứu và phát triển để tạo ra những mẫu mã mới mẻ, độc đáo và phù hợp với sở thích của thị trường. Sự đổi mới này không chỉ giúp HTX thích ứng với xu hướng mới mà còn tạo ra giá trị tăng thêm cho sản phẩm.
Điều quan trọng không chỉ là việc mở rộng sản xuất và đổi mới mẫu mã, mà còn là sự tôn trọng và bảo tồn nghệ thuật truyền thống. HTX Thương Huyền luôn đặt sứ mệnh bảo tồn và phát triển nghệ thuật đan mây truyền thống lên hàng đầu, thông qua việc đào tạo và truyền dạy kỹ thuật truyền thống từ thế hệ này sang thế hệ khác.
“HTX gìn giữ và tiếp tục phát triển những giá trị văn hóa đặc biệt này, để cuộc sống trở nên đẹp đẽ và phong phú hơn. Phát huy hiệu quả đã đạt được, thời gian tới, HTX tiếp tục mở rộng sản xuất, từng bước nâng cao thu nhập cho các thành viên, chung sức hoàn thành các mục tiêu phát triển kinh tế tại địa phương”, Giám đốc Dương Thị Huyền khẳng định.