Bí quyết dinh dưỡng giúp phòng bệnh trong mùa đông
Khi mùa đông đến, nhiệt độ giảm xuống và không khí trở nên khô hơn. Đây là thời điểm mà các bệnh đường hô hấp như cảm lạnh, cảm cúm có xu hướng gia tăng. Mặc dù việc giữ ấm và tiêm vaccine là cần thiết nhưng lá chắn bảo vệ sức khỏe mạnh mẽ nhất của chúng ta chính là hệ thống miễn dịch.
Nền tảng để xây dựng hệ miễn dịch khỏe mạnh để phòng bệnh nằm ở chế độ dinh dưỡng hàng ngày. Việc tiêu thụ các thực phẩm giàu chất dinh dưỡng cụ thể có thể giúp tế bào miễn dịch hoạt động hiệu quả hơn, giảm viêm và tăng cường sức đề kháng của cơ thể trước sự tấn công của virus và vi khuẩn. Dưới đây là những chất dinh dưỡng cốt lõi và vai trò của chúng trong việc giữ gìn sức khỏe suốt mùa lạnh.
Những vitamin trụ cột cho hệ miễn dịch giúp phòng bệnh
Một số vitamin hoạt động như "lính gác", trực tiếp tham gia vào các phản ứng miễn dịch quan trọng, cụ thể như:
Vitamin C
Vitamin C từ lâu đã được biết đến là một chất tăng cường miễn dịch. Nó là một chất chống oxy hóa mạnh, bảo vệ tế bào miễn dịch khỏi bị tổn thương do các gốc tự do. Vitamin C cũng đóng vai trò thiết yếu trong việc hỗ trợ chức năng của các tế bào bạch cầu, giúp chúng hoạt động mạnh mẽ hơn trong việc tìm kiếm và tiêu diệt mầm bệnh.
Nguồn cung cấp: Các loại trái cây họ cam quýt, ổi, dâu tây, ớt chuông, bông cải xanh... Nên tiêu thụ các thực phẩm này tươi sống vì vitamin C dễ bị phân hủy bởi nhiệt.
Vitamin D
Vitamin D là một trong những vitamin quan trọng nhất nhưng lại dễ bị thiếu hụt nhất trong mùa đông do thiếu ánh nắng mặt trời. Vitamin D không chỉ quan trọng cho xương mà còn là chất điều chỉnh miễn dịch mạnh mẽ. Nó giúp điều chỉnh phản ứng của tế bào T và tế bào B, những tế bào tiền tuyến chống lại virus.
Thiếu vitamin D có liên quan đến việc tăng nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp. Việc bổ sung vitamin D trong mùa đông thường được khuyến nghị.
Nguồn cung cấp: Cá béo (cá hồi, cá thu), lòng đỏ trứng, thực phẩm tăng cường (sữa, ngũ cốc).

Các thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất giúp tăng cường miễn dịch.
Vitamin A
Vitamin A rất quan trọng đối với sự toàn vẹn của các màng nhầy (niêm mạc), chẳng hạn như niêm mạc hô hấp trong mũi và phổi. Những màng nhầy này tạo thành tuyến phòng thủ đầu tiên chống lại virus cúm. Vitamin A giúp duy trì cấu trúc của các hàng rào này và hỗ trợ sự phát triển của các tế bào T, giúp chúng phản ứng mạnh mẽ hơn với các tác nhân gây bệnh.
Nguồn cung cấp: Khoai lang, cà rốt, bí đỏ, rau xanh đậm.
Các khoáng chất thiết yếu
Các khoáng chất là chất xúc tác cho nhiều phản ứng hóa học hỗ trợ chức năng miễn dịch.
Kẽm
Kẽm là khoáng chất không thể thiếu cho sự phát triển và chức năng của hầu hết các tế bào miễn dịch. Ngay cả sự thiếu hụt kẽm nhẹ cũng có thể làm suy giảm chức năng miễn dịch. Kẽm còn được chứng minh là có thể giúp giảm thời gian và mức độ nghiêm trọng của cảm lạnh nếu được bổ sung đúng cách ngay khi có triệu chứng.
Nguồn cung cấp: Thịt đỏ, gia cầm, hải sản (hàu), các loại hạt (hạt bí), đậu.
Selen
Selen là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, hoạt động cùng với vitamin E để bảo vệ tế bào miễn dịch khỏi bị tổn thương. Selen cần thiết cho hoạt động của các enzyme chống oxy hóa và giúp tăng cường phản ứng của hệ thống miễn dịch đối với sự nhiễm trùng.
Nguồn cung cấp: Các loại hạt, hải sản, thịt nạc.
Hệ vi sinh đường ruột
Khoảng 70% tế bào miễn dịch của cơ thể nằm trong đường ruột. Việc chăm sóc sức khỏe đường ruột là cách trực tiếp nhất để tăng cường khả năng miễn dịch.
Probiotics
Probiotics là các vi khuẩn có lợi, giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Một hệ vi sinh vật cân bằng giúp điều chỉnh phản ứng miễn dịch và giảm viêm.
Prebiotics
Là chất xơ hòa tan, đóng vai trò là thức ăn cho các vi khuẩn có lợi.
Nguồn cung cấp: Probiotics có trong sữa chua, kim chi. Prebiotics có trong tỏi, hành tây, chuối xanh, yến mạch.
Chất béo lành mạnh
Acid béo Omega-3 (DHA và EPA) được tìm thấy trong cá béo có đặc tính chống viêm mạnh mẽ. Omega-3 giúp kiểm soát và điều hòa phản ứng miễn dịch, ngăn chặn tình trạng viêm nhiễm vượt khỏi tầm kiểm soát thường gặp trong các ca nhiễm trùng nặng.
Nguồn cung cấp: Cá hồi, cá thu, hạt lanh, hạt óc chó.
Cách bổ sung dinh dưỡng trong mùa đông
Việc tăng cường miễn dịch trong mùa đông không chỉ là bổ sung mà còn là thói quen ăn uống thông minh.
- Đảm bảo protein đầy đủ: Protein là vật liệu xây dựng cơ bản cho các tế bào miễn dịch và kháng thể. Đảm bảo cung cấp đủ nguồn protein chất lượng cao mỗi ngày.
- Uống đủ nước ấm: Uống đủ nước là điều cần thiết để duy trì độ ẩm cho niêm mạc họng và mũi. Đồ uống ấm như trà gừng, nước chanh mật ong, hoặc nước hầm xương không chỉ giữ ấm cơ thể mà còn làm dịu cổ họng.
- Hạn chế đường và thực phẩm chế biến: Đường tinh luyện và thực phẩm chế biến sẵn có thể tạm thời làm suy giảm chức năng của bạch cầu. Việc hạn chế các thực phẩm này là cần thiết để giữ cho hệ miễn dịch luôn ở trạng thái sẵn sàng.












