Bị rắn hổ mang chúa cắn, người đàn ông ngừng tim sau khi đắp thuốc lá

Trung tâm Chống độc - Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) vừa tiếp nhận một nam bệnh nhân 50 tuổi (trú tại tỉnh Lào Cai) vào cấp cứu trong tình trạng nguy kịch sau khi bị rắn hổ mang chúa cắn.

Theo người nhà nạn nhân, khoảng 12h30 ngày 11/7, người đàn ông này bị rắn cắn nhưng ông lại đến một thầy lang ở địa phương để đắp thuốc lá và trở về nhà. Sau khoảng 2 giờ sau khi bị rắn cắn, bệnh nhân bắt đầu có biểu hiện nói khó nên mới tới bệnh viện. Trước khi đến viện 20 phút, bệnh nhân xuất hiện cơn gồng cứng người, tím tái, suy hô hấp, hôn mê, ngừng tuần hoàn.

Tại bệnh viện tuyến huyện đã cấp cứu, giúp tim bệnh nhân đập trở lại và đặt ống nội khí quản để chuyển về Trung tâm Chống độc - Bệnh viện Bạch Mai. Các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân trong tình trạng hôn mê sau ngừng tuần hoàn do bị rắn hổ mang chúa cắn.

Đến ngày 17/7, bệnh nhân vẫn hôn mê, tụt huyết áp, tổn thương tim, đang được hồi sức tích cực, hạ thân nhiệt bảo vệ não, giải độc. Tuy nhiên, với các bệnh nhân như này, não có nguy cơ cao bị tổn thương nặng nề, thậm chí dẫn đến tử vong.

Bệnh nhân đang cấp cứu tại bệnh viện. Ảnh: BVCC.

Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, với các loại rắn độc, thời gian vàng để cứu sống bệnh nhân có thể chỉ trong vòng vài giờ sau khi bị cắn. Nếu không đưa đến cơ sở y tế kịp thời để sử dụng huyết thanh kháng độc đặc hiệu, thì hậu quả thường là hoại tử và mất một phần cơ thể, liệt cơ hô hấp, ngừng tim, tổn thương não và thậm chí là tử vong.

Theo bác sĩ Nguyên, các loại rắn như hổ mang chúa, cạp nong, cạp nia và một số loài rắn hổ mang, rắn biển, rắn lục núi, rắn lục đầu bạc có độc tố thần kinh tác động gây liệt cực nhanh, liệt các cơ hô hấp, suy hô hấp đe dọa tính mạng trong vài giờ đầu.

Trong khi đó, những biện pháp dân gian như đắp và uống thuốc lá, bôi thuốc thảo dược, sử dụng “hòn đá chữa rắn cắn”, sừng tê giác, áp gà, hay uống “thuốc gia truyền” đều không có tác dụng trung hòa nọc độc, hơn thế còn lấy mất thời gian quý báu vận chuyển bệnh nhân tới cơ sở y tế để được điều trị đúng cách. Vì vậy, y khoa thống nhất khuyến cáo không dùng thuốc y học cổ truyền để điều trị rắn độc cắn.

Trước một ca nghi ngờ bị rắn độc cắn, người dân cần bình tĩnh, hạn chế vận động vùng bị cắn.

Nếu bị cắn bởi các loài rắn có thể gây liệt (rắn cạp nong, cạp nia, rắn hổ chúa, một số loài rắn hổ mang, rắn biển, rắn lục núi, rắn lục đầu bạc), băng ép toàn bộ vùng chân tay bị cắn bằng băng sau đó buộc nẹp tương tự cố định để hạn chế, làm chậm nọc độc vào cơ thể. Biện pháp đơn giản hơn có thể làm là sử dụng các loại vật liệu có sẵn tại chỗ (khăn, dây lưng,... ưu tiên băng hoặc dây mềm cỡ to) để buộc ép ở phía trên vị trí vết cắn.

Có thể dùng biện pháp ga rô tĩnh mạch (dùng dây buộc ở phía trên vị trí vết cắn nhưng chỉ ngăn cản tuần hoàn tĩnh mạch và vẫn sờ thấy mạch đập ở đoạn trước ga rô).

Trường hợp vết cắn ở thân mình hoặc đầu mặt cổ, người cấp cứu dùng một miếng giấy hoặc bìa, vải dày để gấp thành miếng kích thước 4-5cm, ấn trực tiếp liên tục lên vết cắn.

Nhanh chóng đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất bằng phương tiện vận chuyển hoặc cõng. Khi vận chuyển để vùng bị cắn thấp hơn vị trí của tim.

Bác sĩ Nguyên nhấn mạnh người dân tuyệt đối không mất thời gian đi tìm các biện pháp xử lý khác, đi tìm thầy lang, lá thuốc hoặc chờ đợi xem các biện pháp xử lý đó có tác dụng không. Không rạch vết cắn, không đắp bất kỳ loại lá hay thuốc nào lên vết thương.

Nếu bệnh nhân bị liệt, khó thở khi chưa tới kịp bệnh viện, cần cấp cứu, hỗ trợ hô hấp theo điều kiện có tại chỗ.

Phương Thúy