Bí thư Hà Nội nói về điểm đột phá quy hoạch sông Hồng

Bên lề Hội nghị Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố Hà Nội sáng 11/3, Bí thư Thành ủy Hà Nội Vương Đình Huệ trao đổi với phóng viên về dự thảo đồ án Quy hoạch phân khu đô thị hai bên sông Hồng.

Việc xây dựng Quy hoạch phân khu đô thị hai bên sông Hồng vừa đạt được điểm đột phá sau nhiều năm nghiên cứu. Điểm đột phá này là gì thưa ông?

Quan điểm bây giờ là bất khả xâm phạm bờ đê sông Hồng. Đường hai bên đê được được coi như một đập tràn, hai đường chạy song song. Nếu xác suất 500 năm nước lũ vượt quá bờ đê, thì nó chỉ tràn vào khu quy hoạch, không ảnh hưởng gì đến thành phố.

Theo đồ án quy hoạch, các công trình hai bên sông được thiết kế với công năng chống lũ theo hướng thuận tiện, nước vào rồi lại ra. Như vậy, việc quy hoạch thủy lợi tích hợp trong quy hoạch này hoàn toàn chấp hành quyết định 257/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về quy hoạch phòng chống lũ và quy hoạch đê điều hệ thống sông Hồng, sông Thái Bình. Có nghĩa thoát lũ vẫn là nhiệm vụ ưu tiên số 1.

Một điểm nữa là cách tiếp cận khi xây dựng quy hoạch đô thị hai bên sông Hồng lần này cũng khác. Trước đây khi thì giao cho đơn vị này, đơn vị kia, thì nay nhà nước làm, không giao cho một doanh nghiệp nào.

Nếu Quy hoạch phân khu sông Hồng được thông qua đợt này thì sẽ phát huy tiềm năng lợi thế như thế nào cho sự phát triển của Thủ đô, thưa ông?

Quy hoạch được thông qua và được triển khai sớm sẽ đảm bảo vấn đề sinh kế hàng triệu người dân sống hai bên sông. Đây là một trong những điểm nghẽn lâu nay thành phố vẫn luôn muốn tháo gỡ.

Quy hoạch được triển khai, bộ mặt đô thị sẽ khang trang hơn và tạo được quỹ đất để phát triển. Thành phố với điểm nhấn là dòng sông ở giữa, với hành lang xanh, một đô thị đẹp, văn minh, hiện đại. Trước đây sông Hồng cận biên là phía Bắc, bây giờ tư duy quy hoạch mới rồi, trục giữa nằm giữa lòng sông Hồng, từ đó phát triển hài hòa 2 bên bờ sông.

Từ khi về Hà Nội, cá nhân ông đã có nhiều lần đốc thúc các cơ quan, đơn vị của thành phố hoàn thiện quy hoạch sông Hồng. Điều gì khiến ông trăn trở đến việc này?

Quy hoạch phải đi trước một bước. Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội do Thủ tướng phê duyệt năm 2011 (quyết định 1259/QĐ-TTg ngày 26/7/2011) đến hết nhiệm kỳ vừa rồi mới phủ kín được 86% quy hoạch phân khu. Còn lại 8 quy hoạch khác gồm 6 quy hoạch phân khu của 4 quận nội đô lịch sử, quy hoạch của sông Hồng và quy hoạch sông Đuống. Nếu hoàn thành quy hoạch sông Hồng, sông Đuống và 4 quận nội đô sẽ hoàn thành 100% quy hoạch 1259. Vì quy hoạch phải đi trước một bước, nhưng bị đình trệ nhiều năm rồi.

Từ năm 1954 đến nay có khoảng 7 lần điều chỉnh quy hoạch Thủ đô đều nói đến sông Hồng, nhưng bây giờ mới thành hiện thực. Có được điều này phải có sự giúp đỡ của các bộ nữa. Cụ thể là từ tập hợp ý kiến các Bộ như Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Xây dựng và chuyên gia đầu ngành.

Quy hoạch lần này có được cũng là do thay đổi cách tiếp cận, theo nguyên tắc là thuận thiên. Lấy phòng chống lũ và chỉnh trị sông Hồng là mục tiêu hàng đầu và tham khảo cả những đề án nghiên cứu của Hà Lan, Hàn Quốc.

Với Hàn Quốc trước đây người ta chú trọng vào thành phố hiện đại nhà cao tầng vì lúc đó Hà Nội chưa được mở rộng địa giới hành chính, nên diện tích rất hẹp. Nhưng bây giờ mở rộng địa giới hành chính bao gồm cả các huyện của Hà Tây cũ nữa thì không gian phát triển của Hà Nội rất rộng nên không việc gì chất tải các công trình lên dọc sông Hồng.

Quy hoạch sông Hồng theo hướng trục vành đai xanh, cảnh quan đô thị, rồi nhấn mạnh văn hóa đặc sắc của sông Hồng, tạo không gian hài hòa để phát triển cho cả 2 bên dòng sông, chứ không phải là nơi chất tải các công trình lên. Có được bản quy hoạch này là nhờ có thiên thời, địa lợi nhân hòa, công sức nhiều năm nghiên cứu, xây dựng của cả thành phố…

Hiện trạng cư dân 2 bên bờ sông Hồng hiện rất phức tạp, quản lý xây trật tự xây dựng, đất đai đang là điểm nghẽn. Làm sao giải quyết được những khó khăn này để thực sự biến sông Hồng thành đô thị xanh, trung tâm của thành phố?

Vấn đề này không chỉ nằm trong phạm vi quy hoạch đoạn sông Hồng dài 40 km (từ cầu Hồng Hà đến cầu Mễ Sở) mà ở cả đoạn sông Hồng chảy qua địa phận Hà Nội dài 118 km. Hiện nay, thành phố đang nghiên cứu, xây dựng tích hợp cả quy hoạch đê điều, quy hoạch phòng chống lũ… để từng bước giải quyết. Sau khi quy hoạch sông Hồng chính thức được phê duyệt, thành phố sẽ có phân loại danh mục công trình cơ sở của cả người dân và tài sản công dọc tuyến này để có chính sách phù hợp.

Trường Phong (ghi)