Bị thu hồi giấy xác nhận về sâm Ngọc Linh, một công ty hành xử 'kì lạ'

Ngày 29-7, UBND huyện Tu Mơ Rông, tỉnh Kon Tum cho biết đã có văn bản gửi Sở KH-ĐT tỉnh trả lời các kiến nghị của Công ty CP Rượu Sâm Ngọc Linh Kon Tum (xã Ngọc Lây, huyện Tu Mơ Rông).

Vào ngày 30-5-2022, một phó chủ tịch UBND huyện Tu Mơ Rông ký văn bản xác nhận có nội dung Công ty CP Rượu Sâm Ngọc Linh Kon Tum (Công ty con của Công ty CP Tập đoàn Y dược Sâm Ngọc Linh Việt Nam, địa chỉ số 44, ngõ 120 Trường Chinh, phường Phương Mai, quân đống Đa, TP Hà Nội) "đã và đang sản xuất giống, trồng, bảo vệ, bảo tồn và khai thác cây sâm Ngọc Linh tại địa bàn huyện Tu Mơ Rông, tỉnh Kon Tum theo Quyết định 4025 ngày 18-12-2018 của Bộ Khoa học và Công nghệ". Phát hiện nội dung "khai thác cây sâm Ngọc Linh tại địa bàn huyện Tu Mơ Rông" là chưa có cơ sở nên ngày 31-12-2022, UBND huyện Tu Mơ Rông ra văn bản thu hồi giấy xác nhận trên.

Vườn sâm nuôi cấy mô của Công ty CP Rượu Sâm Ngọc Linh Kon Tum chưa được công bố kết quả, chưa được thu hoạch nhưng công ty mẹ đã sản xuất rất nhiều sản phẩm từ sâm Ngọc Linh

Tuy nhiên vừa qua, Công ty CP Tập đoàn Y dược Sâm Ngọc Linh Việt Nam đã dùng giấy xác nhận ngày 30-5-2022 (bản photo) gửi Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) để làm hồ sơ đăng ký bản công bố sản phẩm của công ty. Cục An toàn thực phẩm đã có văn bản yêu cầu xác minh và UBND huyện Tu Mơ Rông đã trả lời giấy xác nhận trên đã bị thu hồi, không còn hiệu lực.

Hôm 17-7, ông Nguyễn Duy Thái, Phó giám đốc Công ty CP Rượu Sâm Ngọc Linh Kon Tum, đã đến UBND huyện Tu Mơ Rông làm việc yêu cầu giải thích lý do thu hồi giấy xác nhận. Đồng thời đề nghị cơ quan chức năng vào trực tiếp kiểm tra cụ thể, kết luận khách quan, nghiêm túc.

Ngay ngày hôm sau (18-7), Phòng Kinh tế hạ tầng huyện Tu Mơ Rông đã được giao chủ trì cùng vào công ty để làm việc nhằm tháo gỡ những nội dung vướng mắc. Tuy nhiên, khi đoàn công tác đề nghị công ty cung cấp hợp đồng mua bán sâm, danh sách cách hộ dân liên kết trồng sâm thì phía công ty không cung cấp được.

Việc khẳng định các vườn sâm của công ty này đang ươm nuôi cấy mô, gieo từ hạt và sâm mua của người dân về trồng có phải là sâm Ngọc Linh hay không thì cần phải thông qua kiểm định, xét nghiệm gene, DNA... mới có cơ sở kết luận.

Thậm chí, trong quá trình làm việc, ông Nguyễn Duy Thái, Phó giám đốc Công ty CP Rượu Sâm Ngọc Linh Kon Tum, mất bình tĩnh, mất kiểm soát hành vi, đã phải xin lỗi khi được thành viên đoàn làm việc nhắc nhở.

Ông Võ Trung Mạnh, chủ tịch UBND huyện Tu Mơ Rông, cho biết sâm Ngọc Linh có giá trị cao nên bị nhiều tổ chức, cá nhân lợi dụng thương hiệu để trục lợi. Địa phương đã tìm nhiều giải pháp ngăn chặn hành vi này

Tuy đề nghị cơ quan chức năng vào làm việc nhưng tại hội nghị đối thoại doanh nghiệp tỉnh Kon Tum, Công ty CP Rượu Sâm Ngọc Linh Kon Tum lại phản ánh cuộc làm việc ngày 18-7, đoàn công tác không thông báo bằng văn bản, giấy mời hoặc quyết định thanh tra, kiểm tra; quá trình kiểm tra gây khó khăn cho công ty.

Ông Võ Trung Mạnh, Chủ tịch UBND huyện Tu Mơ Rông, cho biết đã kiến nghị Sở KH-ĐT tỉnh Kon Tum thành lập đoàn liên ngành thanh tra toàn bộ dự án nuôi cấy mô và các hoạt động của Công ty CP rượu Sâm Ngọc Linh Kon Tum để làm rõ việc triển khai dự án nhằm bảo vệ quyền lợi cho doanh nghiệp, người tiêu dùng và thương hiệu sâm Ngọc Linh.

Bên cạnh đó, kiến nghị Bộ khoa học và Công nghệ chỉ đạo các đơn vị triển khai dự án nuôi cấy mô sâm Ngọc Linh phải phối hợp tốt với chính quyền địa phương, giao địa phương phối hợp giám sát dự án để có cơ sở xác nhận kết quả sau này và kiểm soát việc phát triển cây sâm Ngọc Linh trên địa bàn, tránh các dự án được giao triển khai không hiệu quả, gây thất thoát, lãng phí ngân sách nhà nước.

Hoàng Thanh