Biến chứng sau phẫu thuật ung thư vú, cánh tay người phụ nữ biến dạng, đau nhức

Mặc dù khi theo dõi về tình trạng ung thư cho thấy hoàn toàn ổn định, không hề có hiện tượng tái phát nhưng chứng phù bạch mạch còn làm cho cánh tay thường xuyên bị viêm mô tế bào, mỗi năm phải điều trị nhiều lần.

Mới đây, bà O. đã đến Khoa Phẫu thuật Hàm mặt - Tạo hình - Thẩm mỹ, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức để được thăm khám và chữa trị. Tại đây các bác sĩ chẩn đoán bà O. bị phù bạch mạch tay sau phẫu thuật cắt bỏ tuyến vú và đề nghị phương pháp phẫu thuật điều trị bằng chuyển vạt hạch tự do bằng kỹ thuật siêu vi phẫu.

Bệnh nhân trước mổ và sau mổ phù bạch mạch cánh tay bằng chuyển hạch siêu vi phẫu.

Ca phẫu thuật diễn ra thành công và sau 1 tuần theo dõi hồi phục, bà O. đã có thể nhìn thấy những thay đổi tích cực trên cánh tay của mình. "Trước mổ bác sĩ trao đổi với tôi, sau phẫu thuật phải từ 5 - 6 tháng cánh tay tôi có thể nhỏ nhưng không ngờ sau mổ 6 ngày tay tôi đã nhỏ lại trông thấy. Cánh tay của tôi đã trở lại kích thước gần như tương đương với tay bên lành. Cảm giác nặng nề và đau nhức đã giảm nhiều so với trước đây và cánh tay có thể cử động tay một cách dễ dàng"- bà O. vui mừng chia sẻ.

PGS.TS Nguyễn Hồng Hà, Trưởng khoa Phẫu thuật Hàm mặt - Tạo hình - Thẩm mỹ, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết: Ung thư vú là căn bệnh ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ. Sau phẫu thuật cắt bỏ tuyến vú, nạo vét hạch và xạ trị, nhiều bệnh nhân phải đối mặt với di chứng phù bạch mạch cánh tay. Đây là một biến chứng gây ra nhiều khó khăn trong sinh hoạt và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh...

Lý do cánh tay bị sưng to là bình thường bạch mạch được dẫn lưu từ ngoại vi về cơ thể thông qua hệ thống hạch và bạch huyết vùng nách. Trong quá trình điều trị phẫu thuật và xạ trị ung thư vú, các hạch và hệ thống bạch huyết sẽ được lấy bỏ hoặc phá hủy để giảm nguy cơ lan rộng của tế bào ung thư. Chính vì vậy mặc dù bệnh ung thư vú được điều trị ổn định, tuy nhiên sau đó cánh tay của bệnh nhân vẫn có thể sưng to lên dần dần, đây là hiện tượng phù bạch mạch do đường lưu thông đã bị cản trở.

BSCK II Trần thị Thanh Huyền, thành viên của kíp mổ cho biết: Khó khăn lớn nhất ở những ca phẫu thuật này mà rất ít trung tâm trên thế giới thực hiện được kỹ thuật này vì các mạch máu nuôi hạch là các mạch siêu nhỏ đường kính chỉ từ 0.2 - 0.4mm (ước khoảng 1/3, 1/4 que tăm) nên đòi hỏi các phẫu thuật viên vi phẫu dày dặn kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại như kính hiển vi, dụng cụ, chỉ siêu vi phẫu (kích thước có khi chỉ 1/5 – 1/10 sợi tóc).

"Tuy nhiên do các bác sỹ Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã thực hiện thành công nhiều ca siêu vi phẫu nối lại các bộ phận cơ thể đứt rời môi, mũi, tai... cũng như khâu nối bạch mạch với tĩnh mạch chi thể nên kỹ thuật siêu vi phẫu không còn là khó khăn"- BSCK II Trần thị Thanh Huyền nói.

PGS.TS Nguyễn Hồng Hà cho biết thêm mặc dù các phương pháp kỹ thuật điều trị phù bạch mạch như chuyển vạt hạch, nối bạch tĩnh mạch đã được triển khai thường quy tại Khoa Phẫu thuật Hàm mặt - Tạo hình - Thẩm mỹ, đội ngũ y bác sĩ khoa không ngừng học hỏi và cải tiến các kỹ thuật phẫu thuật ngang tầm thế giới.

Kỹ thuật chuyển hạch siêu vi phẫu cũng đã được triển khai thành công tại khoa cho các bệnh nhi không may mắc chứng phù bạch mạch bẩm sinh ở trẻ em.

Sau 1 tuần phẫu thuật, bà O. đã có thể nhìn thấy những thay đổi tích cực trên cánh tay của mình.

Ngoài tạo hình chuyển hạch siêu vi phẫu điều trị phù bạch mạch tay, chân, các phẫu thuật viên còn có thể kết hợp tái tạo lại bầu ngực bị cắt bỏ do ung thư bằng chuyển vạt cơ thẳng bụng vi phẫu (Vạt DIEP), vạt cơ lưng to hoặc đơn giản chỉ là đặt túi nâng ngực.

Việc kết hợp thành công hai kỹ thuật đỉnh cao này giúp cho người bệnh vừa được điều trị phù bạch mạch vừa tạo lại sự cân đối cho bầu ngực, mang đến kết quả tối ưu về chức năng và thẩm mỹ chỉ với số lần can thiệp tối thiểu cho người bệnh.

Thái Bình/ Ảnh: BVCC