Biến di sản thành động lực phát triển

ĐBP - Từ mảnh đất giàu truyền thống lịch sử và bản sắc văn hóa độc đáo, Điện Biên đang từng bước “đánh thức” tiềm năng của ngành công nghiệp văn hóa, biến di sản thành tài sản, tạo ra động lực mới phát triển kinh tế - xã hội. Dù hành trình phía trước còn nhiều thách thức nhưng kết quả ban đầu đã khẳng định hướng đi đúng và đầy triển vọng.

Du khách tham quan, nghe hướng dẫn viên giới thiệu về di tích Đồi A1.

Triển khai Quyết định 1755/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam, Điện Biên đã ban hành Kế hoạch số 1324/KH-UBND cùng nhiều chương trình liên quan đến văn hóa, văn hóa đối ngoại, thương hiệu du lịch, phát triển du lịch thành ngành kinh tế mũi nhọn. Đây là khung pháp lý quan trọng giúp các ngành, địa phương có định hướng rõ ràng, đồng bộ.

Nhìn lại giai đoạn vừa qua, có thể thấy rõ sự chuyển mình mạnh mẽ của Điện Biên trong lĩnh vực công nghiệp văn hóa, trong đó du lịch nổi lên như một điểm sáng. Năm 2023 là năm đầu tiên Điện Biên đón trên 1 triệu lượt khách du lịch, trong đó khách quốc tế đạt trên 8,7 nghìn lượt. Tổng doanh thu từ hoạt động du lịch đạt trên 1.750 tỷ đồng, số ngày lưu trú bình quân của khách du lịch đạt 2,6 ngày. Trong 6 tháng đầu năm 2025, Điện Biên đón 824,9 nghìn lượt khách du lịch, trong đó khách quốc tế đạt 7,3 nghìn lượt, doanh thu từ hoạt động du lịch đạt 1.492,1 tỷ đồng. Số ngày lưu trú bình quân của du khách tăng lên thành 3 ngày.

Hoạt động điện ảnh tỉnh tuy còn nhiều khó khăn nhưng cũng có bước tiến đáng ghi nhận so với giai đoạn trước với 20 phim tài liệu được sản xuất, hàng trăm buổi chiếu phục vụ nhiệm vụ chính trị và hơn 8.200 buổi chiếu lưu động về các bản vùng sâu, vùng xa. Không gian văn hóa, cảnh quan của Điện Biên trở thành “trường quay” cho nhiều đoàn làm phim lớn, nhất là dịp kỷ niệm Chiến thắng Điện Biên Phủ, góp phần quảng bá hình ảnh văn hóa, cảnh sắc của tỉnh đến khán giả cả nước. Nghệ thuật biểu diễn khởi sắc với 38 chương trình ca - múa - nhạc mang đậm bản sắc văn hóa các dân tộc do Đoàn Nghệ thuật Dân tộc tỉnh xây dựng, thu hút hơn 1,3 triệu lượt khán giả. Nhiều chương trình biểu diễn phục vụ vùng cao, biên giới, vừa đáp ứng nhu cầu thưởng thức, vừa là hoạt động bảo tồn nghệ thuật truyền thống...

Những năm gần đây, Điện Biên đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý, quảng bá văn hóa - du lịch. Trang thông tin điện tử du lịch Điện Biên cùng các kênh mạng xã hội chính thức đã trở thành “cửa sổ” đưa hình ảnh tỉnh vươn xa. Hệ thống quản lý di tích, di sản và số hóa hiện vật Bảo tàng tỉnh, Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên Phủ hoàn thành, tạo bước tiến quan trọng trong bảo tồn và giới thiệu giá trị văn hóa đến du khách. Trên bình diện quốc tế, các đoàn nghệ thuật và cơ quan quản lý của tỉnh đã có mặt tại Lào, Trung Quốc, Hàn Quốc... giao lưu, ký kết hợp tác, quảng bá văn hóa, du lịch. Các hoạt động không chỉ mở rộng thị trường mà còn góp phần thắt chặt tình đoàn kết hữu nghị, mở ra cơ hội đầu tư mới.

Tuy nhiên, đằng sau những con số ấn tượng là không ít khó khăn, thách thức mà Điện Biên đang phải đối mặt. “Bài toán” lớn nhất là nguồn lực còn hạn chế. Là tỉnh kinh tế khó khăn, việc phụ thuộc vào ngân sách Trung ương khiến nguồn vốn đầu tư cho hạ tầng du lịch hay các chiến dịch quảng bá quy mô lớn còn eo hẹp. Bên cạnh đó, các “điểm nghẽn” khác cũng dần lộ rõ, nhất là vấn đề hạ tầng chưa đồng bộ. Dù đã cải thiện, hạ tầng du lịch vẫn chưa theo kịp tiềm năng, các hoạt động quảng bá quốc tế manh mún, chưa đủ sức thu hút nhà đầu tư lớn từ nước ngoài. Tình trạng thiếu nhân lực chuyên môn cao, đặc biệt là nhân sự có trình độ ngoại ngữ đang ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng dịch vụ và khả năng hội nhập quốc tế. Quan trọng hơn, sự liên kết lỏng lẻo giữa khâu sản xuất và tiêu thụ đang khiến chuỗi giá trị sản phẩm văn hóa bị đứt gãy, chưa tạo ra sức mạnh cộng hưởng...

Nhận diện rõ khó khăn, Điện Biên đã vạch ra lộ trình phát triển quyết liệt cho tương lai, tập trung biến thách thức thành cơ hội. Trước hết, tỉnh tiếp tục đẩy mạnh truyền thông để công nghiệp văn hóa thực sự thấm sâu vào nhận thức của toàn xã hội, thu hút sự tham gia mạnh mẽ hơn nữa từ cộng đồng doanh nghiệp và người dân. Tỉnh tập trung đầu tư có chọn lọc hạ tầng du lịch trọng điểm, hỗ trợ các làng nghề, đồng thời ban hành chính sách ưu đãi về thuế, vốn, đất đai để tạo “bệ phóng” cho doanh nghiệp sáng tạo. Ngoài ra, các chương trình đào tạo chuyên sâu về quản lý, nghệ thuật, du lịch và đặc biệt là ngoại ngữ sẽ được triển khai để xây dựng một đội ngũ nhân lực chất lượng cao, đủ sức cạnh tranh và hội nhập. Tỉnh cũng xác định công nghệ và đổi mới sáng tạo là “chìa khóa”, Điện Biên sẽ đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số từ sản xuất, lưu giữ đến quảng bá sản phẩm; phát triển dịch vụ văn hóa, du lịch trực tuyến để mở rộng thị trường. Tỉnh tăng cường mở rộng hợp tác, đưa các sản phẩm đặc trưng như Lễ hội Hoa Ban, Lễ hội Đua thuyền đuôi én trở thành thương hiệu quốc tế. Đồng thời, Điện Biên tích cực kêu gọi sự hỗ trợ từ Trung ương để có thêm nguồn lực đầu tư cho hạ tầng và thu hút nhân tài.

Với kho tàng di sản văn hóa, lịch sử, thiên nhiên phong phú cùng chính sách định hướng rõ ràng, Điện Biên đang từng bước xây dựng ngành công nghiệp văn hóa trở thành trụ cột của phát triển kinh tế - xã hội trong tương lai. Con đường phía trước còn nhiều thử thách nhưng từ những điểm sáng đạt được có thể tin tưởng rằng công nghiệp văn hóa Điện Biên sẽ vươn lên mạnh mẽ, đưa hình ảnh mảnh đất anh hùng đến gần hơn với bạn bè trong nước và quốc tế.

Diệp Chi