Biến đổi khí hậu tác động không cân xứng đến phụ nữ nông thôn

Nông dân trồng lúa trên một cánh đồng ở tiểu bang Assam, Ấn Độ. Ảnh minh họa: THX/TTXVN

Theo một báo cáo mới được Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hiệp quốc (FAO) công bố, biến đổi khí hậu đang ảnh hưởng không cân xứng đến thu nhập của phụ nữ nông thôn, cũng như người nghèo và người già. Đây cũng là những người có ít khả năng thích ứng nhất với các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt.

Tác động mạnh mẽ

Báo cáo của FAO nhấn mạnh một thực tế là hàng năm, ở các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình, nữ chủ hộ ở khu vực nông thôn phải chịu tổn thất tài chính lớn hơn đáng kể so với nam giới. Tính trung bình, các hộ có chủ hộ là nữ giới mất thu nhập nhiều hơn 8% do tình trạng căng thẳng về nhiệt độ, và nhiều hơn 3% do lũ lụt so với các hộ có chủ hộ là nam giới.

Điều này tương đương với mức giảm đáng kể về thu nhập bình quân đầu người, ở mức 83 USD do tình trạng căng thẳng về nhiệt độ và 35 USD do lũ lụt, tổng cộng lần lượt là 37 tỷ USD và 16 tỷ USD ở các quốc gia nghèo nhất.

Trong khi đó, nếu nhiệt độ trung bình chỉ tăng 1 độ C, những người phụ nữ này sẽ phải đối mặt với mức giảm tổng thu nhập lớn hơn đến 34% so với nam giới. Nghiên cứu cho thấy, nếu không được giải quyết, biến đổi khí hậu sẽ làm mở rộng đáng kể khoảng cách này trong những năm tới.

Được biết, báo cáo của FAO đã sử dụng dữ liệu từ 24 quốc gia có thu nhập thấp và trung bình trên khắp 5 khu vực, và dữ liệu khí hậu hàng ngày trong 70 năm, đồng thời kết hợp với thu nhập của hơn 100.000 hộ gia đình.

“Sự khác biệt xã hội dựa trên vị trí, sự giàu có, giới tính và tuổi tác có tác động mạnh mẽ, nhưng vẫn chưa được hiểu rõ, đến tính dễ bị tổn thương của người dân nông thôn trước sự ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng khí hậu”, Tổng Giám đốc FAO Qu Dongyu nhận định.

Những phát hiện này nêu bật nhu cầu cấp thiết phải dành nhiều nguồn lực tài chính và sự chú ý chính sách hơn đối với các vấn đề về tính toàn diện và khả năng phục hồi trong các hành động khí hậu ở cấp quốc gia và trên toàn cầu, ông Qu Dongyu nói thêm.

Có thể làm gì để thay đổi điều này?

Khi được hỏi về giải pháp cho vấn đề này, bà Lauren Phillips, Phó Giám đốc Ban Chuyển đổi nông thôn và Bình đẳng giới của FAO cho hay: “Chúng tôi có rất nhiều công cụ để sử dụng, và có một số biện pháp chính sách thành công. Chẳng hạn như, việc tăng cường đăng ký và sự tiếp cận của phụ nữ với đất đai giúp mang lại nhiều lợi ích cho năng suất nông nghiệp; có thể làm giảm bạo lực trên cơ sở giới trong các hộ gia đình và cải thiện dinh dưỡng gia đình”.

Trên thực tế, FAO đã ước tính, việc thu hẹp khoảng cách lao động và năng suất giữa nữ giới và nam giới có thể tác động đáng kể đến tổng sản phẩm quốc nội (GDP), và giảm tình trạng mất an ninh lương thực cho 45 triệu người. “Những thành tựu này có thể thực hiện được, vì chúng tôi biết những cách tiếp cận thành công để trao quyền cho phụ nữ trong các hệ thống nông sản thực phẩm”, bà Lauren Phillips giải thích.

Bên cạnh đó, các dự án và chính sách tập trung vào trao quyền có thể cải thiện đáng kể khả năng phục hồi trước các cú sốc khí hậu và những cú sốc khác. Ước tính các dự án trao quyền có thể giúp thêm 235 triệu gia đình có khả năng phục hồi cao hơn trước những cú sốc như vậy. Do đó, giải quyết những khoảng cách này và thúc đẩy trao quyền đóng vai trò rất quan trọng để giúp các gia đình và phụ nữ trở nên kiên cường hơn trước biến đổi khí hậu.

Cũng theo bà Lauren Phillips, FAO đang phối hợp với các cơ quan khác của Liên hiệp quốc ở nhiều quốc gia khác nhau để thực hiện những dự án cung cấp đào tạo và nâng cao năng lực tốt hơn cho phụ nữ. Các dự án này nhằm mục đích giúp phụ nữ tham gia nhiều hơn vào các hệ thống và chuỗi giá trị nông sản thực phẩm, cũng như tiếp cận các công nghệ có thể giải quyết những khoảng cách đã được đề cập trước đó.

Lê Thảo(Lược dịch từ UN News & FAO)