Biện pháp độc lạ của Trung Quốc nhằm đảo ngược tỷ lệ sinh

Luật Thuế giá trị gia tăng (VAT) sửa đổi của Trung Quốc quy định người tiêu dùng sẽ phải trả mức thuế 13% cho các sản phẩm tránh thai - mặt hàng vốn được miễn thuế từ năm 1993. Vào thời điểm đó, Bắc Kinh miễn thuế để thúc đẩy kế hoạch hóa gia đình, thực thi nghiêm ngặt chính sách một con.

Song song với việc đánh thuế, luật mới bổ sung thêm loạt ưu đãi nhằm khuyến khích sinh con, bao gồm miễn thuế cho các dịch vụ chăm sóc trẻ nhỏ (như nhà trẻ, mẫu giáo), các cơ sở chăm sóc người già, tổ chức hỗ trợ người khuyết tật và doanh nghiệp cung cấp dịch vụ liên quan đến hôn nhân. Những thay đổi này chính thức có hiệu lực từ tháng 1/2026.

Dân số Trung Quốc đã giảm ba năm liên tiếp. Năm 2024, nước này chỉ ghi nhận 9,54 triệu trẻ được sinh ra bằng một nửa con số 18,8 triệu ghi nhận vào năm 2014.

Tuy nhiên, các rào cản kinh tế và văn hóa vẫn là yếu tố chi phối trong quyết định sinh con của người dân.

Báo cáo năm 2024 của Viện Nghiên cứu Dân số YuWa cho thấy Trung Quốc thuộc nhóm quốc gia có chi phí nuôi con đắt đỏ nhất thế giới. Theo ước tính, chi phí nuôi một đứa trẻ đến 18 tuổi khoảng 538.000 nhân dân tệ (khoảng 76.000 USD). Con số khiến nhiều người trẻ chùn bước trong bối cảnh kinh tế phát triển chậm lại.

Quyết định đánh thuế bao cao su cũng gây tranh cãi khi tỷ lệ nhiễm HIV tại Trung Quốc có dấu hiệu tăng. Dư luận lo ngại thuế mới sẽ hạn chế khả năng tiếp cận các biện pháp tránh thai và phòng bệnh, kéo theo nguy cơ mang thai ngoài ý muốn và các bệnh lây truyền qua đường tình dục.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc, tỷ lệ nhiễm HIV/AIDS tại nước này đã tăng vọt từ 0,37 lên 8,41 trên 100.000 người trong giai đoạn 2002-2021.

Nhật Lê